Giải quyết tranh chấp dân sự liên quan đến mua bán đất nền trên địa bàn Quảng Nam:Nhận diện các vướng mắc

Trong 290 vụ án tranh chấp dân sự đang được tòa án giải quyết, có các dự án do Công ty CP Bách Đạt An làm chủ đầu tư, tập trung chủ yếu tại Tòa án nhân dân (TAND) thị xã Điện Bàn.

Cụ thể, có 86 vụ khởi kiện đối với Công ty CP Bách Đạt An; 81 vụ khởi kiện đối với Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Gaia và Công ty CP Bách Đạt An; 43 vụ khởi kiện đối với Công ty CP Đầu tư kinh doanh nhà Phú Gia Thịnh.

Không hợp tác với tòa án

Theo Ban cán sự đảng TAND tỉnh, các vụ án tranh chấp dân sự có liên quan đến hợp đồng đặt cọc, hợp đồng góp vốn, hợp đồng cam kết chuyển nhượng quyền sử dụng đất… tại các dự án trên địa bàn thị xã Điện Bàn, mà chủ yếu là các đơn khởi kiện đối với Công ty CP Bách Đạt An hoặc liên quan đến các dự án do Công ty CP Bách Đạt An làm chủ đầu tư.

Các cá nhân khởi kiện có liên kết với nhau, nhiều lần kéo đến trụ sở tòa án gây áp lực để yêu cầu tòa phải đưa vụ án ra xét xử nhanh và đáp ứng theo yêu cầu khởi kiện. Trong khi đó, hầu hết chủ đầu tư, công ty môi giới không hợp tác với tòa án để làm việc và cung cấp chứng cứ, gây khó khăn trong quá trình giải quyết vụ án.

Phân tích về các khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết, đối với các vụ án liên quan đến Công ty CP Bách Đạt An, Ban cán sự đảng TAND tỉnh cho hay: Hiện nay, Công ty CP Bách Đạt An đã bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Tòa án đã tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ, thu thập hồ sơ pháp lý liên quan đến các dự án do Công ty CP Bách Đạt An làm chủ đầu tư.

Thông tin cụ thể hơn về dự án Khu đô thị 7B mở rộng, theo Ban cán sự đảng TAND tỉnh, hiện tại, các thửa đất chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), các hộ dân chưa nhận tiền giải phóng mặt bằng. Trung tâm Phát triển quỹ đất Điện Bàn và UBND tỉnh chưa bàn giao đất cho chủ đầu tư.

Tuy nhiên, chủ đầu tư đã tiến hành san lấp, trồng cây xanh, làm vỉa hè, cấp phối. Dự án đang bị chậm tiến độ, chưa được cơ quan có thẩm quyền gia hạn thời gian thực hiện.

Đối với dự án Khu đô thị Hera Complex Riverside, hiện tại, các thửa đất chưa được cấp GCNQSDĐ. Các thửa đất chưa được phân lô, chưa xác định được ranh giới, mốc giới cụ thể, chỉ xác định được một số block.

Về hiện trạng, dự án mới chỉ dừng lại ở mức san lấp mặt bằng, chưa có hạ tầng kỹ thuật. Một số block chưa được san lấp mặt bằng, chưa xác định vị trí các block, chưa có hạ tầng kỹ thuật.

Còn dự án Khu đô thị Bách Thành Vinh, hiện tại, thửa đất chưa có GCNQSDĐ, không xác định cụ thể vị trí, số lô, thửa đất trên thực tế. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật chưa được hoàn thiện, dự án chưa thu hồi đất của người dân nên Trung tâm Phát triển quỹ đất Điện Bàn chưa bàn giao đất sạch cho chủ đầu tư.

Mặc dù vậy, người dân khởi kiện vẫn cương quyết yêu cầu Công ty CP Bách Đạt An phải bàn giao đất và GCNQSDĐ chứ không đồng ý nhận lại tiền, yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Gây sức ép đến cơ quan hành chính

Về vụ việc liên quan đến Công ty CP Bách Đạt An, ông Phan Minh Dũng - Bí thư Thị ủy Điện Bàn nói, địa phương chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng để bàn giao đất cho chủ đầu tư thực hiện dự án. Ban Thường vụ Thị ủy Điện Bàn chỉ đạo UBND thị xã ban hành nhiều văn bản nhằm kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc.

Tuy nhiên, hiện nay các dự án cho Công ty CP Bách Đạt An làm chủ đầu tư hết tiến độ thực hiện và chưa được đăng ký kế hoạch sử dụng đất nên không thể tiếp tục triển khai các thủ tục liên quan tiếp theo.

Việc các dự án kéo dài trong thời gian qua đã ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn do các hộ đăng ký hợp đồng hợp tác đầu tư, góp vốn, đặt cọc mua đất tại các dự án thường xuyên tập trung đông người để gây sức ép đến các cơ quan hành chính.

Thời gian qua, thị xã Điện Bàn đã tổ chức các cuộc họp và ban hành nhiều văn bản đôn đốc Công ty CP Bách Đạt An hợp tác, chuyển kinh phí để tổ chức chi trả theo các phương án được duyệt, song đến nay công ty vẫn không thực hiện.

Theo tìm hiểu, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thường trực Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh, UBND tỉnh tập trung chỉ đạo giải quyết vụ việc liên quan đến 3 dự án do Công ty CP Bách Đạt An làm chủ đầu tư tại thị xã Điện Bàn (Khu đô thị 7B mở rộng, Khu đô thị Bách Đạt, Khu đô thị Hera Complex Riverside).

Ngày 5/4/2024, Cục Thi hành án dân sự tỉnh tổ chức làm việc giữa các bên để đương sự (Công ty CP Bách Đạt An, Công ty CP Hoàng Nhất Nam) thảo luận về việc thực hiện nghĩa vụ và báo cáo nội dung có liên quan đến 3 dự án. Tuy nhiên, hai bên đương sự không thống nhất được việc thi hành án, cụ thể là thực hiện các nghĩa vụ tài chính.

Nói về vướng mắc và chưa thể đưa loại án này ra xét xử, theo ông Đặng Quốc Lộc - Chánh án TAND tỉnh, các vụ án tranh chấp dân sự liên quan đến đặt cọc, huy động vốn, mua bán đất nền trên địa bàn tỉnh đang phải chờ.

Cụ thể: chờ các cơ quan tố tụng tỉnh rà soát việc giải quyết dân sự đối với một số công ty, từng dự án có đúng pháp luật không, hay chuyển qua hình thức tố tụng khác.

Hay trường hợp một số dự án đã được cấp GCNQSDĐ và đang thế chấp ngân hàng, nhưng vẫn tiếp tục chuyển nhượng cho người khác (theo yêu cầu, TAND thị xã Điện Bàn đã chủ động chuyển thông tin cho Cơ quan điều tra Công an thị xã Điện Bàn và đang chờ trả lời)...

“Về phương án tháo gỡ vướng mắc, phải chờ tố tụng hình sự. Ngành cũng chưa khẳng định vụ án có dấu hiệu hình sự hay không. Cơ quan tố tụng đang rà soát, nếu như giải quyết theo hình thức tố tụng nào đó mà rốt ráo được sự việc, đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người dân, nhà đầu tư thứ cấp thì ngành sẽ nghiên cứu áp dụng” - ông Lộc nói.