Tái sinh bã thải thành phân bón hữu cơ

Tái sinh bã thải

Theo ông Nguyễn Thanh Vũ - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Hoàng Hải Tam Quang, HTX chuyên sản xuất các loại nấm bào ngư, nấm linh chi, mộc nhĩ tại địa phương. Từ năm 2018, khi mở rộng quy mô sản xuất, HTX bắt đầu đối mặt với lượng phế phẩm khổng lồ, khoảng 60 tấn/tháng thải ra môi trường.

Ông Vũ cho biết, trăn trở trước nguy cơ ô nhiễm môi trường và lãng phí tài nguyên, HTX nghiên cứu tìm giải pháp để xử lý lượng phế phẩm này. Ban đầu HTX tự học cách ủ phân hữu cơ từ internet để tái sử dụng làm nguyên liệu trộn phôi nấm.

“Tuy nhiên hiệu quả không cao và khó kiểm soát chất lượng. Sau đó, chúng tôi có tìm hiểu về ứng dụng công nghệ sinh học để sản xuất phân bón vi sinh của Trung tâm Ứng dụng khoa học công nghệ tỉnh Bình Định và kết nối để triển khai” - ông Vũ cho biết.

Trực tiếp chuyển giao công nghệ này tại HTX Hoàng Hải Tam Quang, Thạc sĩ Lê Hồng Linh thuộc Trung tâm Ứng dụng khoa học công nghệ tỉnh Bình Định cho biết, công nghệ được áp dụng là công nghệ ủ compost.

Đây là công nghệ dễ thực hiện và đem lại hiệu quả cao, sản phẩm sau ủ có thể sử dụng trực tiếp phục vụ sản xuất nông nghiệp hoặc bán cho người dân. Việc ủ phân theo công nghệ này giúp tái sử dụng các chất dinh dưỡng do động vật thải ra, làm ổn định các chất hữu cơ trước khi vận chuyển và sử dụng, làm giảm các mầm bệnh trong chất thải.

Theo ông Nguyễn Thanh Vũ, khi áp dụng công nghệ này, hiệu quả sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh tăng lên rõ rệt. Hàm lượng dinh dưỡng trong phân hữu cơ ủ ra cao hơn, giúp nấm chất lượng hơn, bảo quản được lâu và giá thành cao. Nấm trồng bằng phân hữu cơ vi sinh được thị trường rất ưa chuộng vì tính an toàn.

Việc ứng dụng công nghệ sinh học không chỉ giải quyết bài toán phế thải nông nghiệp mà còn tạo ra một chuỗi giá trị tuần hoàn khép kín từ rác thải đến phân bón - từ phân bón đến sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao.

“Không còn nước thải ra môi trường, không còn rác thải nấm bỏ đi, bao bì cũng được bán lại cho đơn vị tái chế. Quy trình sản xuất gần như không phát thải. Đồng thời, với phân vi sinh dồi dào, HTX chia sẻ cho nông dân địa phương sử dụng trồng lúa, đậu, mè… với giá rất thấp, hỗ trợ sản xuất sạch và bền vững” - ông Vũ chia sẻ.

Việc sản xuất phân hữu cơ vi sinh tại HTX Hoàng Hải Tam Quang cũng góp phần tạo thêm việc làm cho người lao động địa phương. Nếu trước đây sản xuất phôi nấm chỉ cần khoảng 9 lao động thì nay thêm công việc sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh, HTX đã tạo thêm việc làm thường xuyên cho 4 - 5 lao động. Ngoài ra, mỗi lần vận chuyển, trung chuyển cũng giải quyết thêm một số lao động thời vụ.

“Hiệu quả mang lại từ mô hình này không chỉ cho HTX mà còn cho người dân địa phương. Đây chính là kết quả của sản xuất tuần hoàn. Giải pháp này đã đem lại môi trường xanh thực sự, vì lượng carbon phát thải rất thấp” - ông Vũ nói.

[VIDEO] - Ông Nguyễn Thanh Vũ chia sẻ về hiệu quả của sản xuất phân hữu cơ từ bã phôi nấm:

Nhân rộng mô hình

Với những kết quả khả quan của dự án, vừa qua UBND xã Tam Quang phối hợp Trung tâm Ứng dụng khoa học và công nghệ tỉnh Bình Định tổ chức tập huấn mô hình thu gom, tái chế xử lý chất thải của sản phẩm nấm bào ngư, rác thải sinh hoạt hữu cơ, chất thải chăn nuôi và phụ phẩm nông nghiệp sản xuất phân hữu cơ vi sinh cho nông dân.

Tại chương trình, Thạc sĩ Lê Hồng Linh chia sẻ đến nông dân xã Tam Quang cách phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại hộ gia đình. Hướng dẫn quy trình thu gom, tái chế xử lý chất thải của sản phẩm nấm bào ngư, rác thải sinh hoạt hữu cơ, chất thải chăn nuôi và phụ phẩm nông nghiệp để sản xuất phân hữu cơ vi sinh theo công nghệ được triển khai tại HTX Hoàng Hải Tam Quang.

“Thông qua tập huấn mong muốn bà con hiểu rõ hơn về rác thải sinh hoạt, biết cách phân loại rác ngay từ trong nhà mình. Từ những thứ tưởng chừng bỏ đi như rác bếp, phân chuồng, phụ phẩm nông nghiệp... bà con hoàn toàn có thể tận dụng để làm phân bón hữu cơ vi sinh, vừa dùng cho ruộng vườn, vừa góp phần bảo vệ môi trường. Làm được như vậy thì nhà sạch, vườn xanh, cây trồng lại tốt mà không tốn nhiều chi phí” - Thạc sĩ Lê Hồng Linh chia sẻ.

Nông dân địa phương hào hứng khi được tận mắt chứng kiến quy trình tái chế chất thải từ sản phẩm nấm bào ngư tại HTX Hoàng Hải Tam Quang. Mọi công đoạn từ khâu thu gom, phân loại, ủ lên men đến thành phẩm phân hữu cơ vi sinh đều được thực hiện bài bản, dễ hiểu và dễ áp dụng.

Ông Phạm Văn Uyên - một người dân xã Tam Quang chia sẻ: “Mô hình này vừa thiết thực, vừa gần gũi với bà con nông dân. Gia đình tôi từ nay sẽ chủ động thu gom, phân loại rác hữu cơ để ủ thành phân bón, sử dụng cho vườn rau, hoa, cây ăn quả. Như thế này sẽ có rau sạch để dùng, tiết kiệm chi phí mà lại bảo vệ được môi trường”.

Theo bà Phan Thị Thúy Kiều - Chủ tịch Hội Nông dân xã Tam Quang, đây là mô hình rất thiết thực, phù hợp với điều kiện nông thôn hiện nay và cần được nhân rộng ra toàn xã. Mô hình không chỉ giải quyết rác thải, tạo ra phân bón hữu cơ mà quan trọng là góp phần thay đổi thói quen sinh hoạt, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người dân.

“Chúng tôi mong muốn mỗi hội viên nông dân, mỗi hộ gia đình sẽ cùng chung tay thực hiện để góp phần xây dựng xã Tam Quang xanh - sạch - đẹp, hướng đến mục tiêu nông thôn mới bền vững và văn minh” - bà Kiều nói.