Công tác cứu hộ cứu nạn tuyến đường biển Cửa Đại - Cù Lao Chàm: Chưa chính quy, thiếu phương tiện

Từ cảng Cửa Đại đến Cù Lao Chàm chừng 15km đường biển. Tuyến này đưa khách du lịch ra vào tấp nập mỗi ngày nên công tác cứu hộ cứu nạn là nỗi lo thường trực của doanh nghiệp và các đơn vị quản lý.  

Hoạt động du lịch trên tuyến đường biển Cửa Đại - Cù Lao Chàm tiềm ẩn nhiều rủi ro.Ảnh: VĨNH LỘC

Theo quy chế phân công, phối hợp giữa các đơn vị hoạt động tại tuyến vận tải đường thủy giữa 2 đầu đất liền và đảo Cù Lao Chàm, đảm trách công tác cứu nạn cứu hộ hiện nay chủ yếu do Đồn Biên phòng Cửa Đại và Đồn Biên phòng Cù Lao Chàm. Tuy nhiên, thời gian qua việc trang bị các phương tiện chuyên dụng cứu hộ cứu nạn khi có sự cố xảy ra vẫn chưa được quan tâm đúng mức.

Thiếu phương tiện chuyên dụng

Tại Đồn Biên phòng Cửa Đại hiện chỉ có ca nô nhỏ vỏ nhôm công suất 85CV nên rất khó cứu hộ, cứu nạn trong trường hợp biển có gió mạnh cấp 5 trở lên (đòi hỏi tàu phải từ 200 - 400CV). Đặc biệt, nơi đây vẫn chưa hình thành trung tâm điều phối cứu hộ cứu nạn du lịch thông qua hệ thống máy bộ đàm đối với các ca nô du lịch, chủ yếu qua điện thoại di động.

Theo Thượng tá Trần Văn Ba - Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa Đại, trong tình hình lưu lượng khách đến tham quan, du lịch tuyến thủy nội địa Cửa Đại - Cù Lao Chàm tăng nhanh như hiện nay (mỗi ngày có hàng nghìn khách), việc đảm bảo an toàn cho du khách luôn là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu, tuy vậy trước những hạn chế về phương tiện kỹ thuật và chưa có một quy chế phối hợp cụ thể với doanh nghiệp du lịch nên nỗi lo vẫn luôn thường trực. “Hai cái thiếu nhất hiện nay là tàu chuyên dụng và hệ thống điều phối, nên nếu có sự cố xảy ra thì thật tình rất lúng túng. Để chủ động, đến mùa mưa bão anh em đơn vị phải chuẩn bị phao tròn, dây thừng ngừa trong trường hợp có tàu thuyền mắc cạn hay gặp sự cố thì mình cột dây phao một đầu trong này, một đầu quăng ra đó để sóng cuốn ra biển bà con khều vào níu giữ nhằm đảm bảo an toàn. Nói thật, với tầm của đồn thì việc đề xuất tàu chuyên dụng rất khó, nhưng tôi cũng rất mong cấp trên quan tâm cho công tác tìm kiếm cứu hộ cứu nạn vì không những tàu cá, hay tàu du lịch mà còn phục vụ cho nhân dân trên đảo, tàu chuyên chở hàng hóa ra vào” - Thượng tá Trần Văn Ba chia sẻ.

Thượng tá Lê Huy Bảy - Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cù Lao Chàm cho hay, hiện đơn vị chỉ có một tàu cứu hộ công suất 200CV nhưng cũng đã quá cũ, sóng cấp 4 cấp 5 là không dám ra biển. “Ngày xưa có ca nô nhưng đã thu hồi về bộ chỉ huy hết rồi. Bây giờ ở ngoài này toàn vận động nhân dân tham gia cứu hộ. Ngoài ra, những thời điểm có gió lớn, tranh thủ tàu ngư dân Quảng Ngãi vào trú ẩn ở Cù Lao Chàm, mình vận động họ đi cứu hộ vì tàu họ lớn, có thể chịu sóng gió cấp 7 cấp 8.  Riêng hệ thống ICOM có nhưng hiện đã xuống cấp, chúng tôi cũng đề xuất rồi nhưng vẫn chưa thấy đáp ứng nên những sự cố đơn giản thì huy động dân theo phương châm 4 tại chỗ, có cái chi là vận động cái đó, còn nghiêm trọng thì điện về Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh xin ứng cứu. Nói chung gió cấp 6 cấp 7 thì chịu” - Thượng tá Lê Huy Bảy cho biết.

Thực tế, từ năm 2014, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh cũng đã điều một biên đội tàu của Hải đội 2 gồm 4 chiếc (2 ca nô và 2 tàu chịu được sóng cấp 9, cấp 10) vừa làm nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, vừa trực góp phần tìm kiếm cứu hộ cứu nạn. Tuy nhiên, việc huy động biên đội tàu này cũng khó khăn do chưa có cơ chế phối hợp cụ thể. Vì 2 đơn vị độc lập ngang cấp, nên để điều động tàu Hải đội 2 các đồn biên phòng phải tham mưu đề xuất với bộ chỉ huy mới điều được, chưa kể nhiều khi tàu Hải đội 2 có lúc tại bến có lúc đi làm nhiệm vụ ở biển.

Giữ độ an toàn

Theo Thượng tá Trần Văn Ba, với tư cách là đơn vị thường trực tìm kiếm cứu nạn cứu hộ, đơn vị đã triển khai nhiều biện pháp để đảm bảo an toàn cho hành khách trước khi ra đảo, xử lý nghiêm các trường hợp như không mặc áo phao, chở quá tải cũng như chứng chỉ nghiệp vụ chuyên môn của lái tàu không tương ứng… “Chúng tôi luôn xác định công tác tìm kiếm cứu hộ cứu nạn, sẵn sàng đối phó với tình huống trên sông trên biển cũng là nhiệm vụ chiến đấu của đơn vị. Do vậy, việc duy trì thường trực quân số, trực phương tiện ca nô, đảm bảo được phương tiện, đảm bảo được quân số, khi có sự cố xảy ra là huy động lực lượng được ngay” - Thượng tá Trần Văn Ba nói.

Thực tế, việc kiểm soát hoạt động xuất bến của các phương tiện đường thủy luôn được các đơn vị nơi đây quản lý khá chặt theo trình tự ban quản lý bến làm thủ tục xuất bến, ban quản lý bảo tồn biển bán vé, đồn biên phòng kiểm tra, giám sát đảm bảo an toàn (tải trọng, số lượng khách, chất lượng tàu, mặc áo phao…) nên đã phần nào hạn chế thiếu sót khi phương tiện ra đảo. Ngoài ra, tùy tình hình thực tế như gió cấp 5, cấp 6, không khí lạnh hay áp thấp nhiệt đới thì cấm ca nô chở khách rời bến, đồng thời cảnh báo phương tiện tìm nơi trú ẩn an toàn. Ông Trần Tấn Dũng - Bí thư xã đảo Tân Hiệp cho rằng, dù phương tiện không hiện đại nhưng nếu làm tốt công tác quản lý và phối hợp phòng ngừa thì vẫn có thể hạn chế sự cố tai nạn trên biển. “Theo quy định, gió trên cấp 4 là khách du lịch không được ra vào đảo. Thứ hai, tất cả phương tiện ca nô đều cấm đi vào ban đêm, còn ban ngày do có nhiều ca nô hoạt động trên tuyến này nên nếu có tai nạn xảy ra thì tất cả ca nô sẽ phải tập trung lại cứu hộ. Thứ ba là việc kiểm tra áo phao và tải trọng được kiểm soát chặt mỗi khi xuất bến, vì vậy công tác cứu hộ chủ yếu giải quyết những sự cố nhanh nên nói xảy ra sự cố nghiêm trọng tôi cho là khó, tất nhiên mình vẫn phải luôn cảnh giác đề phòng” - ông Dũng phân tích.

VĨNH LỘC