Gặp lại bạn cũ

Tháng 4/1975, những ngày hòa bình đầu tiên trở về cùng đất nước. Một buổi tối, đang ngồi ăn cơm cùng gia đình tại nhà trên đường Hùng Vương, Đà Nẵng, bỗng có người thanh niên dừng chiếc xe đạp trước lề đường, nhìn vào mặt tôi chằm chặp. Tôi ngạc nhiên: A, thì ra Trần Hai… thằng bạn thân của tôi mất tích lâu nay đây rồi!

Tôi chạy vội ra níu lấy Hai mừng rỡ hỏi: Hì, mi còn sống hở?

Hắn vắn tắt: sau lần bị bắt thời đi học ngày ấy, hắn bị đưa ra Côn Đảo một thời gian, rồi được thả về. Hắn đi thẳng vào bưng, được đưa ra Bắc học tập. Và bây giờ, về lại quê nhà Hội An nhận công tác.

Học chung lớp từ khi mới bước vào năm đầu tiên tại Trường Trung học Trần Quý Cáp, Hội An. Hồi đó, nhà Hai ở miền quê Cẩm Châu, gần quận lỵ Hiếu Nhơn, nơi thường xảy ra các cuộc giao tranh giữa quân đội Việt Nam Cộng hòa và quân du kích, bộ đội của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam, nên Hai lên phố ở trọ nhà một người họ hàng tại xóm Chợ Hội An.

Còn tôi gia đình sống tại Đà Nẵng, cha mẹ lại gởi tôi vào học trọ tại một ngôi nhà đối diện chùa Phước Kiến, đường Cường Để (nay là đường Trần Phú). Có lẽ nhờ gần gũi như vậy, nên mỗi chiều sau giờ cơm, Hai và tôi thường hẹn gặp nhau lê la khắp mọi nẻo đường phố cổ.

Vào thời gian ấy, trường học Trần Quý Cáp của chúng tôi gần như nằm lọt giữa vành đai khu công sở và doanh trại cảnh sát, quân đội.

Bỗng một ngày kia, đang giờ học, thầy giám thị đột ngột bước vào cửa lớp, đọc cho chúng tôi nghe một văn bản có nội dung: “Nhà trường yêu cầu các em sau đây ra văn phòng có việc cần gấp: Một là Võ Đức Anh, hai là Lê Văn Cảnh, ba là Trần Hai, bốn là Nguyễn Kim Quang”. Cả 4 người, nghe qua ai cũng biết đều là những học sinh có gia đình sống ở vùng nông thôn, nơi thường tiếp cận với du kích.

Một thời gian sau, chúng tôi nghe tin đồn: Nhóm 4 học sinh của lớp tôi bị cảnh sát “mời” vì dính líu đến các vụ rải truyền đơn do Việt cộng tổ chức. Sau vài ba tháng điều tra, Trần Hai cùng nhóm bị đưa đi Côn Đảo. Cho đến ngày bạn và tôi gặp nhau sau hòa bình.

Bây giờ, khi bạn bè cùng lứa hầu hết đã về hưu, chúng tôi mới có dịp rủ nhau họp mặt, thăm lại bạn cũ, trường xưa. Chúng tôi, kẻ mất người còn, cùng nhau ngồi lại càng thấm thía hơn bao giờ hết giá trị của cuộc sống hòa bình.