Ngành y tế Quảng Nam trong chiến dịch "Bảo vệ bé từ những bước đầu tiên"

Vắc xin Rota được đưa vào Chương trình Tiêm chủng Mở rộng (TCMR) bắt đầu từ tháng 12/2024. Quảng Nam nằm trong số 32 tỉnh đầu tiên được cấp miễn phí vắc xin này.

Bệnh truyền nhiễm nguy hiểm

Thông tin từ Bộ Y tế, bệnh tiêu chảy cấp do vi rút Rota là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lây qua đường tiêu hóa, tạo thành dịch và có thể gây tử vong ở trẻ em.

Tại Việt Nam, vi rút Rota là nguyên nhân gây ra tiêu chảy cấp ở 20% đến trên 50% trẻ nhỏ trong giai đoạn 2016 - 2023. Mỗi năm, ước tính hàng trăm nghìn trẻ phải nhập viện và hàng nghìn trẻ phải cấp cứu do vi rút Rota.

Các chuyên gia y tế cho rằng, bệnh truyền nhiễm do vi rút Rota gây ảnh hưởng không nhỏ lên hệ thống y tế, gánh nặng tài chính đối với gia đình, đặc biệt tác động tiêu cực đến sự phát triển khỏe mạnh của trẻ trong giai đoạn đầu đời.

Vùng sâu vùng xa, những địa phương chưa có điều kiện tiếp cận với vắc xin phòng bệnh trong tiêm chủng dịch vụ là những vùng dễ có nguy cơ bùng dịch do vi rút Rota.

Cùng với bệnh tiêu chảy do vi rút Rota, nhiều bệnh truyền nhiễm đang có nguy cơ bùng phát.

Tại Quảng Nam, thống kê từ Sở Y tế, năm 2024, trên địa bàn tỉnh không xảy ra các loại dịch nguy hiểm như cúm A/H5N1, tả, dịch hạch, SARS, MERS-CoV…

Đối với các dịch bệnh lưu hành như sốt xuất huyết, tay chân miệng... đều giảm so với năm 2023.

Tuy nhiên, Quảng Nam lại ghi nhận gia tăng một số bệnh truyền nhiễm có vắc xin trong chương trình TCMR, như ho gà, sởi, viêm não Nhật Bản, Rubella.

Nhận định từ ngành y tế, với các bệnh truyền nhiễm khác, tuy chưa ghi nhận tại Quảng Nam hoặc có số ca mắc giảm so với cùng kỳ năm 2024, nhưng các bệnh, dịch vẫn có nguy cơ xuất hiện và gia tăng trong năm 2025 cũng như những năm tiếp theo.

Lý do bởi các tác nhân gây bệnh, các chủng vi rút cúm xuất hiện, biến đổi liên tục làm giảm khả năng bảo vệ của vắc xin; nhu cầu giao thương, du lịch tăng cao, thời tiết thay đổi bất thường làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh.

Bên cạnh đó, sau 3 năm đại dịch COVID-19, tỷ lệ tiêm vắc xin trong Chương trình TCMR chưa đạt kết quả như mong muốn, khả năng miễn dịch giảm, các dịch bệnh dự phòng bằng vắc xin có nguy cơ gia tăng...

Phòng bệnh bằng vắc xin

Từ cuối năm 2024, vắc xin Rota được đưa vào Chương trình TCMR. Đây là loại vắc xin đã chứng minh hiệu quả vượt trội trong việc phòng ngừa tiêu chảy do vi rút Rota.

Đây cũng là hoạt động chính của chiến dịch “Bảo vệ bé từ những bước đầu tiên”.

Chiến dịch nhằm kêu gọi các bậc cha mẹ cho trẻ đi uống đủ 2 liều vắc xin Rota và hoàn thành trước 6 tháng tuổi trong Chương trình TCMR, giúp ngăn ngừa hiệu quả bệnh tiêu chảy cấp do vi rút, hình thành lá chắn bảo vệ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh.

Theo các nghiên cứu, vắc xin có tỷ lệ hiệu quả từ 85-98% trong việc ngăn ngừa tiêu chảy nặng và từ 74-87% đối với tiêu chảy cấp do vi rút Rota ở mọi mức độ trong năm đầu tiên sau khi uống.

Báo cáo từ UNICEF cho biết, vắc xin Rota đã được triển khai an toàn tại hơn 120 quốc gia, góp phần giảm đáng kể số ca tử vong và nhập viện ở trẻ nhỏ.

Tại Việt Nam, từ cuối năm 2024 có 32 tỉnh miền núi, khó khăn được Bộ Y tế cấp miễn phí vắc xin Rota trong chương trình TCMR. Dự kiến năm 2025 sẽ có thêm 9 tỉnh triển khai và đạt độ bao phủ cho trẻ uống vắc xin Rota trên cả nước trong năm 2026.

Đối với Quảng Nam, ông Mai Văn Mười - Giám đốc Sở Y tế cho biết, Kế hoạch phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm ở người năm 2025 đã được UBND tỉnh ban hành.

Để ngăn ngừa, hạn chế đến mức thấp nhất dịch bệnh, đặc biệt đối với trẻ em, Quảng Nam đặt mục tiêu đạt tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ các loại vắc xin cho trẻ em dưới 1 tuổi đạt từ 90% trở lên, trong đó tỷ lệ uống vắc xin Rota đạt từ 90% trở lên.