(QNO) – Những ngày này, ở các khu chợ quê, chợ trung tâm đô thị hay ven đường khu dân cư ở TP.Tam Kỳ dễ bắt gặp cảnh người dân bày bán nhiều loại lá mùng 5 thơm mùi vị thuốc nam, mang đến không khí rộn ràng của Tết Đoan Ngọ.
Bắt đầu từ những ngày giữa tháng 4 âm lịch đến nay, không khí Tết Đoan Ngọ đã tràn ngập khắp các khu chợ ở TP.Tam Kỳ. Các gian hàng bày bán đủ các loại lá mùng 5 từ tươi đến khô rực rỡ sắc màu.
Bà Nguyễn Thị Thu trú tại phường An Phú (TP.Tam Kỳ) đã có mặt tại chợ Tam Kỳ từ lúc tờ mờ sáng để lấy hàng từ các thương lái và không quên chọn cho mình một vị trí mát mẻ bày các loại lá trước khi trời bắt đầu nắng nóng.
“Tôi bắt đầu bán lá mùng 5 tại đây từ những ngày giữa tháng 4 âm lịch và sẽ nghỉ bán vào chiều 5/5 âm lịch. Ngoài việc thu mua của các thương lái tại nhà vườn thì tôi cùng các chị em trong xóm cũng tìm hái nhiều loại lá khác nhau ở địa phương phơi khô từ trước, chờ đến dịp thì bán. Theo ông bà ta các loại lá đều là mỗi vị thuốc nam khác nhau, thứ thì giải nhiệt gan, loại thì giúp bổ máu, lưu thông khí huyết, giúp ăn ngon, ngủ ngon giấc, trị ho... rất nhiều công dụng” – bà Thu nói.
Ngày Tết Đoan Ngọ, đối với những cô bác "đứng tuổi" không thể thiếu nồi nước lá mùng 5. Những bó lá quen thuộc và gần gũi với hương vị đậm đà trải qua bao mùa Tết Đoan Ngọ như lá ổi sẻ, lá đậu sen, tía tô, bầu đường, rẻ quạt, ngải cứu, mã đề, đinh lăng, hoắc hương, đại tướng quân, ngũ gia bì, dủ dẻ, dây chiều, lá bướm, sim, lá mơ, lá bạc thau, lá lốt, lá bạc hà… được bày bán khắp nơi, từ chợ lớn đến các hẻm nhỏ.
Theo Đông y, lá mùng 5 là tên gọi chung của nhiều loại cây dân dã nhưng có tác dụng chữa bệnh và rất tốt cho sức khỏe. Ví dụ, ngũ gia bì chữa chứng nhức mỏi, đau khớp, đau lưng, còn lá tía tô giúp giải cảm. Nước lá mùng 5 là sự tổng hợp hương hoa, mùi cây lá thuốc nam, bao gồm cả vị đắng, chát và ngọt hòa quyện. Ai đã từng dùng qua thức uống đậm đà này khó có thể quên được hương vị thơm ngon, thân quen và dân dã của nó.
Tôi, một người dân Tam Kỳ, dạo bước khắp chợ từ sớm để chọn lựa và sưu tầm cho mình những bó lá mùng 5 yêu thích về biếu cô chú, ông bà. Mùi thơm ngào ngạt của cây lá bìa rừng lan tỏa từ đầu chợ đã lôi cuốn tôi vào không khí nhộn nhịp này. Những bó lá được bó ngay ngắn, với giá dao động từ 5 đến 30 nghìn đồng tùy theo loại.
[VIDEO] - Nhộn nhịp chợ lá mùng 5 tại chợ Tam Kỳ:
Người đi chợ tùy theo sở thích mà lựa chọn các loại lá nhưng theo quan niệm đến đúng giờ Ngọ ngày 5/5 âm lịch (Tết Đoan Ngọ) trời nắng gắt mới lấy những loại lá đã được mua chặt nhỏ đưa ra phơi khô mới hiệu nghiệm vì đây là thời điểm dương khí mạnh nhất, có được tinh túy của đất trời nên có công dụng chữa được nhiều loại bệnh nên mới thường được gọi là "lá mùng 5".
Ông Doãn Viết Vũ ở tại phường An Xuân (TP.Tam Kỳ) chia sẻ: “Năm nào hễ cứ đến dịp Tết Đoan Ngọ là tôi lại ra chợ mua lá mùng 5 về cho cả gia đình uống. Các loại lá tôi hay mua như lá huỳnh đàn, lá cây sậy, lá vối, bí đất, nhân trần, bồ xít… và không thể thiếu lá chè già. Thường tôi sẽ băm nhỏ và trộn chung với nhau, khi nấu lên nước rất thơm, vị chát nhưng lại thanh nhiệt, có lợi cho sức khỏe nên gia đình tôi rất thích”.
Những ngày này, có dịp ghé thăm các khu chợ truyền thống tại Tam Kỳ, ai cũng cảm nhận được sự nhộn nhịp của phiên chợ lá độc đáo. Trên tất cả, phiên chợ lá chứa đựng bao ký ức đẹp và những kinh nghiệm dân gian của ông bà ta.
Với người dân xứ Quảng, đón Tết Đoan Ngọ không thể nào thiếu đi hương vị của nồi nước lá mùng 5.