Zalo Báo Quảng NamGửi bình luận
Quảng Nam đang đứng trước nhiều cơ hội để tăng tốc, bứt phá trong giai đoạn mới; song cũng không ít khó khăn, thách thức. Trực tiếp đóng góp và dõi theo sự phát triển của quê hương trong nửa thế kỷ qua, nhiều đồng chí nguyên cán bộ lãnh đạo của tỉnh đã chia sẻ với Báo Quảng Nam nhiều vấn đề rất tâm huyết...
Ông Nguyễn Đức Hạt - nguyên Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam:
Đạt được thành tựu như hôm nay trước hết phải nhìn lại những quyết sách đúng đắn trong những năm đầu chia tách tỉnh khi Quảng Nam xác định phải đẩy mạnh ngành công nghiệp với đột phá là Khu công nghiệp Điện Nam - Điện Ngọc và Khu kinh tế mở Chu Lai đóng vai trò then chốt.
Trong tình hình mới, chúng ta cần có những quyết sách, chiến lược mới. Hiện nay, Quảng Nam đã có quy hoạch rất cụ thể, tuy nhiên quan trọng nhất vẫn là triển khai theo đúng kế hoạch, chủ trương. Nếu gọi vùng Đông là cực phát triển, động lực tăng trưởng thì chúng ta phải xác định dự án nào ở đó và phát triển như thế nào. Nạo vét cảng Kỳ Hà, nâng cấp sân bay Chu Lai là cần thiết nhưng không đơn giản vì phụ thuộc ngân sách. Theo tôi, Quảng Nam nên mạnh dạn đề nghị Trung ương cho giữ lại nguồn ngân sách nộp về Trung ương để có điều kiện thực hiện các dự án lớn. Đây cũng là cách nuôi dưỡng nguồn thu, bởi nếu Quảng Nam tiếp tục phát triển mạnh thì nguồn thu ngân sách cũng nhiều hơn, điều tiết về Trung ương cũng nhiều hơn. Ngoài ra, vùng Đông cũng cần phát triển đa dạng sản phẩm du lịch, dịch vụ giúp thu hút lao động, nhất là nhân lực chất lượng cao, lúc đó vùng Đông mới thực sự là cực tăng trưởng mạnh.
Với lĩnh vực nông nghiệp, chú trọng phát triển nông nghiệp chất lượng cao theo hướng xanh, bền vững. Đẩy mạnh nghiên cứu vùng Tây, phát triển công nghiệp dược liệu dựa trên nguồn tài nguyên dược liệu bản địa tại chỗ, nhưng cách làm thế nào cần tính toán; phải phối hợp với các bộ, ngành liên quan của Trung ương; nên mời các chuyên gia có chuyên môn sâu để làm việc này và có cơ chế, chính sách cụ thể, tránh sản xuất manh mún.
Tóm lại, để Quảng Nam phát triển phải chú trọng vào 3 trụ cột lớn gồm cơ sở hạ tầng, thể chế và nguồn nhân lực chất lượng, đây là những yếu tố then chốt đối với bất kỳ địa phương nào. Quảng Nam có thuận lợi về kết nối hạ tầng giao thông đường bộ, đường không, đường biển nhưng cũng cần xem xét tới hệ thống giao thông miền núi, ven biển… Riêng với cơ chế, cần rà soát ngoài cơ chế, chính sách của Trung ương thì tỉnh có cơ chế gì đặc thù. Rồi nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, việc đào tạo, bồi dưỡng hay thu hút người tài ra sao? Quảng Nam phải có cơ chế chính sách gì để thu hút nhân tài trong nước, quốc tế về làm việc và gắn bó lâu dài. Đặc biệt, phải tạo cơ chế đột phá, bứt phá về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đây là ba quỹ đạo Quảng Nam không thể đứng ngoài...
Trong tình hình mới Quảng Nam phải tạo nên động lực mới, sự bứt phá mới và sự hấp dẫn mới để vươn lên chứ không có cách gì khác.
KHÁNH LINH (ghi)
Ông Lê Trí Tập - nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam:
Quy hoạch Quảng Nam đã được công bố, đặc biệt qua chuyến làm việc của Thủ tướng Chính phủ hồi tháng 2/2025, bức tranh phát triển của tỉnh thêm rõ nét. Thông qua những định hướng mà Thủ tướng Chính phủ gợi ý, Quảng Nam sẽ tiếp tục có những chuyển biến mới.
Vấn đề bây giờ là phải đề ra các nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện tốt những chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Theo tôi, trước hết cần tập trung khai phá hiệu quả các dư địa vùng Đông. Đẩy mạnh phát triển vùng Đông là hết sức quan trọng bởi đây là vùng đất gắn liền với biển và đồng bằng, có hạ tầng giao thông thuận lợi, thông suốt. Riêng vùng Tây Quảng Nam lâu nay vẫn chưa khai thác được nhiều, bây giờ phải đầu tư phát triển dựa vào những lợi thế và văn hóa vùng này.
Với dư địa còn nhiều, vị trí địa lý đặc thù, sở hữu hầu hết loại hình giao thông, đường hàng không, đường thủy, đường bộ cùng xu hướng phát triển khoa học, công nghệ cao…, Quảng Nam sẽ là nơi làm tổ cho “đại bàng” đẻ trứng, thu hút nhà đầu tư, tạo ra những sản phẩm, mặt hàng có hàm lượng trí tuệ và giá trị cao. Tôi tin rằng, với truyền thống lịch sử, văn hóa cách mạng, sức bật của nền kinh tế, nhất là những lợi thế của thời đại, Quảng Nam sẽ chọn đúng hướng phát triển. Đó không chỉ là gắn phát triển giữa vùng Đông với khai phá vùng Tây mà còn phải kết hợp khoa học công nghệ, trí tuệ nhân tạo và nguồn nhân lực tại chỗ. Quảng Nam sẽ đủ sức và đủ điều kiện phát triển mạnh mẽ.
Nhớ lại thời điểm 28 năm trước khi chia tách tỉnh, chúng ta cũng đã trải qua những khó khăn nhưng bằng các quyết sách ưu đãi về kêu gọi đầu tư như miễn tiền thuê đất trong 10 năm đầu, rồi giảm 50% trong thời gian tiếp theo; cấp đất, hỗ trợ tiền xây dựng nhà cho cán bộ nơi khác về Tam Kỳ an cư lạc nghiệp… Quảng Nam đã dần ổn định và phát triển. Nên tôi nghĩ bây giờ Quảng Nam cũng nên có nhiều chính sách mang tính đặc thù, hấp dẫn hơn nữa, nhất là trong thu hút đầu tư để tạo sự đột phá.
VĨNH LỘC (ghi)
Ông Hồ Thanh Hải - nguyên Trợ lý Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Đảng ủy Dân Chính Đảng Quảng Nam:
Là một người bước ra từ chiến tranh và cũng từng kinh qua nhiều vị trí công tác ở Quảng Nam, tôi cho rằng mảnh đất trung dũng kiên cường đã có sự bứt phá vươn lên một cách ngoan mục. Khoảng thời gian tròn nửa thế kỷ đi qua, nhìn một cách tổng thể, quê hương Quảng Nam đã có sự đổi thay toàn diện.
Về kinh tế, đặc biệt là trên lĩnh vực công nghiệp, Khu kinh tế mở Chu Lai, sân bay, bến cảng, du lịch, thủy lợi, kinh tế nông nghiệp... đạt nhiều thành tựu. Hạ tầng giao thông, cơ sở vật chất của xã hội tăng. So với năm đầu giải phóng thì đây là một kỳ tích lịch sử của vùng đất bị chiến tranh tàn phá, hủy diệt. Văn hóa và trình độ dân trí không ngừng được nâng lên. Bộ mặt nông thôn và thành thị thay đổi khá nhanh, tạo sự phát triển bền vững… Tất cả góp phần làm cho đời sống tinh thần cũng như vật chất nhân dân thay đổi khá rõ nét.
Quảng Nam là tỉnh trong hai cuộc kháng chiến chống quân xâm lược đã hy sinh cả con người và của cải quá lớn. Sự vực dậy của vùng đất bị chiến tranh tàn phá là một nỗ lực vô cùng to lớn của Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh. Đó là sự tổng hợp sức mạnh của cả hệ thống chính trị, vai trò lãnh đạo của Đảng, sự đồng hành của nhân dân, biến các chủ trương, đường lối của Đảng thành hiện thực.
Chặng đường tới sẽ còn nhiều chông gai nên Đảng bộ và nhân dân Quảng Nam cần phát huy tinh thần tự lực tự cường cùng nhau xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại. Tôi tin tưởng sâu sắc rằng, những thành quả của 50 năm qua là tiền đề, trụ cột vững vàng để Quảng Nam có sự chuyển động mạnh mẽ trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
NGỌC KẾT (ghi)
Ông Nguyễn Ngọc Quang - nguyên Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam:
Trong chặng đường 50 năm kể từ ngày giải phóng, một thành tựu nổi bật của Quảng Nam chính là phát triển kinh tế, đưa Quảng Nam từ tỉnh nghèo lên vị trí khá trong cả nước. Kết quả này dựa trên tinh thần ý chí, nghị lực của người dân, đặc biệt là sự quyết tâm, năng động sáng tạo của các đồng chí lãnh đạo tỉnh với tư tưởng dám làm, dám chịu trách nhiệm. Chúng ta cần tiếp tục phát huy tinh thần này.
Mới đây nhất, trong chuyến làm việc tại Quảng Nam, Thủ tướng Chính phủ cũng đã kết luận thống nhất những đề nghị của tỉnh, bây giờ chỉ cần tập trung quyết liệt, làm đến nơi đến chốn. Cứ làm, nghẽn đâu tháo gỡ đó với tinh thần vì nước vì dân. Theo tôi, để hoàn thành những mục tiêu đề ra, vai trò lãnh đạo rất quan trọng, tiếp đến là yếu tố con người, sau cùng là bộ máy. Trong đó, mọi hành động phải gắn với thực tiễn, đây cũng chính là môi trường tốt nhất để tạo ra nguồn nhân lực chất lượng. Ngày xưa khi tái lập tỉnh, những đồng chí lãnh đạo vào Quảng Nam cũng không có gì ngoài tinh thần, sự quyết tâm và thực tiễn nhưng đã tạo nên nhiều thành tựu bứt phá.
Trong tình hình mới, để Quảng Nam tiếp tục phát triển, cần xác định rõ từng mục tiêu cụ thể dựa trên lợi thế địa phương, nội vùng, liên vùng. Nếu như vùng Đông chúng ta đẩy mạnh phát triển công nghiệp, thương mại, du lịch thì vùng Tây nên chọn hướng phát triển bền vững. Hiểu theo nghĩa là đừng đưa công nghiệp vào, cứ duy trì một nền kinh tế xanh bền vững, sinh thái nhằm vừa bảo tồn được văn hóa, vừa bảo tồn được thiên nhiên. Hệ sinh thái vùng Tây Quảng Nam rất quan trọng, không nên đặt nặng mục tiêu tăng trưởng nơi đây. Thật ra, qua nhiều thời kỳ Quảng Nam cũng đã ban hành các nghị quyết chọn phía tây là nơi phát triển bền vững gắn với giải quyết tốt các vấn đề liên quan đến nông nghiệp, lâm nghiệp, an sinh, xây dựng nông thôn mới.
VĨNH LỘC (ghi)
Ông Nguyễn Văn Sỹ - nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Nam:
Quảng Nam phải hết sức chủ động trong tình hình mới. Đầu tiên, cần đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng theo chiều sâu; phát huy hiệu quả nguồn vốn đầu tư và các nguồn lực khác, kể cả nguồn lực con người. Đổi mới mạnh mẽ khoa học công nghệ, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất, kinh doanh, hướng nền kinh tế Quảng Nam vào những ngành có giá trị gia tăng cao; chủ động sản xuất một số mặt hàng chủ lực, sản phẩm có hàm lượng công nghệ. Tôi nghĩ THACO Chu Lai là một mô hình mang tính thực tiễn cao về cách quản trị, tổ chức sản xuất, đổi mới công nghệ, ứng dụng khoa học kỹ thuật… Quảng Nam có thể học hỏi nhân rộng trong lĩnh vực kinh tế cũng như các lĩnh vực khác.
Thứ hai, đổi mới mô hình tăng trưởng phải gắn với đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lấy phát triển công nghiệp làm trọng tâm, du lịch làm mũi nhọn, từng bước hướng tới chuyển dịch thương mại, dịch vụ lên hàng đầu. Hướng đi này hiệu quả và phù hợp vì chúng ta có nền tảng lợi thế quan trọng là bờ biển dài và lợi thế sân bay Chu Lai; phải lấy kinh tế biển làm trụ đỡ, khai thác tối đa các lợi thế về cảng biển gắn với phát triển mạnh các sản phẩm du lịch ven biển, ven sông, kể cả các sản phẩm du lịch nông thôn, miền núi nhằm đa dạng loại hình du lịch thu hút khách, giữ chân khách lưu trú lâu hơn.
Thứ ba, tăng cường liên kết vùng gắn với việc tháo gỡ những điểm nghẽn về thủ tục hành chính, thủ tục đầu tư; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư..., đây là vấn đề mấu chốt cho tăng trưởng kinh tế Quảng Nam. Cần đa dạng hóa các lĩnh vực, loại hình kinh tế, loại hình doanh nghiệp; khuyến khích đẩy mạnh kinh tế tư nhân, xem đây là trụ cột hết sức quan trọng đóng góp vào sự tăng trưởng của tỉnh.
Tiếp tục phát huy nhân tố con người Quảng Nam bản lĩnh, văn hóa, truyền thống cách mạng trong quá trình phát triển; tập trung đào tạo năng lực lao động, đáp ứng yêu cầu về đổi mới, ứng dụng khoa học kỹ thuật; đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số… nhằm tăng năng suất lao động và năng lực cạnh tranh. Có cơ chế, chính sách khuyến khích thu hút nhân tài, đáp ứng yêu cầu đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số… Đặc biệt, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ đủ tâm, đủ tầm, đủ năng lực; phát huy vai trò tự chủ, sáng tạo của đội ngũ cán bộ đảng viên dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trong quá trình phát triển của Quảng Nam và có cơ chế bảo vệ những cán bộ này.
GIA KHANG (ghi)
Bà Hồ Thị Thanh Lâm - nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam:
Bên cạnh thành tựu về kinh tế, dấu ấn nổi bật của Quảng Nam 50 năm qua là việc Đô thị cổ Hội An và Khu đền tháp Mỹ Sơn được công nhận Di sản văn hóa thế giới năm 1999. Điều này rất đáng tự hào bởi Quảng Nam là địa phương duy nhất trong cả nước có 2 di sản văn hóa thế giới được công nhận cùng lúc. Từ danh hiệu này đã giúp Quảng Nam thu hút nhiều dự án, nguồn lực trùng tu, tôn tạo, quản lý 2 di sản. Đặc biệt, không chỉ các chuyên gia nước ngoài, nhà nghiên cứu tìm về Quảng Nam nghiên cứu khoa học, bảo tồn di sản, mà thông qua danh hiệu di sản chúng ta cũng đã thu hút được nhiều nhà đầu tư vào lĩnh vực du lịch, kể cả thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp, khu kinh tế.
Tuy nhiên, để phát triển mạnh mẽ và bền vững hơn, Quảng Nam cần quyết liệt nhiều giải pháp như đẩy mạnh sắp xếp, tinh gọn bộ máy, tăng cường năng lực đội ngũ cán bộ. Đặc biệt, tập trung khai phá các dư địa vùng núi phía tây của tỉnh; quy hoạch vùng nguyên liệu, nông sản đặc trưng bản địa, làm sao kéo được nhà đầu tư lên đó, đây là vấn đề khó nhưng nếu làm tốt sẽ mở ra nhiều cơ hội phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Ngoài ra, cũng chú trọng đến vùng ven biển, hải đảo vì Quảng Nam có nhiều lợi thế nhưng phát triển chưa như kỳ vọng. Đơn cử, xã đảo Tam Hải (Núi Thành) có thể vừa phát triển kinh tế, du lịch rất tốt nếu mình dám đầu tư.
VĨNH LỘC (ghi)
Ông Phan Văn Phờ - nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Quảng Nam:
Hành trình phát triển của Quảng Nam nên chia thành 2 giai đoạn, gồm từ sau giải phóng đến khi chia tách tỉnh và từ chia tách tỉnh đến nay. Dễ dàng nhận thấy, so với ngày đầu giải phóng, sự phát triển của Quảng Nam cách nhau một trời vực; cuộc sống người dân ổn định, đi lên. Riêng từ sau ngày tái lập tỉnh, bên cạnh những thành tựu về phát triển công nghiệp, thương mại dịch vụ thì một dấu ấn khá đậm nét là phát triển nông nghiệp. Chúng ta đã chuyển đổi mô hình canh tác lúa từ 3 vụ xuống 2 vụ vào năm 2002 và đóng cửa rừng Quảng Nam.
Tuy nhiên, có thể nhìn thấy dù công nghiệp, dịch vụ Quảng Nam phát triển nhưng cũng chỉ giải quyết việc làm cho một bộ phận lao động địa phương, phần lớn lao động nông thôn vẫn không có việc làm ổn định, thu nhập chưa cao. Theo tôi, vấn đề đặt ra cho Quảng Nam thời gian tới nhằm đảm bảo sự phát triển toàn diện để không ai bị bỏ lại phía sau, trước hết chúng ta nên tập trung ưu tiên cho nông thôn; kiện toàn đội ngũ cán bộ cấp cơ sở, giao quyền cao hơn cho họ, khuyến khích đội ngũ cán bộ cơ sở dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đồng thời chú trọng một số vấn đề xã hội; phục hồi các giá trị văn hóa truyền thống gắn với việc tiếp thu các yếu tố văn hóa tốt đẹp bên ngoài tạo điểm tựa và động lực cho sự phát triển.
Đặc biệt, có chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao về Quảng Nam yên tâm công tác, bởi suy cho cùng con người vẫn là yếu tố quyết định mọi sự phát triển nên tỉnh phải có những cơ chế, chính sách tốt cho vấn đề này.
KHÁNH LINH (ghi)