Đông về trên phố

Tôi nhớ một sớm mùa đông, ba dậy sớm với hành lý trên vai, tạm biệt bà nội, mẹ, tôi và em gái vào Nam. Cái thời nghèo khó, chưa đón khách du lịch như bây giờ, người Hội An biết làm gì để sống.

Ngoài những mảnh ruộng xa tít, đôi ba chiếc thuyền giương buồm ra khơi đánh bắt hay với đôi bàn tay khéo léo nặn nên những nồi niêu chén bát từ đất sét? Làm trai chí lớn, ba vào Sài Gòn làm ăn mong ngày trở về khấm khá hơn.

Cái gió giữa đông từ phía sông thổi lên cuồn cuộn, lạnh lẽo bao trùm không gian. Ba đi, mẹ im lặng quay về chiếc máy may với những đường kim mũi chỉ, bà nội xuống thẳng chiếc bếp nhóm lửa nấu ấm nước chè như mọi ngày… Người nào việc nấy trong không gian tịch lặng như chưa có sự xáo trộn nào diễn ra.

Những lá thư tay viết vội mẹ gửi vào Nam ngày càng dày thêm. Qua những dòng nhắn gửi từ trong ấy, tôi biết rằng ba thèm món mỳ Quảng cá tràu kèm tôm thịt bà nội nấu, ba nhớ món cao lầu mỗi dịp mẹ trổ tài…

Phố nhỏ nên cái gì cũng nhỏ nhắn. Bước vài nhịp đã hết phố, đường này sang đường kia có thể đi tắt qua những kiệt nhỏ phủ đầy rêu xanh. Mà cái tên kiệt nghe cũng lạ lẫm, không phải ngõ hay hẻm...

Cô bạn tôi người Sài Gòn, đã từng về phố nhiều lần theo lời tôi rủ rê rồi mê tít đêm Hội An. Một lần, trúng ngày 14 âm lịch tôi đưa bạn vào phố, ghé Cung Đàn Xưa - lắng nghe các bản tình ca bất hủ. Rồi tôi đưa bạn đến ăn cao lầu mấy quán nhỏ ven sông với chiếc đèn dầu bé con con, hai đứa ngồi hàn huyên bao điều... Đêm ấy, bạn mãi nhớ và luôn mong ngày quay lại.

Tôi đã từng qua phố cổ Hà Nội, Bao Vinh với lòng ngưỡng mộ, tự hào. Những dáng phố nơi ấy khiến tôi chợt nhớ quê nhà da diết. Vẫn là ngôi nhà cổ nhưng có lẽ mỗi nơi mang dáng dấp, hơi thở khác.
Hà Nội ba sáu phố phường, ngàn năm văn hiến. Phố cổ Bao Vinh thầm lặng bên dòng Hương. Hội An cổ đó nhưng vẫn đan xen những điều hiện đại...

Phố của tôi dường như trở thành nơi mà nhiều người tìm về để “chữa lành”! Cô bạn Sài Gòn của tôi chia sẻ: “Trải qua nhiều mất mát, khi muốn vứt bỏ tất cả, mình tìm về Hội An trú ngụ. Một tuần, hai tuần… trôi qua, chỉ cần hòa vào nhịp sống chầm chậm nơi đây, buổi sáng vùi mình trong lòng cát biển, mỗi chiều đạp xe băng qua những cánh đồng, lòng mình dần thả lỏng, an hẳn”.

Ngày đông ở phố, tôi chậm rãi trên con đường quen, lòng nhẹ bâng trong tiếng nhạc không lời phát ra từ đâu đó. Cô bạn đi bên cạnh không một lời thốt ra. Tôi biết bạn đang bận lòng với mớ suy nghĩ riêng…

Mùa đông khe khẽ lướt qua Hội An theo làn gió từ hướng biển, thổi miên man qua mái tóc ai...