Lo quanh đồng tiền

Năm 2024 Quảng Nam đối diện với nhiều thách thức khi những tháng đầu năm tăng trưởng âm, nghĩa là đồng tiền làm ra quá nhọc mệt, kinh tế suy thoái, phục hồi rất chậm.

Đến nay tình hình có vẻ được cải thiện, không khí dễ thở hơn khi tăng trưởng dương trở lại (+2,7%), tổng thu ngân sách nhà nước 6 tháng đạt 12.221 tỷ đồng, bằng 51,8% so với nghị quyết đề ra (23.600 tỷ đồng) và tăng 2,5% so với cùng kỳ năm 2023; trong đó, thu nội địa 10.152 tỷ đồng (đạt 50,51%) và thu xuất nhập khẩu 3.224 tỷ đồng (đạt 59%).

Tuy vậy, nếu vội nói đã lạc quan nhiều thì có lẽ nên cẩn trọng bởi khi phân tích sâu các chỉ số kinh tế, việc kiếm tiền không dễ, nhất là với doanh nghiệp.

Cho dù có khoảng 26,7% số doanh nghiệp dự báo tăng về số lượng đơn đặt hàng mới nhưng 49% số doanh nghiệp chỉ giữ ở mức ổn định, nghĩa là kiếm tiền vừa đủ trang trải mà không tăng lợi nhuận nhiều, trong khi 22,2% số doanh nghiệp đánh giá sẽ còn gặp khó khăn hơn và 24% số doanh nghiệp bị giảm đơn đặt hàng.

Đặc biệt doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường là hơn 830 doanh nghiệp, giảm về số lượng (giảm 11,6%) lẫn số vốn đăng ký (giảm 13,5%), nhiều hơn số doanh nghiệp giải thể hay dừng hoạt động (là 960 doanh nghiệp, tăng 9,57%). Doanh nghiệp làm ăn khó thì tiền thu ngân sách sẽ tụt giảm.

Như 6 tháng qua, thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước trung ương chỉ đạt 45% dự toán (377 tỷ đồng), khu vực FDI chỉ đạt 47,7% dự toán (706 tỷ đồng), tiền thuê đất chỉ đạt 19,6% dự toán (528 tỷ đồng).

Một sự kiện liên quan doanh nghiệp sẽ còn nói đến nhiều là Nhà máy Heneiken Quảng Nam dừng hoạt động.

Khi trò chuyện với ông Nguyễn Thanh Phúc, một lãnh đạo chủ chốt của doanh nghiệp này, tôi mới hay nguyên nhân là nhà máy đạt công suất sản xuất quá thấp (từ 5 triệu lít/tháng trước đây, giảm xuống còn 1,7 triệu lít) và thị trường tiêu thụ èo uột cho dù hãng bia đã cam kết dành 2 nghìn đồng/chai bia để hỗ trợ các chương trình tại Quảng Nam và Đà Nẵng.

Đáng lo hơn cho ngân sách Quảng Nam là kế hoạch thu 570 tỷ đồng từ Nhà máy bia Heineken Quảng Nam (bình quân 47,5 tỷ đồng/tháng), nhưng 6 tháng qua chỉ thu được khoảng 80 tỷ đồng (14% dự toán).

Kiếm tiền đã khó nhưng tiêu tiền cũng khó mới là lạ. Như nhiều bản tin trên báo Quảng Nam cho biết vốn đầu tư công năm 2024 giải ngân hơn 1.401,8 tỷ đồng, chỉ đạt 19,9% so với kế hoạch vốn sau điều chỉnh, đạt 20,3% so với kế hoạch vốn UBND tỉnh giao từ đầu năm, đạt 21,5% so với kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao.

Tính đến ngày 2/7/2024, tại Ban quản lý dự án đầu tư tỉnh, tỷ lệ giải ngân chỉ đạt 16,37% (117 tỷ/714,9 tỷ đồng). Và trên phạm vi toàn tỉnh, có khoảng hơn 90 dự án giải ngân 0 đồng (tồn vốn khoảng 700 tỷ đồng).

Khi dòng tiền đầu tư còn bị nghẽn thì sẽ không tạo ra tăng trưởng đã đành mà còn kéo theo hệ lụy khi không tiêu tiền được thì cũng sẽ không kiếm thêm được đồng nào cho thu nhập của nhà đầu tư, doanh nghiệp và cả thu nhập xã hội.

Lo quanh chuyện tiền nong không chỉ ở nhà nước, mà còn ở doanh nghiệp, người dân sản xuất, kinh doanh. Thường có câu cửa miệng là làm ăn thời buổi khó nên phải “thắt lưng buộc bụng” trong chi tiêu. Nhưng nếu thắt chặt chi tiêu không hợp lý thì không tạo ra tăng trưởng khi ít sinh lợi nhuận.

Bởi vậy nên việc kiếm tiền và tiêu tiền sao cho hiệu quả sẽ luôn là điều quan tâm, như câu cách ngôn: “Để giàu có, bạn không chỉ cần học cách kiếm tiền mà còn cần học cách quản lý và sử dụng đúng đắn đồng tiền”.