Áp lực từ… khát vọng

Khát vọng đã và đang là niềm cảm hứng, nguồn năng lượng mới có sức lan tỏa rộng khắp cả nước, ở tầm quốc gia, dân tộc và mỗi địa phương. Tổng Bí thư Tô Lâm vừa qua, đã nói đến kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; đó vừa là tầm nhìn, vừa là mục tiêu và là lời hiệu triệu mạnh mẽ đối với mỗi con dân đất Việt.

Với riêng Quảng Nam, mục tiêu cụ thể đến năm 2030 trở thành tỉnh phát triển khá của cả nước, không chỉ là khát vọng, là mong ước, mà thật sự là mệnh lệnh, hay một “cam kết chính trị”của Đảng bộ tỉnh trước Nhân dân như ý kiến của PGS.TS Trần Đình Thiên tại hội thảo bàn giải pháp thực hiện Quy hoạch tỉnh Quảng Nam, ngày 31/10/2024.

Nhiều ý kiến cho rằng, với quy hoạch tỉnh đã có, vấn đề của Quảng Nam từ nay đến năm 2030, không phải ở chỗ phải làm gì, mà là làm như thế nào? Bởi trước mắt, có quá nhiều thách thức, lớn nhất và có tính quyết định nhất vẫn là những bài toán đang đặt ra bức bách về kinh tế.

Từ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX (năm 2010), nghị quyết đề ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2015, giá trị sản xuất toàn ngành nông nghiệp chỉ còn dưới 10% trong tổng giá trị chung của nền kinh tế, nhưng mãi đến nay vẫn chưa đạt được.

Năm 2020, con số nêu trên là 14,5% và theo tính toán của các ngành chức năng, dự báo đến cuối năm 2025, chỉ giảm một chút, ước còn 14%. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế đã chậm, sự gia tăng tổng giá trị của nền kinh tế cũng không như mong muốn.

Tăng trưởng qua các giai đoạn 2010-2015, 2015- 2020 và 2020-2025 giảm dần theo cách rất đáng lo ngại. Các con số lần lượt là 9,92%/năm; 5,48%/năm và ước giai đoạn 2020-2025, chỉ khoảng hơn 3%/năm. Năm 2015, GRPD bình quân đầu người đạt 36,2 triệu đồng, đến cuối năm 2025 chỉ ước đạt khoảng 89 triệu đồng.

Trong 10 năm (từ 2015-2025), kinh tế Quảng Nam chậm lại đã thấy rất rõ, nhiều chỉ số phản ảnh về tăng trưởng kinh tế thấp hơn cả nước và thấp xa so với nhiều tỉnh thành. Tính riêng Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, các năm 2019 và 2020, quy mô kinh tế Quảng Nam đứng thứ hai, nhưng con số 9 tháng năm 2024 này, đã tụt xuống vị trí thứ 4 trong số 5 tỉnh, thành phố.

So với mục tiêu trở thành tỉnh phát triển khá của cả nước, GRDP bình quân đầu người đến năm 2030 đạt 7.500 đô la Mỹ là khoảng cách xa vời, chưa nói trong cuộc đua phát triển đang rất sôi động giữa các địa phương.

Định hướng phát triển các lĩnh vực kinh tế cho giai đoạn mới cũng đang là vấn đề. Từ những năm đầu thập niên 2000, Quảng Nam xác định đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng ưu tiên phát triển công nghiệp và đã tạo nên sự bứt phá mạnh mẽ sau đó. Các kỳ đại hội sau này, lại thêm những tính toán khác. Nhưng giờ câu chuyện về định hướng ưu tiên vẫn phải đặt ra trong bối cảnh yêu cầu tiên quyết về phát triển bền vững và dòng chảy đầu tư đầy biến động.

Đường hướng chủ đạo đã có từ quy hoạch tỉnh. Thêm nhiều thuận lợi từ cảm hứng phát triển chung của đất nước, những quyết sách táo bạo và hành dộng quyết liệt của Trung ương, đặt biệt là mệnh lệnh “không bàn lùi” mà Thủ tướng liên tục yêu cầu. Nhưng áp lực với hệ thống chính trị Quảng Nam quả thật vô cùng lớn.

Liệu cảm hứng, khát vọng và mệnh lệnh phát triển, sẽ tạo ra những “quả ngọt” từ tư duy, tầm nhìn, trách nhiệm dấn thân và hành động quyết liệt của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể, ngay trong quá trình chuẩn bị đại hội Đảng nhiệm kỳ mới? Bởi, “sức nặng của thách thức mới hôm nay đối với mỗi người dân của đất nước là một thì đối với mỗi đảng viên phải là mười”, như lời của tác giả Nguyễn Trung trên tờ Tuổi trẻ ngày 31/10 (bài “Vì một kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”).

Bí thư Tỉnh ủy Lương Nguyễn Minh Triết yêu cầu, văn kiện trình đại hội của các tổ chức đảng toàn tỉnh phải có bản sắc riêng, sát với thực tiễn Quảng Nam là vì thế. Mệnh lệnh hy vọng sẽ biến thành động lực, ngay từ lúc này…