Ngày Môi trường thế giới 5/6: Nỗ lực phục hồi hệ sinh thái từ rừng xuống biển

Bảo vệ đai rừng

Từ UBND xã Tiên An (Tiên Phước) phóng tầm mắt xa xa, rừng Dương Nứa ôm ngọn núi cao hiện ra màu xanh thăm thẳm. Để bảo vệ cánh rừng tự nhiên rộng hơn 23ha này, cách đây 10 năm, xã Tiên An đã thành lập Tổ quản lý bảo vệ rừng (BVR) do Phó Chủ tịch UBND xã làm tổ trưởng, phối hợp cùng các ngành công an, quân sự, kiểm lâm thực hiện.

Ông Nguyễn Phú Hoàng - Tổ trưởng Tổ quản lý BVR chia sẻ: “Từ năm 2015 đến nay, tổ đã phân giới rừng tự nhiên với rừng sản xuất của người dân, xây dựng kế hoạch, phân công lịch tuần tra quanh rừng 2 lần/tháng, thường xuyên nhắc nhở, tuyên truyền nâng cao ý thức cho người dân giữ rừng, cấm xâm lấn, khai thác trái phép…

Cuối năm 2024, kế hoạch trồng 2.400 cây bản địa như ké, sao đen, giổi… vào những khu vực đất trống, đồi trọc được nhân dân hưởng ứng tích cực. Song song với công tác tuần tra, bảo vệ cánh rừng tự nhiên duy nhất ở Tiên An này, tổ sẽ tiếp tục triển khai kế hoạch trồng xen cây vào cuối năm nay”.

[VIDEO] - Lãnh đạo xã và Tổ quản lý BVR chia sẻ về công tác BVR tự nhiên Dương Nứa:

Tương tự, những cánh rừng tự nhiên xã Trà Giác (Bắc Trà My) cũng được bảo vệ tốt nhờ lực lượng Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Bắc Trà My chung tay cùng cộng đồng dân cư.

Trước đây, địa bàn này chủ yếu là rừng núi, đi lại khó khăn, đa số dân cư là đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu canh tác nương rẫy, trình độ dân trí thấp và nhận thức pháp luật còn hạn chế. Nhiều trường hợp phá rừng, lấn chiếm đất rừng, gây cháy rừng để lấy đất sản xuất thường xuyên xảy ra.

Song hành cùng công tác tuyên truyền pháp luật về lĩnh vực lâm nghiệp, Ban Quản lý rừng phòng hộ Bắc Trà My còn vận động người dân khai hoang, khôi phục, mở rộng diện tích canh tác lúa nước, không lấn chiếm đất rừng để sản xuất lúa rẫy.

[VIDEO] - Người dân phấn khởi thực hiện mô hình “dân vận khéo” của Ban Quản lý rừng phòng hộ huyện Bắc Trà My:

Khôi phục hệ sinh thái biển

Năm 2021, Trung tâm Bảo tồn sinh vật biển và phát triển cộng đồng (MCD) và Ban Quản lý Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm tiến hành đánh giá hiện trạng rạn san hô tại Rạn Khế và Rạn Đất (thuộc rạn Bà Đậu). Kết quả cho thấy, nguồn lợi thủy sản biển khu vực này đang suy giảm đáng báo động. Trong đó, rạn san hô bị giẫm đạp và khai thác trái phép bằng thuốc nổ, xung kích điện bởi người dân ngoài địa phương; các loài cá có giá trị kinh tế cao như cá mú, cá chình không còn xuất hiện; thành phần động vật đáy kích thước lớn có xu hướng suy giảm; các nhóm nguồn lợi có giá trị thương phẩm như ốc đụn, ốc giấy, tôm hùm còn số lượng rất ít…

Chính vì vậy, Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản rạn Bà Đậu xã Tam Tiến (Tam Tiến) được thành lập với 34 thành viên cùng người dân địa phương ra sức bảo tồn, khôi phục hệ sinh thái biển nơi đây.

Ông Nguyễn Xuân Uy - Phó Chủ tịch UBND xã Tam Tiến, tổ trưởng Tổ cộng đồng cho biết, thực hiện “Phương án bảo vệ và khai thác nguồn lợi thủy sản khu vực biển rạn Bà Đậu xã Tam Tiến”, tổ đã phân vùng, đặt phao tiêu, đánh dấu mốc, khoanh vùng rạn Bà Đậu thành khu vực hạn chế khai thác, khu vực khai thác có kiểm soát và khu vực du lịch giải trí.

Bên cạnh việc tuần tra mỗi tháng, trực canh hằng ngày tại khu vực được giao giám sát, xua đuổi, ngăn cấm ngư dân ngoài địa phương khai thác trái phép, tổ còn thường xuyên thu gom rác thải và ngăn cản các hành vi làm ô nhiễm môi trường biển… Nhất là nâng cao ý thức, sự đoàn kết của tổ và người dân, tuyên truyền về quyền và trách nhiệm bảo vệ hệ sinh thái biển, vận động người dân cùng tham gia tái tạo, phục hồi, phát triển môi trường biển tại địa phương.

Được biết, sau hơn 2 năm Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản rạn Bà Đậu xã Tam Tiến tích cực bảo vệ vùng biển rộng hơn 64ha diện tích mặt nước.

[VIDEO] - Ông Nguyễn Xuân Uy nói về hoạt động của Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản rạn Bà Đậu xã Tam Tiến:

Là thành viên của Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản rạn Bà Đậu xã Tam Tiến, ông Võ Hồng Rôn chia sẻ: “Tổ hoạt động với mục tiêu bảo vệ hệ sinh thái biển, hướng đến bảo vệ quyền lợi chính đáng của ngư dân. Khi hệ sinh thái tự nhiên được phục hồi sẽ đảm bảo cân bằng môi trường, đa dạng sinh học, cải thiện sản lượng đánh bắt và tạo cảnh quan thiên nhiên thu hút du khách đến và tiêu thụ các nghề dịch vụ du lịch cộng đồng tại Tam Tiến”.

Về định hướng trong thời gian tới, ông Nguyễn Xuân Uy cho biết, Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản rạn Bà Đậu xã Tam Tiến sẽ phối hợp với chính quyền, cơ quan chức năng tuần tra, xử lý các hành vi vi phạm trong khai thác thủy sản trái phép; gây Quỹ cộng đồng tạo nguồn tài chính để thực hiện các phương án bảo vệ. Đồng thời, tổ sẽ triển khai đa dạng các hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn người dân địa phương và khách du lịch về công tác bảo vệ hệ sinh thái biển...