Hỏi - đáp chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (tiếp theo)

- Hỏi: Tôi tham gia đóng BHXH từ tháng 11/2015 đến tháng 4/2018. Sau đó nghỉ việc và đến BHXH huyện nơi cư trú để giải quyết BHXH một lần thì được BHXH huyện thông báo tôi bị trùng thời gian từ tháng 11/2015 đến tháng 1/2016.

Lý do trùng là lúc trước gia đình khó khăn, các chị em đến thành phố tìm kiếm công việc làm, tôi có cho em gái mượn chứng minh nhân dân để làm tại Công ty Phong Phú (Đà Nẵng). Hiện tại tôi đã đến công ty để nhận sổ do em gái tôi lấy thông tin của tôi đóng, và đến BHXH quận Liên CHiểu (Đà Nẵng) để được hướng dẫn, nhưng được bảo chưa có hướng dẫn để xử lý.

Hiện tại tôi cư trú tại Quảng Nam. Vậy cho tôi hỏi giờ phải làm như thế nào để có thể xử lý sổ và hưởng BHXH theo đúng quy định của Nhà nước?

Trả lời: Trường hợp người lao động mượn hồ sơ của người khác để giao kết hợp đồng lao động (bạn cho em gái mượn hồ sơ tư pháp) đã được Bộ LĐ-TB&XH khẳng định tại Công văn số 1767 ngày 31/5/2022 là hành vi vi phạm nguyên tắc “trung thực” theo quy định tại khoản 1 Điều 15 của Bộ luật Lao động và vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin khi giao kết hợp đồng lao động theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 49 của Bộ luật Lao động, đây là trường hợp hợp đồng lao động vô hiệu toàn bộ.

Thẩm quyền tuyên bố hợp đồng lao động vô hiệu thuộc tòa án nhân dân, cho nên nội dung bạn hỏi không thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan BHXH. 

- Hỏi: Tôi tên là Nguyễn Văn Thu, hiện ở tại TP.Hội An. Xin hỏi BHXH một việc như sau:

Mẹ tôi sinh ngày 1/5/1967 có tham gia đóng BHXH và bảo hiểm thất nghiệp, tất cả được 20 năm 11 tháng. Đến ngày 1/5/2022 là 55 tuổi đủ điều kiện nghỉ hưu. Nhưng theo Nghị định số 135 ngày 18/11/2020 của Chính phủ là tăng tuổi hưu, 1 năm là 3 tháng đối với nam và 4 tháng đối với nữ.

Trường hợp của mẹ tôi sinh ngày 1/5/1967 thì BHXH tính đến tháng 6/2023 mới có sổ hưu như vậy có đúng không? Nếu đúng thì có thiệt thòi và bất công cho người lao động quá không? Nếu như sinh cuối tháng 4/1967 thì lương hưu được nhận từ tháng 1/2023. Còn mẹ tôi sinh ngày 1/5/1967 chỉ sau 1 ngày mà đến tháng 6/2023 mới được nhận. Vậy kính đề nghị BHXH giải thích cụ thể hơn để mẹ tôi yên tâm chờ đợi.

Trả lời: Điều kiện tuổi nghỉ hưu được quy định tại Điều 169, khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 và Nghị định số 135 ngày 18/11/2020 của Chính phủ. Theo đó, kể từ ngày 1/1/2021 tuổi nghỉ hưu đối với người lao động làm việc trong điều kiện bình thường sẽ được điều chỉnh theo lộ trình mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028 và tăng thêm 4 tháng đối với lao động nữ cho đến đủ 60 tuổi vào năm 2035.

Cụ thể như sau: tuổi nghỉ hưu của người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH trong điều kiện lao động bình thường: là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với lao động nam và đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng đối với lao động nam cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028 và cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng đối với lao động nữ cho đến đủ 60 tuổi vào năm 2035.

Theo khoản 1, 2 điều 3, Nghị định số 135 quy định thời điểm nghỉ hưu và thời điểm hưởng lương hưu như sau:

1. Thời điểm nghỉ hưu là kết thúc ngày cuối cùng của tháng đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định. Đối với trường hợp người lao động tiếp tục làm việc sau khi đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định thì thời điểm nghỉ hưu là thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động.

 2. Thời điểm hưởng chế độ hưu trí là bắt đầu ngày đầu tiên của tháng liền kề sau thời điểm nghỉ hưu.

Căn cứ các nội dung trên thì trường hợp mẹ của bạn sinh ngày 1/5/1967, nếu làm việc trong điều kiện bình thường thì đến tháng 6/2023 mới đủ điều kiện hưởng chế độ hưu trí (theo quy định tại phụ lục I về lộ trình tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường gắn với tháng năm sinh tương ứng ban hành kèm theo Nghị định số 135).

Chúng tôi xin chia sẻ thực tế với mẹ bạn là nữ sinh trong tháng 4/1967 và sinh trong tháng 5/1967 có thời gian hưởng lương hưu cách nhau 5 tháng nhưng đây là quy định của pháp luật về thời điểm nghỉ hưu của người lao động trong lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu.