Khởi nghiệp - OCOP

Hành trình phát triển sản phẩm OCOP Quảng Nam

NHÃ PHƯƠNG • 12/06/2025 08:42

Những năm qua, Quảng Nam tích cực phát triển sản phẩm OCOP, góp phần thúc đẩy kinh tế nông thôn và xây dựng thành công mô hình nông thôn mới. Chương trình đã thu được nhiều kết quả, song, vẫn còn những hạn chế cần khắc phục.

1(1).jpg — HTX Nông nghiệp Xanh Duy Oanh (xã Duy Sơn, Duy Xuyên) đã có 2 sản phẩm được xếp hạng 4 sao OCOP là ngũ cốc Duy Oanh, thanh gạo lứt hạt và rong biển. Ảnh: NHÃ PHƯƠNG

Chuyển biến mạnh mẽ

Ông Nguyễn Chí Công - Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường Duy Xuyên cho hay, từ năm 2018 - 2024 huyện đã chi khoảng 5 tỷ đồng cho việc thực hiện chương trình OCOP. Trong đó, phần lớn nguồn kinh phí ưu tiên hỗ trợ các chủ thể để có điều kiện đầu tư cơ sở hạ tầng, mua sắm các loại máy móc, xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm…

“Nhờ nỗ lực triển khai chương trình, đến cuối năm 2024 trên địa bàn Duy Xuyên có tổng cộng 28 sản phẩm được UBND tỉnh và UBND huyện xếp hạng sao OCOP. Trong đó, có 22 sản phẩm 3 sao và 6 sản phẩm 4 sao” - ông Công nói.

Ông Công cho biết, năm 2025 này Duy Xuyên có 7 sản phẩm đăng ký tham gia chương trình OCOP, gồm 5 sản phẩm phát triển mới và 2 sản phẩm đánh giá phân hạng lại. Dự kiến, năm nay UBND huyện tiếp tục chi khoảng 600 - 700 triệu đồng để hỗ trợ các chủ thể sản phẩm.

2(2).jpg — Những năm qua, huyện Quế Sơn tích cực hỗ trợ các chủ thể quảng bá, kết nối đối tác tiêu thụ sản phẩm OCOP. Ảnh: NHÃ PHƯƠNG

Tại hội nghị tổng kết các chương trình chuyên đề trong xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2021 - 2025 do Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh tổ chức vừa qua, ông Nguyễn Thế Hùng - Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Quảng Nam cho rằng, OCOP là chương trình trọng tâm phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng phát huy nội lực và gia tăng giá trị.

Đây được xem là nhiệm vụ và giải pháp quan trọng trong thực hiện chương trình xây dựng NTM. Quảng Nam đã hoàn thành đánh giá phân hạng sản phẩm OCOP cấp huyện, cấp tỉnh và đã phát triển được 493 sản phẩm.

Trong đó, có 433 sản phẩm 3 sao, 58 sản phẩm 4 sao, 2 sản phẩm 5 sao là thực phẩm bảo vệ sức khỏe Saphraton - Nam Trà My và bánh dừa nướng Quý Thu - Quế Sơn. “Các sản phẩm OCOP của Quảng Nam ngày càng được nâng cao về chất lượng, đa dạng về chủng loại, mẫu mã bao bì được cải thiện và được người tiêu dùng tin cậy” - ông Hùng nói.

Ông Nguyễn Xuân Vũ - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường nhìn nhận, chương trình OCOP đã tạo động lực, sức sáng tạo, giúp người sản xuất đổi mới tư duy trong lĩnh vực nông nghiệp - nông thôn. Từ việc đẩy mạnh triển khai chương trình OCOP, các sản phẩm đặc trưng của mỗi địa phương đã dần được khẳng định thương hiệu, nâng cao chất lượng và được nhiều người biết đến, hướng đến xuất khẩu…

Cần khắc phục hạn chế

Tuy đạt nhiều kết quả, song, theo ông Nguyễn Thế Hùng, những năm qua, nhận thức về chương trình OCOP ở các cấp, các ngành và chủ thể sản xuất trên địa bàn Quảng Nam chưa đầy đủ; việc thực hiện vẫn còn khá lúng túng, công tác phối hợp thiếu đồng bộ.

Phần lớn chủ thể OCOP có quy mô sản xuất nhỏ lẻ, bị động về nguồn vốn và còn lúng túng trong tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm. Ảnh: NHÃ PHƯƠNG

Thực tế cho thấy, đội ngũ cán bộ phụ trách, tham mưu chương trình OCOP tại cấp huyện và cấp xã chủ yếu kiêm nhiệm nên việc triển khai chương trình này ở một vài địa phương vẫn còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu.

Số lượng các doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác trên địa bàn tỉnh tham gia phát triển sản phẩm OCOP chưa nhiều và hoạt động còn hạn chế. Đáng chú ý, chủ thể là hộ sản xuất - kinh doanh cá thể đăng ký tham gia chương trình OCOP chiếm tỷ lệ tương đối cao (chiếm 50% tổng số chủ thể).

Trong khi đó, nhóm chủ thể này đa số có quy mô sản xuất nhỏ lẻ; năng lực quản lý, điều hành còn hạn chế; bị động về nguồn vốn và còn lúng túng trong việc tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm. Công tác phát triển, nâng hạng sản phẩm còn khá chậm. Cả tỉnh có gần 85% sản phẩm xếp hạng 3 sao OCOP nhưng nhiều chủ thể chưa thật sự tâm huyết trong việc nâng hạng sản phẩm và mở rộng quy mô sản xuất.

4(1).jpg — Năng lực tiếp cận thị trường của các chủ thể còn hạn chế, chưa hình thành được hệ thống quảng bá, xúc tiến thương mại mang tính kết nối, chuyên sâu về sản phẩm OCOP. Ảnh: NHÃ PHƯƠNG

“Hiện nay, Chính phủ đã ban hành bộ tiêu chí mới với nhiều nội dung, tiêu chuẩn khắt khe hơn. Đặc biệt, đối với sản phẩm OCOP 4 sao có thêm một số tiêu chí cứng về môi trường, sở hữu trí tuệ, chứng nhận chất lượng là những tiêu chí khó và cần nhiều thời gian để thực hiện.

Trong khi đó, hầu hết chủ thể sản xuất sản phẩm OCOP trên địa bàn tỉnh đều có quy mô sản xuất vừa và nhỏ, tiềm lực kinh tế không mạnh nên việc đầu tư, hoàn thiện quy trình để đáp ứng các yêu cầu gặp nhiều khó khăn” - ông Hùng nói.

Hạn chế nữa trong thực hiện chương trình OCOP ở Quảng Nam là nhóm các sản phẩm thô còn nhiều; việc phân lô sản xuất để theo dõi, quản lý chất lượng sản phẩm, an toàn vệ sinh chưa được chú trọng.

Việc quy hoạch, xây dựng vùng nguyên liệu ổn định chưa được quan tâm đúng mức. Năng lực tiếp cận thị trường của các chủ thể còn hạn chế, chưa hình thành được hệ thống quảng bá, xúc tiến thương mại mang tính kết nối, chuyên sâu về sản phẩm OCOP...

Năm 2025, toàn tỉnh có 170 sản phẩm đăng ký tham gia chương trình OCOP. Trong đó, có 130 sản phẩm phát triển mới và 40 sản phẩm đánh giá, công nhận lại.