Những hào hứng khi Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) đàm phán thành công mới đây hiển hiện ở khắp mặt báo, phương tiện truyền thông. Theo dự báo, Quảng Nam chắc chắn sẽ hưởng lợi nhiều khi Việt Nam tham gia TPP bởi các mặt hàng được hưởng lợi nhiều nhất đã và đang là thế mạnh xuất khẩu của tỉnh...
Tin vui cho dệt may
Ba ngành được hưởng lợi nhiều nhất vốn là thế mạnh của xuất khẩu Quảng Nam lâu nay là dệt may da giày, chế biến gỗ và nông sản. Theo báo cáo của Sở Công Thương tại buổi làm việc với HĐND tỉnh đầu tháng 10 vừa qua, kim ngạch xuất khẩu 9 tháng đầu năm 2015 ước đạt 422,776 triệu USD, tăng 1,35% so với cùng kỳ năm trước. Các mặt hàng tăng đáng kể như sản phẩm mây tre cói thảm đạt 0,182 triệu USD, tăng gần 50%; hàng dệt may đạt 126,901 triệu USD, tăng 18,8%. Các con số trên đã cho thấy thực tế về “sức khỏe” của nhiều doanh nghiệp dệt may khiến nhiều người tin tưởng doanh nghiệp Quảng Nam có thể tham dự vào “sân chơi” mới với nhiều triển vọng.
Ông Trần Hữu Doãn - Chủ tịch HĐQT Công ty May Tuấn Đạt (Tam Kỳ) cho biết, công ty đã xây dựng được một “cái gốc” khá bền vững khi máy móc đổi mới liên tục để bắt kịp với xu hướng hiện đại của thế giới; an sinh xã hội cho người lao động ở mức cao so với mặt bằng của các doanh nghiệp dệt may. Điều đáng nói, công ty đang có hơn 50% nguồn hàng sản xuất theo phương thức FOB (mua nguyên liệu, bán thành phẩm). Với tâm thế đã được chuẩn bị sẵn, Tuấn Đạt ít e ngại khi TPP được chính thức ký kết.
Tham gia “sân chơi” TPP, ngành dệt may Quảng Nam sẽ hưởng lợi.Ảnh: T.ANH |
Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp dệt may khác không khỏi mừng thầm. Bởi, thực tế lâu nay nhiều doanh nghiệp dệt may đóng chân tại các cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh nói riêng và cả nước nói chung sản xuất các sản phẩm may mặc cho các thương hiệu thời trang nổi tiếng trên thế giới, nhưng phải đóng nhãn “Made in China” dù được làm tại Việt Nam và do người Việt Nam sản xuất. “Nhiều khi mình trực tiếp sản xuất ra sản phẩm nhưng cũng tự tay mình dán nhãn Made in China, buồn lắm chứ. Mình nâng niu sản phẩm nhưng ghi tên người khác làm và mình lại được trả công thấp bèo, không đúng với thương hiệu mình đã góp công làm nên” - bà chị Nguyễn Thị Ánh Nguyệt (công nhân may của một doanh nghiệp may đóng chân trên địa bàn huyện Núi Thành) chia sẻ.
Đón đầu cơ hội
Theo Phòng Quản lý thương mại (Sở Công Thương), trong kim ngạch xuất khẩu của Quảng Nam vài năm trở lại đây, ngành gỗ chiếm tỷ trọng xuất khẩu đứng thứ hai sau dệt may, da giày. Trong khi đó, các chuyên gia kinh tế lại cho rằng, ngành gỗ và chế biến gỗ được xem là ngành hưởng lợi nhiều nhất khi tham gia TPP vì hầu hết đối tác chính cả xuất và nhập khẩu gỗ đều nằm trong nhóm 12 nước tham gia TPP. Khi tham gia TPP, ngành gỗ được cái lợi rất lớn về xuất xứ sản phẩm. Theo TPP, xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ trong nội khối được ưu đãi thuế suất bằng 0% sẽ đảm bảo tính hợp pháp của nguyên liệu. Thị trường các nước TPP về gỗ khá mạnh, các doanh nghiệp về gỗ ở Quảng Nam sẽ tận dụng được công nghệ mới, vốn đầu tư, nhờ đó chất lượng cũng sẽ cao hơn nhiều so với trước đây.
Trong khi đó, vấn đề mà hầu hết doanh nghiệp dệt may đều lo lắng chính là nguyên liệu bởi chủ yếu nguyên liệu phải nhập từ nước ngoài khu vực TPP. Vướng mắc lớn nhất và khó tháo gỡ nhất chính là đây bởi để thay đổi ngành dệt, nhuộm trong vòng một vài năm là điều không tưởng. Thế nhưng, Quảng Nam cũng không quá lo khi được Tập đoàn Dệt may Việt Nam xác định là vùng trọng điểm để phát triển ngành dệt may. Gần đây, Tập đoàn Dệt may Việt Nam đã chính thức khởi công khu liên hợp sợi - dệt - nhuộm - may Hương An (huyện Quế Sơn). Tập đoàn cũng đã tiến hành điều tra, lập dự án đầu tư mở rộng vùng nguyên liệu trồng bông trên địa bàn tỉnh. Theo đó, 3 địa phương Thăng Bình, Duy Xuyên, Đại Lộc có khả năng trồng bông với quy mô trang trại theo công nghệ có tưới. Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu cũng cho biết: “Trước mắt, Quảng Nam sẽ tập trung xây dựng chiến lược thu hút đầu tư công nghiệp hỗ trợ dệt may giai đoạn 2014 - 2020 và ban hành các chính sách ưu đãi nhằm thu hút, kêu gọi nhiều dự án để ngành dệt may thực sự trở thành mũi nhọn đột phá trong chiến lược phát triển công nghiệp của tỉnh”.
Rõ ràng, dù trực tiếp hay gián tiếp, bằng cách này hay cách khác, khi TPP chính thức có hiệu lực sẽ tác động trực tiếp đến ngành nông nghiệp Quảng Nam, chứ không riêng ngành công nghiệp. Vùng nuôi trồng nguyên liệu bông sợi, vùng nguyên liệu chế biến gỗ, vùng chăn nuôi thủy hải sản... sẽ phải được xác định và quy hoạch rõ để tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm nông nghiệp. “TPP sẽ là cơ hội để ngành nông nghiệp Quảng Nam thúc đẩy tái cấu trúc lại ngành, trọng tâm là đưa công nghệ, cách quản lý mới vào nông nghiệp, tạo ra một đòn bẩy để thúc đẩy phát triển nông nghiệp, công nghiệp trong những năm tới” - Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thu nói.
Vào TPP, lao động được gì, mất gì? Cơ hội việc làm, tiền lương sẽ tăng nhưng trình độ tay nghề, kỷ luật lao động, sự am hiểu về TPP của lao động Việt Nam lại đáng lo ngại. Khi tham gia TPP, người lao động Việt Nam được gì, mất gì và làm như thế nào để đáp ứng các yêu cầu mới khi tham gia sân chơi chung? |
THỤC ANH