Lữ đoàn Tăng - Thiết giáp 574 thời chống Mỹ: Chiến công và nghĩa tình

Vang dội những chiến công

CCB Bùi Tiến Hợp đang sinh sống ở Hà Nội, hầu như năm nào cũng dành thời gian cùng đồng đội một thời “chia nhau cuộc đời, chia nhau cái chết” về thăm đơn vị cũ, thăm lại chiến trường xưa. Trong chiến dịch giải phóng Tam Kỳ ngày 24.3.1975, ông là người lái chiếc thiết giáp số hiệu 056 do Trung đội trưởng Nguyễn Quốc Vinh chỉ huy, Đào Văn Minh là pháo thủ. Trên đường tiến công truy đuổi xe thiết giáp địch trên đường phố Tam Kỳ, đến ngã ba Nam Ngãi, pháo thủ Minh hy sinh, không còn hỏa lực khống chế, ông Hợp đã dũng cảm lái xe húc thẳng vào chiếc M113 của địch. Bị chấn động mạnh, bọn địch trong xe hoảng hốt ra hàng. Chiếc thiết giáp 056 tiếp tục hất tiếp một xe GMC của địch xuống ven đường và đè bẹp 2 xe jeep của chúng. Thừa thắng, các lực lượng tiến công của ta lần lượt đánh chiếm các mục tiêu của địch. Trong trận này, lái xe Bùi Tiến Hợp được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhất. Ngày 30.10.2013, CCB Bùi Tiến Hợp đã được Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Phòng truyền thống Lữ đoàn Tăng - Thiết giáp 574 hiện có trưng bày 2 hiện vật quý: nắp kính hồng ngoại của xe tăng 707 và bài báo “Rồng lửa” đăng trên báo Quân đội nhân dân ngày 7.10.1976 ca ngợi sự chiến đấu anh dũng của kíp xe 707 (Tiểu đoàn 1, Lữ đoàn 574). CCB Dương Văn Soạn - nguyên Đại đội trưởng Đại đội 2 Tiểu đoàn 1 kể: Trong trận đột kích tiến công trường Võ bị Thủ Đức của ngụy ngày 30.4.1975, xe tăng 707 do Trung sĩ Trần Quang Nhàn làm trưởng xe, Trung sĩ Nguyễn Văn Hữu - pháo thủ 1, Hạ sĩ Ngô Văn Nghị - pháo thủ 2, Hạ sĩ Nguyễn Văn Hòa - lái xe và y tá Trần Trọng Đông được lệnh rời khỏi đội hình phối hợp với đơn vị đặc công đánh vòng từ phía sau, hình thành mũi vu hồi lợi hại, tạo điều kiện cho bộ binh các mũi xung phong đánh chiếm mục tiêu. Bọn địch ngoan cố chống cự, xe 707 bị đứt xích bên trái song vẫn hành tiến hơn 20m. Các chiến sĩ trên xe sử dụng tất cả hỏa lực sẵn có kiềm chế, tiêu diệt các mục tiêu, ổ đề kháng của địch. Phát hiện xe tăng của ta đã chọc thủng trận địa, bọn địch hoảng loạn, nhiều tên chốt giữ tại một số hỏa điểm đã bỏ chạy. Khi đến cổng chính trường sĩ quan Thủ Đức, xe 707 bị trúng đạn chống tăng của địch, bốc cháy. Tưởng rằng anh em ta đã hy sinh, quân địch liền tổ chức xung phong. Bất ngờ một chiến sĩ từ trong khói lửa mù mịt của xe tăng ta bất thần xông lên nổ súng vào đội hình địch tiêu diệt hàng chục tên, trong đó có một trung tá ngụy. Kíp xe tăng 707 đã anh dũng hy sinh song tinh thần chiến đấu ngoan cường của các anh đã khắc ghi vào trang sử vẻ vang của Binh chủng Tăng - Thiết giáp anh hùng. Tập thể xe 707 được Nhà nước truy tặng Huân chương Quân công hạng Ba. Sự kiện này đã được báo Quân đội nhân dân phản ánh trong bài “Rồng lửa”. Bài báo được CCB Lê Thanh Bền cất giữ trân trọng và sau này bàn giao trưng bày tại phòng truyền thống. Còn nắp kính hồng ngoại của xe 707 được pháo thủ Nguyễn Thanh Vân (một chiến sĩ của Tiểu đoàn 1) tìm thấy khi chôn cất các liệt sĩ. Pháo thủ Nguyễn Thanh Vân đặt kỷ vậy này dưới bình hương tưởng nhớ đồng đội và sau đó đã gửi tặng Phòng truyền thống Lữ đoàn 574.

Nghĩa tình đồng đội

Trong chiến đấu, nhiều quân nhân Lữ đoàn Tăng - Thiết giáp 574 đã anh dũng hy sinh, nằm lại trên khắp mọi miền Tổ quốc. Sau ngày đất nước thống nhất, đau đáu trước nỗi đau của thân nhân liệt sĩ, CCB lữ đoàn đã tổ chức các chuyến đi tìm hài cốt đồng đội. Năm 2012, sau rất nhiều hành trình gian nan, CCB Bùi Tiến Hợp đã tìm kiếm và đưa hài cốt pháo thủ Bùi Văn Minh về an táng tại Nghĩa trang liệt sĩ quê nhà ở xã Liên Châu, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc. Còn CCB Nguyễn Tuấn Anh hiện đang sinh sống tại phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, TP.Đà Nẵng, nguyên y tá Đại đội 17, Tiểu đoàn 177b Lữ đoàn 574 khi biết được câu chuyện về Trung đội phó Trần Văn Hay hy sinh trên đường tiến công địch tháng 8.1972, được chôn cất tại một vạt rừng thuộc huyện Quế Sơn, ông đã đi khảo sát, chụp ảnh rồi gửi cho những đồng đội năm xưa để xác minh độ chính xác vị trí, sau đó báo tin cho gia đình. Năm 2011, các CCB phối hợp cùng Lữ đoàn 574 cất bốc, đưa hài cốt liệt sĩ về an táng tại nghĩa trang xã Kim Xá, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc…

Những câu chuyện của một thời quá khứ hào hùng, nghĩa tình sâu nặng  của những CCB đã trở thành động lực mạnh mẽ thôi thúc các cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 574 hôm nay phất cao cờ truyền thống, viết tiếp trang sử vẻ vang của đơn vị anh hùng trong giai đoạn hiện nay.