An toàn thực phẩm mùa tết: Siết chặt kiểm soát từ cơ sở

Khó kiểm soát hàng kinh doanh online

Hiện tại, lượng mua sắm thực phẩm của người tiêu dùng đang tăng mạnh, thị trường hàng hóa cũng trở nên sôi động hơn. Đây cũng là thời điểm các cơ sở gia tăng hoạt động sản xuất, kinh doanh và không loại trừ việc nhiều cửa hàng xuất hiện hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến người sản xuất, kinh doanh chân chính, đồng thời gây thiệt hại tiền của, sức khỏe của người tiêu dùng.

Trong năm 2023, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm đã thành lập 16 đoàn kiểm tra về ATTP. Theo đó, qua kiểm tra, các cơ sở đều có sự phối hợp tốt, tạo điều kiện thuận lợi cho đoàn kiểm tra làm việc.

Ngoài các nội dung tuân thủ quy định về ATTP, các hành vi vi phạm chủ yếu từ cơ sở sản xuất kinh doanh bao gồm không có Giấy xác nhận tập huấn kiến thức về ATTP; không bảo đảm ngăn ngừa nhiễm chéo giữa thực phẩm chưa qua chế biến và thực phẩm đã qua chế biến trong bố trí bếp ăn; vi phạm quy định về điều kiện bảo quản thực phẩm; không có dụng cụ thu gom, chứa đựng chất thải rắn đảm bảo vệ sinh, kết quả kiểm nghiệm mẫu không đạt, kinh doanh dịch vụ ăn uống mà không có Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP…

Tại một cơ sở sản xuất thực phẩm chay ở thị xã Điện Bàn, có nhiều sản phẩm mới đang sản xuất thử nghiệm trước khi đưa ra thị trường nên chưa hoàn thiện thủ tục tự công bố sản phẩm. Bên cạnh đó, cơ sở này còn kinh doanh thêm bánh kẹo, các loại hạt. Đây cũng là thực trạng chung của nhiều cơ sở kinh doanh thực phẩm hiện nay.

Tận dụng thị trường thời điểm tết, một lượng lớn bánh, mứt, kẹo được nhập lậu qua đường tiểu ngạch không có nguồn gốc, xuất xứ, trong khi lực lượng chức năng ở cơ sở còn mỏng nên thường xuyên quá tải trong thực hiện nhiệm vụ.

Bên cạnh đó, việc nở rộ hình thức kinh doanh online dẫn đến nguy cơ hàng giả, hàng nhái rất cao. Thế nhưng, việc kiểm tra loại hình kinh doanh này lại vô cùng khó khăn.

Nguồn hàng online được nhận định là khó kiểm soát nhất hiện nay. Mang tên các sản phẩm nhà làm, tuy nhiên đa số sản phẩm thường không chứng minh được nguồn gốc nguyên liệu, quy trình chế biến, không đăng ký kinh doanh, không có giấy tờ về an toàn thực phẩm (ATTP), sản phẩm không được kiểm nghiệm các chỉ tiêu an toàn, không tự công bố sản phẩm… Do vậy, mức độ ATTP trong các sản phẩm này cũng còn tùy thuộc vào sự cẩn thận và có tâm của người làm.

Thống kê năm 2023, Cục Quản lý thị trường Quảng Nam đã cử công chức tham gia các đoàn kiểm tra liên ngành do UBND các cấp thành lập, qua đó đã kiểm tra 556 cơ sở, xử phạt hành chính 36 cơ sở với số tiền hơn 159 triệu đồng.

Tạm đình chỉ 1 cơ sở sản xuất rượu thủ công, thu hồi rượu tại 2 cơ sở (1 cơ sở sản xuất rượu thủ công, 1 cơ sở kinh doanh ăn uống có lấy rượu của cơ sở sản xuất trên)...

Riêng đối với hoạt động thương mại điện tử đang ngày càng phát triển mạnh, các hình thức kinh doanh thực phẩm online bùng nổ, nhưng quy định quản lý, xử lý và truy xuất đơn vị kinh doanh còn thiếu. Từ đó, dẫn đến tình trạng không kiểm soát được các cơ sở kinh doanh này và chất lượng sản phẩm trên thị trường.

Chủ động lựa chọn hàng hóa

Tết Giáp Thìn 2024, thị trường ngày càng nhiều sản phẩm ngoại nhập mang tên “hàng xách tay”.

Bà Lê Thị Hồng Cẩm - Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm cho biết, người dân cần nhận biết và mua sản phẩm ở những địa điểm kinh doanh cố định, được cấp phép và lựa chọn sản phẩm có nhãn mác, nguồn gốc rõ ràng.

Đặc biệt, người dân lưu ý, khi mua sản phẩm bánh kẹo có nguồn gốc nước ngoài cần tìm hiểu kỹ, chỉ mua những sản phẩm có nhãn phụ bằng tiếng Việt, các thông tin phải được thể hiện rõ ràng trên nhãn phụ. Sản phẩm phải có ghi ngày sản xuất, hạn sử dụng đầy đủ.

Được biết, từ nay đến Tết Nguyên đán và dịp lễ hội xuân, Ban chỉ đạo liên ngành về ATTP sẽ tiếp tục kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng theo chức năng và thẩm quyền như: rượu, bia, nước giải khát, bánh mứt, kẹo, thực phẩm chế biến từ tinh bột, hàng công nghệ phẩm, đường cát…

Các lực lượng phối hợp tăng cường kiểm tra các mặt hàng thực phẩm, cơ sở chế biến vận chuyển thịt, sản phẩm từ thịt, gia súc gia cầm, thực phẩm đông lạnh, hàng hải sản tươi sống, trái cây và thực phẩm trong chợ.