Mùa chùm ruột trĩu cành

Cơn mưa đầu mùa đi kèm dông gió thường khiến những chùm trái non rụng tơi tả. Chùm nào trụ được sau các cơn dông, đều là những chùm trái “chiến” nhất, sau vài ngày lại tròn trịa, chắc nịch hơn, nhìn rất bắt mắt.

Chùm ruột có lẽ là thứ trái cây ít được chú ý, bởi nó là loại trái chua, muốn ăn được phải qua chế biến để giảm bớt vị. Nhưng món ăn được làm từ thứ trái dân dã này khiến nhớ lâu bởi vị ngon lạ lùng.
Với những người thuộc thế hệ 7X, 8X, đây là thứ quà vặt gắn liền tuổi thơ. Ai ở quê, hẳn cũng đã từng ít nhất một lần ngồi vắt vẻo trên cành chùm ruột, lùa tay hái những chùm trái mọng nước này.

Trái hái xuống sẽ được biến tấu thành nhiều món ăn vặt. Món chùm ruột dầm mắm đường, ớt hiểm của chị Hai tôi là món tổng hòa của 4 vị: chua, cay, mặn, ngọt. Tôi thích ăn chua, nhưng không sao vượt qua chị cái khoản ăn cay nên đành ngậm ngùi nhìn chén chùm ruột dầm mà kiềm hãm cơn… ê răng! Má thương tôi nên làm riêng một keo nhỏ chùm ruột ngâm chua ngọt, chấm xíu muối là đủ ngon.

Nhưng món mứt chùm ruột má sên mới thực sự là món ngon hảo hạng, nhất là khi nó được gói trong một cái “phễu” lá chuối cho tôi cầm đi chia phần cho bạn bè trong xóm. Mỗi đứa một phễu đầy vun, tha hồ nhâm nhi những “viên kẹo hồ lô” tròn xoe, đỏ mọng, bóng bẩy bắt mắt. Cái vị chua chua, ngòn ngọt không trôi tuột xuống cổ họng ngay mà cứ vương vấn trên đầu lưỡi, thành ra cứ ăn hoài mà không dứt cơn thèm.

Tôi bị nghiện món mứt chùm ruột đến mức trồng hẳn một cây trước sân nhà. Nơi tôi ở bây giờ muốn mua chùm ruột tươi cũng khó, mua mứt làm sẵn thì không tin cậy về an toàn thực phẩm.

Sau 2 năm, cây cũng biết thương tôi, đãi đằng một mùa trái sai oằn cây. Tôi xin má công thức rồi lọ mọ sên chùm ruột. Vì không thể ép nước theo cách thủ công bằng 2 tấm thớt như má hồi xưa, tôi quẳng mớ chùm ruột vô tủ đông, rồi lấy ra, vắt sạch nước.

Có lẽ vậy mà thành phẩm trái chùm ruột không căng bóng, cũng không chua nhiều, không ngon như món mứt chùm ruột của má. Nhưng tôi vui lắm!

Kiểu người đã đánh rơi tuổi thơ mình, giờ nhặt nhạnh lại từng chút sau mấy chục năm, ngỡ như tìm được kho báu! Tôi cũng ráng tìm cho được tàu lá chuối, rọc lấy lá, cuộn lại làm phễu, đựng mớ mứt chùm ruột đỏ au nhờ “ăn” màu đường nâu óng ả mà không cần tới một giọt phẩm màu nào. Tôi chia sẻ mớ mứt với bạn bè. Họ cũng như tôi, bao nhiêu năm rồi mới thưởng thức lại món ngày xưa, ai cũng bồi hồi đi ngược chuyến tàu tuổi thơ.

Gần đây, lướt mạng xã hội, lại thấy thêm một món lạ lùng từ thứ trái chua này: canh chua chùm ruột nấu với cá theo kiểu miền Tây. Thú vị thật! Tôi ngó lên cây chùm ruột trước nhà đang lủng lẳng trái non.

Chẳng bao lâu nữa, mớ trái căng mọng kia sẽ trở nên đỏ au trong chảo mứt, hoặc sẽ dậy lên mùi chua đặc trưng trong nồi canh “thử nghiệm”. Và nữa, tôi cũng sẽ “đền” lại cho ba một hũ chùm ruột lên men mà ngày xưa đã lỡ vét cạn đến giọt cuối cùng!