Hồ sơ - Tư liệu

50 NĂM GIẢI PHÓNG QUẢNG NAM – ĐÀ NẴNG: Những dấu ấn không quên

LÊ NĂNG ĐÔNG - DOÃN THÀNH TRÍ24/03/2025 06:00

Trong dòng chảy lịch sử của dân tộc, chiến dịch giải phóng Quảng Nam - Đà Nẵng năm 1975 là một trong những mốc son chói lọi, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Từ chiến thắng Thượng Đức năm 1974 đến chiến dịch Tiên Phước - Tam Kỳ và cuối cùng là giải phóng Đà Nẵng, mỗi bước tiến đều thể hiện sự quyết tâm, lòng dũng cảm và tinh thần đoàn kết của quân và dân ta.

giai phong (1)

Chiến thắng Thượng Đức:
"Cánh cửa thép" mở toang

Giữa năm 1974, Ban Thường vụ Khu ủy và Quân khu ủy 5 quyết định mở chiến dịch tổng hợp Thu 1974, xác định Quảng Nam và Quảng Đà là chiến trường trọng điểm. Trong đó nhấn mạnh: “Giải phóng khu vực Thượng Đức sẽ tạo thế uy hiếp thành phố Đà Nẵng từ hướng Tây Nam, tạo thuận lợi chuẩn bị cho cuộc tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 ở địa bàn Quân khu 5”.

29/7/1974
Một góc chi khu quân sự Thượng Đức bị quân ta đánh bại.
Một góc chi khu quân sự Thượng Đức bị quân ta đánh bại. Ảnh tư liệu lịch sử

Sáng ngày 29/7/1974, Trung đoàn 66 thuộc Sư đoàn 304, Trung đoàn 3, Sư đoàn 324 phối hợp với quân, dân Quảng Đà và quân, dân huyện Đại Lộc nổ súng tấn công chi khu quân sự Thượng Đức.

7/8/1974
Quân ta tiến đánh cầu Ba Khe, chia cắt Thượng Đức với thị trấn Ái Nghĩa ngày 27/9/1974.
Quân ta tiến đánh cầu Ba Khe, chia cắt Thượng Đức với thị trấn Ái Nghĩa ngày 27/9/1974. Ảnh tư liệu lịch sử

Sau 10 ngày chiến đấu quyết liệt, ngày 7/8/1974, Lá cờ quyết chiến quyết thắng đã tung bay trên Chi khu quân sự Thượng Đức.

Chiến thắng Thượng Đức không chỉ mở toang "cánh cửa thép" tiến về giải phóng Đà Nẵng mà còn có ý nghĩa chiến lược quan trọng, góp phần vào nhận định và quyết sách cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 của Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương.

Quyết tâm chiến lược

18/12/1974 đến 8/1/1975
Từ ngày 18/12/1974 đến 8/1/1975, Hội nghị Bộ Chính trị mở rộng đã bổ sung, hoàn chỉnh quyết tâm chiến lược giải phóng miền Nam và thông qua kế hoạch chiến lược hai năm 1975-1976.
Ảnh tư liệu lịch sử

Từ ngày 18/12/1974 đến 8/1/1975, Hội nghị Bộ Chính trị mở rộng đã bổ sung, hoàn chỉnh quyết tâm chiến lược giải phóng miền Nam và thông qua kế hoạch chiến lược hai năm 1975-1976.

2/1975
5. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam thông qua phương án chiến dịch Xuân năm 1975
Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Nam thông qua phương án chiến dịch Xuân năm 1975. Ảnh tư liệu lịch sử

Đầu tháng 2/1975, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương quyết định chọn thị xã Buôn Ma Thuột làm mục tiêu chủ yếu cho trận then chốt mở màn chiến dịch Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân 1975.

Quân khu 5 đảm nhận mở chiến dịch Tiên Phước - Tam Kỳ để phối hợp với hoạt động tiến công ở Tây Nguyên.

Chiến dịch Tiên Phước - Phước Lâm:
Mở màn giải phóng quê hương

10/3/1975
Quân giải phóng làm chủ và thu chiến lợi phẩm tại cứ điểm Suối Đá chiều ngày 10/3/1975
Quân giải phóng làm chủ và thu chiến lợi phẩm tại cứ điểm Suối Đá chiều ngày 10/3/1975. Ảnh tư liệu lịch sử

Ngày 10/3/1975, 4 giờ 30 phút, trận đánh bắt đầu, đến 16 giờ quân ta đã hoàn thành nhiệm vụ tiêu diệt chi khu quận lỵ Tiên Phước - Phước Lâm và cụm cứ điểm Suối Đá.

Trận này, 21.000 dân được giải phóng, hơn 2.000 tên địch bị loại khỏi vòng chiến đấu.

14/3 đến 17/3/1975
10.Nữ du kích Trần Thị Xuân áp giải tù binh từ cứ điểm Suối Đá về trại tù binh Tiên Lập, Tiên Phước
Nữ du kích Trần Thị Xuân (bìa trái) áp giải tù binh từ cứ điểm Suối Đá về trại tù binh Tiên Lập, Tiên Phước. Ảnh tư liệu lịch sử

10 giờ 30 phút ngày 24/3, thị xã Tam Kỳ hoàn toàn được giải phóng, trở thành tỉnh lỵ đầu tiên trên quốc lộ 1A ở miền Nam được giải phóng.

21/3 đến 24/3/1975
Quân giải phóng tiến vào giải phóng thị xã Tam Kỳ (24/3/1975).
Quân giải phóng tiến vào giải phóng thị xã Tam Kỳ (24/3/1975). Ảnh tư liệu lịch sử

Ngày 24/3, huyện Nam Tam Kỳ (nay là huyện Núi Thành) được giải phóng.

26/3/1975
Thị xã Tam Kỳ sau ngày giải phóng.
Thị xã Tam Kỳ sau ngày giải phóng. Ảnh tư liệu lịch sử

Ngày 26/3, lực lượng vũ trang ta tiếp quản quận lỵ Thăng Bình.

Chiều ngày 26/3/1975, huyện Quế Sơn được giải phóng.

Giải phóng các vùng lân cận:
Tạo gọng kìm siết chặt Đà Nẵng

28/3/1975
Ngày 24/3/1975, tại Căn cứ Hòn Tàu, BTV Đặc Khu ủy họp quán triệt chủ trương của cấp trên và bàn kế hoạch giải phóng Đà Nẵng.
Ngày 24/3/1975, tại Căn cứ Hòn Tàu, Ban Thường vụ Đặc Khu ủy họp quán triệt chủ trương của cấp trên và bàn kế hoạch giải phóng Đà Nẵng. Ảnh tư liệu lịch sử

Sáng 28/3, huyện Đại Lộc hoàn toàn được giải phóng.

Ngày 28/3/1975, huyện Duy Xuyên được hoàn toàn giải phóng.

29/3/1975
Đồng chí Võ Chí Công, Bí thư Khu ủy 5 (thứ hai trái sang), đồng chí Chu Huy Mân, Tư lệnh Quân kh 5(thứ tư từ trai sáng) thông qua phương án tiến vào giải phóng Đà Nẵng.
Đồng chí Võ Chí Công - Bí thư Khu ủy 5 (thứ hai trái sang), đồng chí Chu Huy Mân - Tư lệnh Quân khu 5 (thứ tư từ trai sáng) thông qua phương án tiến vào giải phóng Đà Nẵng. Ảnh tư liệu lịch sử

7 giờ sáng ngày 29/3, thị xã Hội An hoàn toàn giải phóng, sau đó quân ta tiếp tục tiến ra giải phóng Cù Lao Chàm.

7 giờ ngày 29/3, giải phóng thị trấn Vĩnh Điện, huyện Điện Bàn hoàn toàn được giải phóng.

Đập tan căn cứ liên hợp quân sự lớn nhất của Mỹ - ngụy ở miền Trung,
giải phóng hoàn toàn thành phố Đà Nẵng

25/3/1975
18. Đồng chí Võ Chí Công, Bí thư Khu ủy, Chính ủy Quân khu 5 (người đeo kinh) chỉ đạo chiến dịch giải phóng Đà Nẵng ngày 29.3.1975
Đồng chí Võ Chí Công - Bí thư Khu ủy, Chính ủy Quân khu 5 (người đeo kính) chỉ đạo chiến dịch giải phóng Đà Nẵng ngày 29/3/1975. Ảnh tư liệu lịch sử

Ngày 25/3/1975, Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương ra quyết định thành lập Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Mặt trận Quảng Đà. Đảng ủy và Bộ Tư lệnh Mặt trận chỉ đạo các cánh quân giải phóng Đà Nẵng phải quán triệt tư tưởng “5 nhất”: kịp thời nhất, nhanh chóng nhất, táo bạo nhất, bất ngờ nhất, chắc thắng nhất.

28/3/1975
22. Quân giải phóng tiến vào thành phố Đà Nẵng
Quân giải phóng tiến vào thành phố Đà Nẵng. Ảnh tư liệu lịch sử

Mờ sáng ngày 28/3, từ căn cứ Hòn Tàu, tất cả cán bộ chỉ huy của Khu ủy 5 và Đặc khu ủy chia làm 2 hướng tiến về Đà Nẵng.

29/3/1975
Mít ting mừng Đà Nẵng giải phóng.
Mít tinh mừng Đà Nẵng giải phóng. Ảnh tư liệu lịch sử

11 giờ 30, ngày 29/3/1975, lá cờ Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam tung bay trên nóc Tòa thị chính ngụy, thành phố Đà Nẵng được hoàn toàn giải phóng.

17 giờ ngày 29/3/1975, các đồng chí lãnh đạo Khu ủy 5 tiến bước vào thành phố Đà Nẵng.

19 giờ 30 phút ngày 29/3, điện báo cáo Bộ Chính trị: “Đà Nẵng giải phóng rồi”!

Góp phần giải phóng miền Nam,
thống nhất đất nước trong mùa xuân lịch sử

Cố Tổng Bí thư Lê Duẩn khẳng định: "Tiến công và nổi dậy giải phóng Đà Nẵng sớm ngoài kế hoạch... có ý nghĩa quyết định và báo hiệu Sài Gòn sẽ bị sụp đổ không còn lâu nữa".

Sau giải phóng, với khẩu hiệu: “Sài Gòn chưa giải phóng, Đà Nẵng chưa yên”, thành phố đã huy động 300 xe đưa bộ đội và vũ khí vào Nam phục vụ chiến dịch Hồ Chí Minh.

Sự kiện giải phóng Quảng Nam và Đà Nẵng, tạo điều kiện và góp phần giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước vào ngày 30/4/1975.

Nội dung: LÊ NĂNG ĐÔNG - DOÃN THÀNH TRÍ

Trình bày: MINH TẠO

(0) Bình luận
Nổi bật Báo Quảng Nam
Mới nhất
50 NĂM GIẢI PHÓNG QUẢNG NAM – ĐÀ NẴNG: Những dấu ấn không quên
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO