Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng:Bảo vệ nghiêm ngặt Vườn Quốc gia Sông Thanh

Bảo vệ nghiêm ngặt

Diện tích chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) của Ban Quản lý (BQL) Vườn Quốc gia Sông Thanh là hơn 45.750ha, trong đó Nam Giang hơn 32.452ha và Phước Sơn gần 13.298ha. Diện tích này do chủ rừng hợp đồng với lực lượng chuyên trách tự quản lý, bảo vệ.

Theo BQL Vườn Quốc gia Sông Thanh, dự kiến tổng nguồn thu DVMTR của đơn vị trong năm 2025 là hơn 18 tỷ đồng. Trong đó, chi trả lương cho lực lượng chuyên trách gần 7,5 tỷ đồng; chi cho hoạt động tuần tra bảo vệ rừng, giám sát đa dạng sinh học, theo dõi diễn biến rừng của các trạm, tổ bảo vệ rừng gần 4,9 tỷ đồng. Số tiền còn lại dự kiến chi cho công tác tuyên truyền, phát triển rừng, nâng cao năng lực cán bộ giữ rừng, mua sắm trang thiết bị, các hoạt động quản lý của chủ rừng và xây dựng phương án bảo vệ rừng bền vững.

Hiện nay, đơn vị đã ký hợp đồng lao động với 80 người để bố trí làm việc tại 7 tổ (thuộc 3 trạm) bảo vệ rừng. Đây là lực lượng nòng cốt trong công tác quản lý, bảo vệ, tuần tra, kiểm tra rừng và giám sát đa dạng sinh học trong lâm phận.

Trong 4 tháng đầu năm 2025, lực lượng này đã thực hiện 61 đợt tuần tra, kiểm tra rừng, qua đó phát hiện và tháo gỡ 775 sợi dây bẫy các loại, phá hủy 13 lán trại trái phép, đẩy đuổi 20 đối tượng vào rừng trái phép ra khỏi rừng. Trong đó, Trạm bảo vệ rừng Nam Giang (phụ trách vùng cao) trong 24 đợt tuần tra đã tháo gỡ 479 bẫy dây, phá hủy 2 lán trại và đẩy đuổi 2 đối tượng. Trạm bảo vệ rừng Nam Giang (phụ trách khu vực Khe Vinh) trong 29 đợt tuần tra đã tháo gỡ 168 bẫy dây, phá hủy 7 lán trại và đẩy đuổi 13 đối tượng. Trạm bảo vệ rừng Phước Sơn trong 8 đợt tuần tra đã tháo gỡ 128 bẫy dây, phá hủy 4 lán trại và đẩy đuổi ra khỏi rừng 5 đối tượng.

Đáng chú ý, các tổ bảo vệ rừng tổ chức các đợt giám sát, điều tra đa dạng sinh học kết hợp với tuần tra rừng. Trong 4 tháng đầu năm, chủ rừng phát hiện 225 điểm ghi nhận dấu vết các loài động vật như nai, mang, sơn dương, tê tê; quan sát trực tiếp 3 cá thể rùa, 1 cá thể sóc đen, 1 cá thể mang và 10 đàn voọc... Đồng thời, ghi nhận tại hiện trường 8 điểm tuyết nhung, 72 điểm lan kim tuyến, 24 điểm sâm bảy lá và 3 điểm sâm cau.

[VIDEO] - Lực lượng chuyên trách tuần tra bảo vệ rừng gắn với bảo tồn đa dạng sinh học:

Ngoài DVMTR, Vườn Quốc gia Sông Thanh còn thụ hưởng nhiều chính sách như Nghị quyết số 58/2024 của Thủ tướng Chính phủ về một số chính sách đầu tư trong lâm nghiệp; Nghị quyết số 22/2023 của HĐND tỉnh về hỗ trợ công tác quản lý, bảo vệ rừng tự nhiên ngoài lưu vực thủy điện trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2023 – 2025. Từ hai nguồn hỗ trợ này, chủ rừng đã ký kết thêm 107 hợp đồng chuyên trách phục vụ công tác quản lý, bảo vệ rừng.

Ông Tào Quý Tâm – Phó Giám đốc BQL Vườn Quốc gia Sông Thanh cho biết, với khoảng 200 hợp đồng chuyên trách, đơn vị bố trí lực lượng tại 21 tổ bảo vệ rừng. Phần lớn lực lượng này là người đồng bào dân tộc thiểu số, tham gia giữ rừng vừa giải quyết việc làm, vừa phát huy khả năng am hiểu địa bàn và tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng. Nhờ đó, trong lâm phận không để xảy ra tình trạng xâm hại, khai thác khoáng sản trái phép, nhất là tại các bãi vàng trước đây như Khe Tà Vạt, Thành Mỹ 1, Thành Mỹ 2, Trại 5, 85...

Tích cực hỗ trợ vùng đệm

Hạn chế lớn trong công tác quản lý, bảo vệ rừng hiện nay của Vườn Quốc gia Sông Thanh là tình trạng người dân vẫn lén lút vào rừng săn bắn, đặt bẫy động vật và dựng lán trại trái phép. Chỉ trong 4 tháng đầu năm, trên toàn lâm phận đã phát hiện và tháo gỡ gần 1.400 sợi dây bẫy, phá hủy 28 lán trại, thu giữ 2 khẩu súng, 81 viên đạn chì, 1 bộ kích điện dùng để đánh cá và đẩy đuổi 35 đối tượng ra khỏi rừng.

Nguyên nhân chủ yếu do đời sống nhân dân còn khó khăn, thu nhập thấp, sinh nhai phụ thuộc vào rừng. Một số thanh niên tại địa phương còn tụ tập, tự chế và sử dụng súng săn để vào rừng săn bắn trái phép. Thêm nữa, địa bàn quản lý rộng, lại phức tạp, hiểm trở, việc tuần tra gặp khó khăn, nhất là tại khu vực biên giới giáp Lào và tỉnh Kon Tum.

Ông Tào Quý Tâm cho biết, thời gian qua, song song với tuần tra, bảo vệ rừng, đơn vị rất chú trọng nâng cao nhận thức cộng đồng. Riêng từ đầu năm đến nay, đơn vị đã tổ chức 40 cuộc họp cộng đồng vùng đệm về quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy và bảo tồn đa dạng sinh học. Đồng thời, giao ban với các xã Phước Mỹ, Phước Công (Phước Sơn), Đăk Choong, Đăk Man (huyện Đăk Glei, Kon Tum) để đánh giá công tác bảo vệ rừng vùng giáp ranh.

Chủ rừng triển khai giao khoán khoanh nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên chuyển tiếp năm thứ 6 với tổng diện tích hơn 1.363ha cho 7 cộng đồng của 2 xã là Tà Bhing và Đắc Pring (Nam Giang). Thời gian qua, diện tích giao khoán cho các cộng đồng không để xảy ra các hành vi xâm hại tài nguyên rừng.

Cạnh đó, thực hiện hỗ trợ cộng đồng vùng đệm theo Quyết định số 24/2012 của Thủ tướng Chính phủ, trong năm 2024, BQL Vườn Quốc gia Sông Thanh đã cấp phát 53.744 cây giổi giống và 15.904 con vịt xiêm giống cho 31 thôn vùng đệm thuộc hai huyện Nam Giang và Phước Sơn. Đồng thời tổ chức kiểm tra, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc cho người dân.