Chỉ trong một thời gian ngắn, có tới 3 địa phương mở trại hoặc tổ chức thi sáng tác văn học, nghệ thuật. Tuy chỉ là những “sân chơi cấp huyện”, song sự hấp dẫn, hiệu ứng và sức lan tỏa thật sự đáng kể...
Địa phương đầu tiên mở trại sáng tác văn học nghệ thuật (VHNT) trong năm nay là huyện Thăng Bình, khai mạc vào cuối tháng 3. Tiếp đó, trại sáng tác VHNT huyện Hiệp Đức được mở vào đầu tháng 6. Gần như cùng lúc với Hiệp Đức, huyện Phú Ninh phát động cuộc thi viết “Phú Ninh - Hành trình 20 năm” và cuộc thi sáng tác ảnh “Sắc màu Phú Ninh”.
Hướng tiếp cận mới
Phương thức tổ chức, độ dài thời gian và phạm vi thể tài của các cuộc thi, trại sáng tác VHNT đang diễn ra ở Thăng Bình, Phú Ninh và Hiệp Đức là hoàn toàn khác nhau. Tuy nhiên, cả ba đều có chung mục đích tìm kiếm, tạo dựng hình ảnh của địa phương mình thông qua góc nhìn của VHNT, hướng đến các ngày lễ lớn, các sự kiện chính trị quan trọng trong năm 2025.
Theo ông Vũ Văn Thẩm - Bí thư Huyện ủy Phú Ninh, trước đây huyện Phú Ninh từng tổ chức thi sáng tác ảnh nghệ thuật và âm nhạc; nhiều tác phẩm trong số đó đã góp phần tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá hình ảnh của địa phương và động viên cán bộ, nhân dân trong huyện nỗ lực xây dựng quê hương.
Lần này, Phú Ninh cùng lúc phát động hai cuộc thi, vừa để làm phong phú sản phẩm văn hóa, tinh thần cho địa phương mình, vừa muốn nhận được những góc nhìn tinh tế và khách quan từ bên ngoài sau chặng đường 20 năm xây dựng và phát triển.
Trong khi đó, ông Phạm Văn Lâm - Chủ tịch Hội VHNT huyện Hiệp Đức cho biết, lâu nay Hiệp Đức là nơi mà nhiều văn nghệ sĩ trong và ngoài tỉnh tìm đến sáng tác. Tuy nhiên, đó chỉ là những cuộc “tìm về” theo sự yêu thích riêng của mỗi người.
Lần này, huyện chủ động mời các văn nghệ sĩ về với địa phương và mở hẳn một trại sáng tác với những mục tiêu cụ thể. “Bằng hướng tiếp cận mới, hy vọng cách “đặt hàng” này góp phần tạo chất xúc tác để văn nghệ sĩ sẽ có những tác phẩm hay về Hiệp Đức” - ông Lâm nói.
Tham gia trại sáng tác VHNT Hiệp Đức với tư cách trại viên và trại sáng tác VHNT Thăng Bình vừa với tư cách thành viên ban tổ chức vừa với tư cách trại viên, nhạc sĩ Nguyễn Hoàng Bích - Chủ tịch Hội VHNT tỉnh cho biết ông cảm thấy rất hài lòng. Mặc dù đây là lần đầu mở trại sáng tác VHNT nhưng cả hai địa phương này đều có cách tổ chức khá bài bản.
Trong đó, đáng kể nhất là sự trọng thị, chu đáo trong tiếp đón; sự kỹ lưỡng và linh hoạt trong việc tạo không gian tương tác cho văn nghệ sĩ khi đi thực tế; sự cụ thể, rõ ràng trong xác định đề tài...
“Đó chính là nguồn động viên, khích lệ rất quý đối với văn nghệ sĩ, để họ thấy rằng việc sáng tác không chỉ là tùy hứng của riêng mình mà còn là tình cảm, trách nhiệm với địa phương” - nhạc sĩ Nguyễn Hoàng Bích nhận xét.
Những hiệu ứng tích cực
Được mời dự trại sáng tác VHNT Hiệp Đức, Thăng Bình và tham gia cuộc thi sáng tác ảnh “Sắc màu Phú Ninh”, một hội viên Chi hội Nhiếp ảnh Quảng Nam cho biết anh cảm thấy rất áp lực. Tuy nhiên, khi được trải nghiệm thực tế trong khuôn khổ các hoạt động của trại và tự đi thực tế sau đó, áp lực đã nhanh chóng biến thành cảm hứng sáng tác.
“Cuộc sống ở các vùng quê mà tôi vừa được đến tìm hiểu rất sinh động và thú vị. Thêm một lần nữa, tôi hiểu rằng để sáng tác, để có tác phẩm mới thì đâu nhất thiết phải kiếm tìm ở những nơi xa lạ...” - người này chia sẻ.
Cũng vậy, nhà thơ Nguyễn Tấn Thái, một người con của Thăng Bình, cho biết anh rất phấn khởi khi được mời tham gia trại sáng tác VHNT ngay ở quê mình. Trong những ngày được ban tổ chức trại đưa đi thực tế, nhiều lúc nhà thơ Nguyễn Tấn Thái trở thành... thuyết minh viên, hướng dẫn mọi người tìm hiểu về lịch sử, truyền thống văn hóa và điểm đặc biệt của các vùng đất mà đoàn vừa đến.
“Tôi tự nguyện chia sẻ với các văn nghệ sĩ khác về quê mình là một cách để thêm hiểu và tự hào về quê hương, vừa để tìm kiếm những cảm xúc mới về những điều mình đã từng quen...” - anh nói.
Ngoài lực lượng tại chỗ, trại sáng tác VHNT Thăng Bình và Hiệp Đức còn có sự tham dự của nhiều hội viên Hội VHNT Quảng Nam và một số văn nghệ sĩ của TP.Đà Nẵng. Đây không chỉ là dịp để đi thực tế, tìm cảm hứng sáng tác, cả hai trại sáng tác này còn là không gian để các văn nghệ sĩ giao lưu, trao đổi chuyện nghề cùng nhau.
Hay như cuộc thi viết “Phú Ninh - Hành trình 20 năm” và cuộc thi sáng tác ảnh “Sắc màu Phú Ninh” cũng lại đón nhận tác phẩm của nhiều tác giả trong cả nước. Sự “cạnh tranh”, theo đó cũng sẽ căng thẳng hơn... Chính những điều này sẽ buộc những người dự phần vào các “sân chơi” phải nghiêm túc hơn với chính mình, phải dụng công nhiều hơn, đầu tư nhiều hơn để tạo ra những tác phẩm tốt nhất có thể...