Báo Quảng Nam nhận đơn kiến nghị của bà Nguyễn Thị Thư (xã Tam Dân, huyện Phú Ninh) về việc thực hiện nghĩa vụ của chủ sử dụng lao động đối với người lao động chưa đúng quy định.
Không được tham gia bảo hiểm xã hội
Bà Nguyễn Thị Thư là giáo viên tại Trường Mẫu giáo Hướng Dương (huyện Phú Ninh). Bà Thư trình bày, vào ngày 6.10.2015, bà được nhận vào làm việc tại trường theo hợp đồng lao động (HĐLĐ) số 47/2015 với Phòng GD-ĐT huyện Phú Ninh, thời hạn làm việc 6 tháng. Trong HĐLĐ số 47 có ghi nội dung không tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm y tế (BHYT) cho bà Thư.
Sau đó, bà Thư liên tục được Phòng GD-ĐT hợp đồng làm việc tại các Trường Mẫu giáo Anh Thơ, Anh Đào với hình thức ngắn hạn, theo các HĐLĐ số 23/2016 và số 16/2017. Các hợp đồng này đều có ghi nội dung đóng BHXH và BHYT cho bà Thư theo quy định hiện hành, nhưng thực tế bà Thư không được chủ sử dụng lao động là Phòng GD-ĐT tham gia chế độ BHXH, BHYT. Sau kỳ nghỉ hè, bà Thư tiếp tục làm việc thì mới được tham gia chế độ BHXH, BHYT từ tháng 9.2017.
Bà Thư bức xúc nói: “Đơn kiến nghị tôi gửi từ tháng 10.2019, đề nghị xem xét giải quyết truy đóng BHXH cho tôi theo các HĐLĐ số 47, 23 và 16 mà Phòng GD-ĐT đã ký với tôi. Đến nay, đơn kiến nghị của tôi vẫn chưa được xem xét giải quyết. Phòng GD-ĐT nói rằng, tôi được giải quyết công việc thế chân cho những cô giáo nghỉ thai sản nên là HĐLĐ ngắn hạn, ngoài định biên thì không tham gia chế độ BHXH, BHYT cho tôi. Tôi liên tục kiến nghị thì vào ngày 5.5.2020, được Phòng GD-ĐT ký kết phụ lục hợp đồng cho HĐLĐ số 47 từ nội dung “BHXH, BHYT: không” thành “BHXH, BHYT: Theo quy định hiện hành”. Nhưng phụ lục này cũng không giải quyết được vấn đề tôi kiến nghị”.
Chờ kết luận thanh tra
Làm việc với phóng viên Báo Quảng Nam về trường hợp của bà Thư, ông Lê Văn Ninh - Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Ninh cho biết: “Trường hợp của bà Thư, UBND huyện đã yêu cầu Phòng GD-ĐT báo cáo, giao Thanh tra huyện phối hợp với các đơn vị giải quyết. Và UBND huyện cũng đã có văn bản trả lời đơn thư, yêu cầu Phòng GD-ĐT xem xét giải quyết khiếu nại của công dân theo đúng quy định. Đồng thời, UBND huyện cũng đã đề nghị BHXH huyện kiểm tra các quy định hiện hành có liên quan, xem xét giải quyết chế độ, truy đóng BHXH cho bà Thư theo các HĐLĐ đã được ký kết giữa Phòng GD-ĐT với bà Thư theo đúng quy định. Quan điểm của huyện là sẽ giải quyết chế độ BHXH cho bà Thư, nhưng đang chờ hướng dẫn của BHXH tỉnh”.
Về vấn đề này, ông Trần Quốc Quân - Phó Trưởng phòng Lao động - việc làm (Sở LĐ-TB&XH) cho rằng HĐLĐ số 47/2015 đã được ký kết giữa Phòng GD-ĐT Phú Ninh với bà Thư thực hiện không đúng quy định, vì HĐLĐ trên 3 tháng nên bà Thư phải được tham gia chế độ BHXH, BHYT. Các HĐLĐ số 23/2016 và số 16/2017 đã được ký kết giữa 2 bên nhưng Phòng GD-ĐT huyện không tham gia chế độ BHXH, BHYT cho bà Thư theo HĐLĐ cũng sai quy định.
Trong khi đó, ông Văn Phú Quân - Trưởng phòng Quản lý thu (BHXH tỉnh) cho biết, BHXH tỉnh đã nhận được các công văn đề nghị hướng dẫn giải quyết việc truy đóng BHXH, BHYT cho bà Thư của BHXH huyện Phú Ninh cũng như UBND huyện Phú Ninh.
BHXH tỉnh cũng có các công văn trả lời số 628, 629 gửi đến BHXH huyện và UBND huyện Phú Ninh. Công văn nêu rõ: “Căn cứ theo HĐLĐ số 47/2015 ký ngày 6.10.2015 giữa Phòng GD-ĐT Phú Ninh và bà Nguyễn Thị Thư được hai bên ký kết và thực tế thực hiện thì tại thời điểm ký và thực hiện hợp đồng, hai bên thỏa thuận không đóng BHXH, theo đó bà Thư không thuộc đối tượng truy thu BHXH bắt buộc theo quy định”.
Theo ông Quân, các HĐLĐ số 23, 16 thì có thể truy thu được. Nhưng căn cứ theo HĐLĐ số 47 thì BHXH không đủ căn cứ truy thu, kể cả khi có phụ lục hợp đồng của HĐLĐ số 47 cũng không thực hiện được, vì phụ lục hợp đồng chỉ có giá trị kể từ ngày ký đến ngày hết thời hạn, không có giá trị hồi tố thời gian trước khi có phụ lục. Và nguyên tắc cơ bản là phụ lục hợp đồng không làm thay đổi bản chất của HĐLĐ chính thức. Vì thế, phụ lục hợp đồng của HĐLĐ số 47 cũng thực hiện không đúng quy định, bởi nó đã làm thay đổi bản chất của HĐLĐ số 47. Chính vì thế, nếu UBND huyện Phú Ninh đồng ý truy đóng BHXH cho bà Thư thì cần phải có thông báo kết luận sau thanh tra, kiểm tra rằng HĐLĐ số 47 làm sai quy định, thì BHXH mới có căn cứ để truy thu BHXH đối với bà Thư.