Đông y phải theo kịp thời cuộc

Dù y học hiện đại đang ngày càng phát triển nhưng chưa bao giờ vai trò của y học cổ truyền (YHCT) bị phai nhạt. Ngược lại, YHCT đang từng bước khẳng định vai trò của mình trong việc chăm sóc sức khỏe người dân.

Việc phối hợp với y học hiện đại giúp y học cổ truyền ngày càng điều trị bệnh hiệu quả. Ảnh: NGUYỄN DƯƠNG

Đông - Tây y kết hợp

Với sự tiến bộ của y học hiện đại, vấn đề của YHCT là làm thế nào để dung hòa và bắt kịp với những thay đổi đó. “Trong lộ trình phát triển, việc học hỏi những tiến bộ khoa học là cần thiết. Không thể bảo thủ mà phải biết sàng lọc những cái gì có thể áp dụng trong khám chữa bệnh để học và áp dụng một cách tốt nhất. Quan trọng vẫn là để chữa bệnh cho người dân tốt hơn” - ông Nguyễn Tiến Sỹ, Phó Chủ tịch Hội Đông y tỉnh chia sẻ.

Theo ông Sỹ, việc ứng dụng các kết quả cận lâm sàng từ y học hiện đại vào chẩn đoán, trị bệnh theo các phương pháp cổ truyền đã ngày càng hiệu quả, tạo nền tảng cho bước phát triển về sau này. Đây cũng chính là một trong những nhiệm vụ quan trọng được Hội Đông y tỉnh đề ra trong nhiệm kỳ 2012 - 2017. Lợi thế của YHCT chính là điều trị hiệu quả những bệnh mạn tính kinh niên, một số bệnh xuất hiện theo mùa, bệnh của người già, như chấn thương về cơ gân, đau thần kinh tọa, phong tê thấp, dạ dày, di chứng sau các tai biến mạch máu não…

“Đông y có mặt mạnh trong việc chữa trị về nguồn gốc của căn bệnh hoặc những di chứng để lại của chứng tai biến mạch máu não. Nên nếu biết cách sử dụng nhuần nhuyễn kiến thức Đông y vào điều trị thì hiệu quả sẽ được nâng cao hơn” - ông Sỹ nói.

Bác sĩ Lê Thân - Phó Giám đốc Bệnh viện YHCT tỉnh cho biết, việc phối hợp giữa Đông - Tây y là hết sức cần thiết cho việc chẩn đoán, điều trị bệnh. Quan trọng là biết phát huy thế mạnh của mỗi bên để đạt được hiệu quả cao nhất. Như khi bị tai biến, cấp cứu ban đầu thì y học hiện đại là không thể thiếu; nhưng giai đoạn phục hồi thì YHCT có hiệu quả tốt hơn. Hay ứng dụng các kỹ thuật và kết quả cận lâm sàng để có chẩn đoán chính xác mà đề ra phương pháp điều trị hiệu quả, như dựa vào các hình ảnh CT-Scanner, X-quang, siêu âm, điện tim và các chỉ số về sinh hóa, huyết học… Thời gian qua, ở các bệnh viện trong tỉnh cũng đã thành lập khoa YHCT thu hút rất đông người đến điều trị, chủ yếu là điều trị ngoại trú.

Theo bác sĩ Lê Thân, nhiều cơ sở y tế trong nước đã thực hiện mô hình kết hợp Đông - Tây y, như ở Hà Nội có một trung tâm y tế chuyên về đột quỵ, tai biến. Bệnh nhân khi đưa đến cơ sở này sẽ được cấp cứu, điều trị bằng Tây y; đến giai đoạn phục hồi thì chuyển sang khu điều trị bằng YHCT. Nghĩa là bệnh nhân khi vào đó không cần phải đi đâu nữa vì đã có sự kết hợp điều trị Đông - Tây y.

Thầy tại chỗ, thuốc tại vườn

Bên cạnh phối hợp với y học hiện đại, việc khai thác, sử dụng các cây thuốc cũng được Hội Đông y tỉnh chú trọng, nhất là tích cực thực hiện đề án “Thuốc tại chỗ và thuốc thay thế” để tìm kiếm, nuôi trồng nhằm bảo tồn và gìn giữ nguồn dược liệu tại chỗ phục vụ cho hậu cần. Qua đó, đã có nhiều mô hình thuốc thay thế đã được phát triển ở một số địa phương, tạo sự phong phú cho nguồn dược liệu Đông y, phục vụ tốt hơn trong việc chữa trị cho người bệnh. Đặc biệt, trong hoạt động của mình, hội viên Hội Đông y tỉnh luôn thực hiện tốt phương châm “thầy tại chỗ, thuốc tại vườn”.

“Có những vị thuốc đơn giản nhưng hiệu quả cao, lại rất gần gũi trong cuộc sống, như lá bưởi, củ sả, lá ngải cứu, lá hẹ... cũng có những công dụng hữu hiệu để bồi bổ, chữa bệnh thường ngày. Trong 185 loài thảo dược được Bộ Y tế đưa vào danh mục cây thuốc thiết yếu thì tỉnh Quảng Nam đã có tới 94 loài, nhiều loài có trữ lượng rất lớn. Việc cần làm nhất hiện nay là phát triển và bảo tồn những loài dược liệu này ngay trong dân, trong các cấp chính quyền để làm nguồn thuốc thay thế, thuốc tại chỗ phục vụ cho việc chữa bệnh” - ông Nguyễn Tiến Sỹ nói.

Ông Sỹ cũng cho rằng, hiện nay nguồn dược liệu tuy có nhưng chưa tập trung mà phân bố rải rác. Hơn nữa người dân cũng chưa hiểu hết tác dụng của những cây thuốc này nên không chú trọng phát triển. Chính vì vậy, Hội Đông y tỉnh đã có đề án phát triển các loại cây thuốc Nam, sử dụng thuốc tại chỗ và thuốc thay thế trên toàn tỉnh thông qua các chi hội ở địa phương. Việc này sẽ đem lại lợi ích không chỉ cho người bệnh mà cả cho thầy thuốc. Hơn thế, nó mở ra một cách tiếp cận mới về nuôi trồng, thu hái, buôn bán dược liệu... Nhờ thế, ngành đông y luôn chủ động nguồn hậu cần về thuốc YHCT có chất lượng mà giá thành lại thấp. Đó cũng chính là nhiệm vụ trọng tâm mà Hội Đông y tỉnh hướng tới trong nhiệm kỳ 2018 - 2023, bên cạnh nhiệm vụ phát triển mạng lưới, tổ chức hoạt động của công tác hội, đào tạo nguồn nhân lực kế thừa.

NGUYỄN DƯƠNG