Xử lý nghiêm sai phạm trong bồi thường, giải phóng mặt bằng dự án Làng chài Điện Dương

BÀI 1: “HÀO PHÓNG” BỒI THƯỜNG

Kết luận thanh tra dự án khu dân cư, dịch vụ du lịch Làng chài Điện Dương, thị xã Điện Bàn (gọi tắt dự án Làng chài Điện Dương) chỉ ra hàng loạt sai phạm trong triển khai giải phóng mặt bằng, chi trả bồi thường đất, có dấu hiệu lập khống hồ sơ không đúng thực tế sử dụng. Hiện các cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, làm rõ để xử lý.

Khi thực hiện phương án bồi thường dự án làng chài Điện Dương, cơ quan thực hiện chi trả sao chép lại biên bản kiểm kê cũ, dẫn đến việc BT không đúng thực tế.

SAI phạm trong giải phóng mặt bằng ở dự án Làng chài Điện Dương thể hiện qua việc sao chép lại biên bản kiểm kê bồi thường (BT) ở thời điểm cũ để áp dụng chi trả; ký hợp đồng cho thuê đất sai quy định pháp luật; ưu ái BT không đúng với thực tế sử dụng đất. Vì sao đơn vị chức năng, chính quyền phường Điện Dương lại dễ dãi “bỏ qua” các quy định của pháp luật?

Bồi thường đất hoang

Năm 2010, UBND tỉnh quy hoạch chi tiết tỷ lệ (1/500) dự án Làng chài Điện Dương; đến năm 2015, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng với tổng diện tích hơn 25ha. Dự án được UBND tỉnh chuyển giao chủ đầu tư cho Công ty CP Beton 6 Miền Trung thực hiện kể từ tháng 11.2015 (chủ đầu tư trước đây là Công ty CP Đầu tư và phát triển Lũng Lô). Mặc dù chuyển giao qua chủ đầu tư mới, hiện trạng sử dụng đất thực tế thay đổi rất nhiều nhưng Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất (TTPTQĐ) thị xã Điện Bàn và UBND phường Điện Dương vẫn thống nhất sử dụng biên bản kiểm kê BT đất năm 2010 (thời điểm Công ty CP Đầu tư và phát triển Lũng Lô làm chủ đầu tư) cùng biên bản kiểm kê bổ sung năm 2015. Chính điều này, 21 trại nuôi tôm được chi trả BT công trình, vật kiến trúc trên đất không phải dựa trên biên bản kiểm kê thực tế mà được sao chép lại từ các biên bản năm 2010 và bổ sung năm 2015. Kết luận thanh tra của UBND thị xã Điện Bàn chỉ ra: một số trường hợp biên bản được lập không thể hiện sơ đồ nhà cửa, vật kiến trúc, vị trí, loại đất, nguồn gốc đất của thửa đất bị thu hồi. Công tác kiểm kê, đo đạc không đúng thành phần theo quy định, việc niêm yết danh sách công khai không được thực hiện. Cạnh đó, Hội đồng thẩm định phương án của thị xã đã không căn cứ vào biên bản kiểm tra thực tế để thẩm định hồ sơ dự án.

Hồ sơ tài liệu cho thấy, 21 trại nuôi tôm, công trình xây dựng trên đất được UBND phường Điện Dương cho thuê đất hàng năm, nhưng nguồn gốc của các thửa đất này là đất rừng trồng phòng hộ và đất hoang do UBND phường quản lý. Việc sử dụng đất rừng trồng phòng hộ và đất chưa sử dụng ký hợp đồng cho các hộ dân thuê sử dụng vào mục đích xây dựng trang trại là không đúng quy định của Luật Đất đai.  Ngày 29.10.2015, UBND thị xã Điện Bàn ra thông báo (số 538) thu hồi đất triển khai dự án, thì cuối tháng 12.2015, UBND phường Điện Dương vẫn ký kết hợp đồng (thời hạn 2 năm) cho 14 hộ dân thuê đất xây dựng trang trại ngay trong phạm vi dự án. Biết rõ dự án khả thi, song chính quyền phường Điện Dương vẫn tiếp tục cho các hộ dân thuê đất để rút tiền BT.

Thất thoát tiền tỷ

Cuối tháng 5.2017, Đoàn thanh tra chuyên ngành đất đai của thị xã, cùng với Chi nhánh TTPTQĐ thị xã Điện Bàn, chính quyền phường Điện Dương kiểm tra hiện trường thì một số trại nuôi tôm đã đào xới toàn bộ và có sự thay đổi so với thời điểm tháng 3.2017. Khi đoàn thanh tra đến kiểm tra lại công trình của ông Văn Đức Liễu và ông Ngô Cư (khối Hà My Đông B, phường Điện Dương) thì hiện trạng kết cấu công trình đã tháo dỡ hoàn toàn không còn xác định được diện tích các hạng mục. Theo Biên bản kiểm tra thực tế ngày 22.3.2017 giữa đoàn thanh tra, UBND phường và chủ hộ, thì diện tích các hạng mục trại nuôi tôm chênh lệch giảm so với phương án được duyệt cho ông Văn Đức Liễu với số tiền hơn 157 triệu đồng. Khối lượng kiểm kê thực tế giảm nhiều so với phương án được duyệt với tổng giá trị hơn 1,08 tỷ đồng. Như trại nuôi tôm của ông Lê Thanh Sáu mua lại ông Nguyễn Tấn Hồng tăng 223 triệu đồng; trại của ông Văn Đức Đông tăng 198 triệu đồng không đúng với thực tế sử dụng…

Tháng 6.2014, ông Huỳnh Bảo Quốc (khối Hà My Đông B) ký kết hợp đồng  thuê đất với UBND phường Điện Dương. Số tiền nhà cửa, vật kiến trúc theo phương án phê duyệt cho ông Quốc hơn 812 triệu đồng, nhưng cơ quan thanh tra xác định, có đến hơn 162 triệu đồng BT không đúng quy định. Nhiều trường hợp BT không đúng quy định 100%, đơn cử như ông Vũ Đức Thắng thuê đất cuối năm 2015 phê duyệt phương án BT hơn 864 triệu đồng, toàn bộ đều BT không đúng pháp luật. Kết luận thanh tra cho thấy, trong 21 trường hợp trại nuôi tôm, có 9 trường hợp tổng diện tích các hạng mục được phê duyệt phương án BT lớn hơn diện tích trong các hợp đồng thuê đất (9 trường hợp này sử dụng đất ngoài diện tích đất được thuê do lấn chiếm để xây dựng trang trại). Thế nhưng, khi kiểm kê tài sản trên đất của các trường hợp này, Chi nhánh TTPTQĐ thị xã Điện Bàn và UBND phường Điện Dương không xác định phần tài sản có trên đất lấn chiếm mà tiến hành kiểm kê và xác định BT 100% theo đơn giá của UBND tỉnh là trái quy định. Có trường hợp xây dựng nhà lấn chiếm đất rừng phòng hộ do Nhà nước quản lý nhưng vẫn được BT, hỗ trợ (HT) 81,7 triệu đồng như ông Lê Văn Cương (con ông Lê Thanh Sáu). Riêng ông Lê Thanh Sáu qua 5 hồ sơ bồi thường với tổng giá trị hơn 3 tỷ đồng, đã nhận trái quy định hơn 1 tỷ đồng. UBND thị xã Điện Bàn xác định, Chi nhánh TTPTQĐ thị xã lập phương án trình phê duyệt thống nhất phương án BT-HT với 18 trường hợp người dân (gồm 22 mã số) với giá trị BT 100% theo đơn giá của UBND tỉnh là sai quy định của pháp luật, làm tăng giá BT gây thất thoát tiền Nhà nước hơn 4,76 tỷ đồng.

HỮU PHÚC
Bài 2: Xử lý nghiêm sai phạm