Xôi quê trong miền nhớ

Xôi quê rẻ nên được chọn là món điểm tâm, đứa trẻ quê nào cũng ăn đến ngán chỉ ước là khi lớn lên đi học xa, đi làm có tiền ăn những món sang trọng hơn. Vậy mà những đứa trẻ xưa đã lớn, đi muôn nơi, thưởng thức những món ngon nhưng những háo hức ngày xưa chẳng còn nữa mà lòng thèm quay quắt cái vị xôi quê bình dân ấy.

Ở nơi xứ người thì mong ước này đôi khi xa xỉ bởi phải chạy theo những guồng quay mới bắt kịp nhịp sống hối hả. Những gì đã trôi qua khiến người ta tiếc nhớ không nguôi. Nhớ cái dẻo của nếp, nhớ vị thơm bùi của đậu, nhớ những màu sắc bắt mắt của lá dứa, lá cẩm, quả gấc, nghệ vàng của quê nhà.

Thèm cái cảm giác sáng thức dậy trong ngôi nhà quen thuộc nghe tiếng gà gáy, tiếng chim hót, tiếng chó sủa, được xách giỏ chở má đi chợ mua nắm rau quê, con cá đồng về nấu bữa cơm ngon rồi sà vào quán xôi ven đường mua vài gói về ăn sáng. Xôi được gói trong lá chuối, rắc lên dừa sợi và muối đậu mà ngồi ăn ngon lành như để cảm nhận được hết cái hương vị quen thuộc của đồng ruộng quê hương.

Để có đĩa xôi ngon, thơm dẻo người nấu phải tuân thủ các quy trình từ khâu chọn lá nhuộm màu đến việc nấu xôi. Nguyên liệu để nấu xôi phải là gạo nếp hạt to, trong, căng mẩy thơm ngon. Các loại lá, quả dùng để nhuộm các màu xanh - đỏ - tím - vàng được lựa chọn kỹ lưỡng, lá không được quá non hay quá già.

Xôi nếp than có vị tím đậm đà, xôi lá cẩm dậy lên cái màu tím mát dịu đã con mắt, xôi gấc có màu cam tươi mới, xôi lá dứa có màu xanh dậy lên mùi thơm khiến người ta thỏa nỗi nhớ mong, món xôi đậu xanh như gói trọn tình thương của bà của má, xôi đậu đen ăn khen ngon quá chừng.

Xôi ăn bằng tay mới ngon, vo tròn thành viên rồi chấm vào chén muối mè, muối đậu. Cái dẻo, cái bùi hòa chung cái mặn mà nhìn chẳng có gì đặc biệt nhưng đối với những đứa con xa quê thì món xôi do chính tay má nấu luôn là ngon nhất.

Gói xôi quê bán ở chợ quê chỉ dăm ba ngàn đồng mà ngon mà no để trẻ nhỏ có sức đi học, người lớn chắc bụng đi làm và đọng lại thành nỗi nhớ niềm thương trong lòng biết bao người xa xứ.

Từ gánh xôi đó còn có hình ảnh những người con thành đạt đi khắp muôn phương. Món xôi dẻo thơm với sắc màu quê hương và đặc biệt chứa đựng tình thương của má luôn đong đầy. Giờ ngồi thưởng thức món xôi, dưới mái hiên phố mùa thu se lạnh chợt thấy nhớ món quà quê hương mình, từ những gì nhỏ bé nhất.

Nỗi nhớ đôi khi trong veo tinh khôi như giọt sương sớm ban mai. Đôi khi cồn cào quay quắt để mỗi lần nghĩ đến lại bùi ngùi – lời hẹn ngày nào dễ mấy ai quên!