Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam - Lương Nguyễn Minh Triết làm việc với Sở Kế hoạch và Đầu tư: Đánh thức tinh thần tiên phong đổi mới, sáng tạo

Áp lực lớn

Lãnh đạo Sở KH&ĐT thường được chọn phát biểu hay giải trình về chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư tại các kỳ họp HĐND tỉnh hay các phiên họp thường kỳ, kế hoạch đầu tư của UBND tỉnh.

Sở KH&ĐT là cơ quan tham mưu, tổng hợp về điều hành phát triển kinh tế - xã hội; tuy nhiên không ít lần lãnh đạo sở này phải đứng trước những câu hỏi không dễ trả lời, nhưng không thể thoái thác dù đôi khi trách nhiệm không thuộc về họ.

Những câu hỏi đặt ra đại loại như đã có cơ chế, nguyên tắc phân bổ vốn đầu tư xây dựng cơ bản theo hướng tập trung thanh toán nợ, nhưng nợ đọng vẫn có chiều hướng gia tăng; nợ đọng có khả năng hoàn trả dứt điểm hay không? Hầu như địa phương, ngành đều cần những dự án đầu tư. Vốn đổ rất nhiều vào những công trình lớn nhỏ, phân tán khắp nơi nhưng một khi không thể giải ngân được hay nợ các địa phương không thể xử lý được sẽ xử lý thế nào?

Mọi cơ chế điều hành đầu tư đều theo luật, nhưng một khi món nợ đầu tư không thể xử lý đều gán trách nhiệm lên Sở KH&ĐT. Trong khi sở này không có thẩm quyền chế tài, chỉ thực hiện việc tổng hợp báo cáo. Ngay cả việc phân bổ vốn cho dự án, cơ chế phân cấp, Sở KH&ĐT cũng không thể quyết định được mọi chuyện.

Áp lực tứ phía đẩy gánh nặng trên vai người làm kế hoạch và đầu tư. Không chỉ nhận lãnh trách nhiệm giải trình mà còn phải “dọn dẹp” những hệ lụy của đầu tư.

Không thiếu những dự án cơ quan này chỉ tham mưu cấp phép nhưng không chịu triển khai thì họ lại phải kiểm tra, rà soát, đề xuất xử lý.

Những cuộc “tuyên chiến” với đầu tư dàn trải, cắt giảm đầu tư đưa ra, cơ quan này cũng gặp khá nhiều rắc rối từ các chính quyền địa phương, chủ đầu tư khi phải trả lời những chất vấn tiêu chí cắt giảm, bố trí vốn… Hoặc làm gì để có thể tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, xúc tiến đầu tư?...

Có thể nói rằng những người làm kế hoạch và đầu tư luôn phải đặt ra câu hỏi cải cách môi trường đầu tư đã thực sự tốt chưa. Lợi thế cạnh tranh của Quảng Nam là gì và đi tìm lợi thế so sánh.

Những câu hỏi ấy khiến các nhà hoạch định chính sách phát triển này đề xuất các cải cách, tham mưu cho lãnh đạo những đột phá hết sức mới mẻ. Điều đó có thể gây ra những mâu thuẫn trong ngắn hạn, đẩy sức ép về phía cơ quan quản lý này là điều không thể tránh khỏi.

Ông Nguyễn Quang Thử - Giám đốc Sở KH&ĐT, cho hay khối lượng công việc quá lớn, không dễ xử lý hoàn hảo. Cơ quan này không thể thực hiện hết chức trách tham mưu, hoạch định chiến lược nếu thiếu sự chỉ đạo của cấp trên lẫn sự hợp tác của các sở, ban, ngành, địa phương.

Cần thêm những giải pháp, chỉ đạo quyết liệt hơn trong bố trí nhân sự, tăng nguồn vốn, gia tăng xúc tiến đầu tư, xử lý dứt điểm các kết luận kiểm toán... và có biện pháp chế tài cụ thể đối với những trường hợp, cơ quan không thực hiện nhiệm vụ phối hợp được giao, nhằm hạn chế tình trạng ì ạch, chờ đợi, đùn đẩy trách nhiệm lẫn nhau...

Đánh thức tinh thần trách nhiệm

Sứ mệnh tham mưu hoạch định chiến lược đóng vai trò quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội địa phương của Sở KH&ĐT một lần nữa lại được đề cập trong cuộc làm việc của Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng - Bí thư Tỉnh ủy Lương Nguyễn Minh Triết với Đảng ủy và lãnh đạo Sở KH&ĐT vào sáng 23/4/2024.

Bí thư Tỉnh ủy Lương Nguyễn Minh Triết đã chỉ ra những điều còn hạn chế trong việc tham mưu của Sở KH&ĐT. Đó là hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công chưa cao, nhiều dự án bị chậm tiến độ, phải gia hạn kéo dài, tỷ lệ giải ngân thấp, xúc tiến, thu hút đầu tư hạn chế, chất lượng xây dựng dự án trình chủ trương đầu tư chưa tốt; chưa tham mưu kịp thời chuyển đổi cơ cấu kinh tế, mô hình tăng trưởng; thiếu cơ chế, chính sách khuyến khích, vực dậy kinh tế tập thể, chưa có nhiều chính sách phù hợp, khả thi tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp...

Tuy nhiên, theo Bí thư Tỉnh ủy Lương Nguyễn Minh Triết, những thiếu sót được chỉ ra, không phải để chê trách, mà để đơn vị tìm ra những giải pháp, khắc phục các điểm yếu, chủ động hơn trong việc tham mưu những nội dung, vấn đề thuộc thẩm quyền, trăn trở hơn với mọi diễn biến của sự phát triển địa phương.

Theo Bí thư Tỉnh ủy Lương Nguyễn Minh Triết, Sở KH&ĐT có vai trò quan trọng, trách nhiệm nặng nề, nên phải chủ động hơn trong vai trò tham mưu, hoạch định các chính sách, chiến lược phát triển địa phương.

Sở cần phải tự đặt câu hỏi tại sao trong bối cảnh, cơ chế giống nhau mà các địa phương phát triển nhanh, còn Quảng Nam hết bế tắc chỗ này, trục trặc chỗ nọ, tự tìm lời giải đáp, tự đề xuất tham mưu những giải pháp thế nào cho hợp lý để thúc đẩy việc thu hút nguồn lực, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Trách nhiệm nặng nề đặt trên vai Sở KH&ĐT. Từ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, các dự án đầu tư... bằng những chính sách cụ thể, tham mưu xử lý những rào cản, vướng mắc của địa phương lâu nay, đến việc thực hiện kỷ luật đầu tư công.

Không chỉ tham mưu xử lý dứt điểm các dự án đầu tư kéo dài, khiến lãng phí nguồn lực xã hội, cơ quan này còn phải hướng dẫn cho các đơn vị, địa phương tăng cường quản lý đầu tư, từ chất lượng dự án đến giám sát tiến trình đầu tư, phương án xử lý nợ đọng.

Tìm kiếm nguồn lực từ bên ngoài phải được xem là trách nhiệm và phận sự thông qua các cuộc xúc tiến, xây dựng thông tin quảng bá bằng những sản phẩm cụ thể (xúc tiến lẫn kết quả thu hút).

Một điều quan trọng là Sở KH&ĐT kết nối các vụ, ngành trung ương, tiếp tục rà soát, tham mưu kịp thời cho cấp trên trong việc triển khai, cụ thể hóa những nghị quyết, chính sách của Đảng bộ, HĐND tỉnh trong các lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội địa phương; ưu tiên tham mưu bố trí nguồn lực cho từng giai đoạn phát triển, nhất là các chính sách an sinh xã hội, giảm nghèo để an dân...

Sở KH&ĐT phải là người tiên phong, đứng mũi chịu sào để trong công cuộc phát triển của Quảng Nam. Người hoạch định chiến lược, tức người tiên phong đổi mới sẽ phải chấp nhận đối mặt với thách thức, khó khăn để góp phần vào công cuộc phát triển chung của tỉnh. Dũng cảm tuyên chiến với quy trình đầu tư sai luật, chấm dứt dàn trải, lãng phí trong đầu tư công… để ngân sách không còn chỗ bị lạm dụng.

Hy vọng “cán bộ Sở KH&ĐT phải là những người tiên phong, đổi mới, sáng tạo, tạo nền tảng cho các sở, ngành khác noi theo” của Bí thư Tỉnh ủy Lương Nguyễn Minh Triết không chỉ đặt trách nhiệm mà còn đánh thức tinh thần công bộc, vì sự phát triển của địa phương trong vai trò “nhà hoạch định chiến lược, chính sách phát triển Quảng Nam” là điều sẽ được nhìn thấy trong tương lai gần.