Theo tài liệu sử sách, vào năm 1470, vua Lê Thánh Tông đem đại quân tiến đánh Chiêm Thành. Năm 1471 chiếm được kinh đô Vijaja, mở rộng bờ cõi đến núi Đá Bia (tỉnh Phủ Yên bây giờ). Đồng thời, lập ra Thừa tuyên Quảng Nam gồm 3 phủ với 9 huyện, trong đó phủ Thăng Hoa có 3 huyện gồm: Lê Giang, Hy Giang, Hà Đông.

Đến năm 1604, Chúa tiên Nguyễn Hoàng thực hiện việc cải cách hành chính ở Đàng Trong, đổi tên huyện Hy Giang thuộc phủ Thăng Hoa thành huyện Duy Xuyên thuộc phủ Điện Bàn.

Tại hội thảo, dựa trên các tài liệu như sách Phủ biên tạp lục của Lê Qúy Đôn, sách Đại Nam thực lục do Quốc sử quán triều Nguyễn biên soạn, Đại Nam thống nhất chí bản thời vua Tự Đức và Duy Tân…, các nhà nghiên cứu văn hóa, nhà khoa học và lãnh đạo huyện Duy Xuyên cơ bản nhất trí lựa chọn năm 1604 là năm ra đời danh xưng Duy Xuyên.

Phát biểu tại hội thảo, ông Phan Xuân Cảnh - Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên trân trọng cảm ơn các đại biểu đã dành nhiều thời gian, tâm huyết, trí tuệ, giúp địa phương có được những căn cứ khoa học đáng tin cậy nhất để có căn cứ về thời điểm xuất hiện danh xưng Duy Xuyên.

Việc xác định danh xưng Duy Xuyên đã trở thành nỗi niềm đau đáu của nhiều thế hệ lãnh đạo huyện, là khát vọng thiết tha của đông đảo người dân trong toàn huyện.

Qua đây, góp phần giáo dục các thế hệ hôm nay và mai sau về truyền thống tốt đẹp, khơi dậy niềm tự hào và tình yêu quê hương. Từ đó, cùng nhau chung tay vượt qua khó khăn, thách thức, nỗ lực phấn đấu vươn lên, quyết tâm xây dựng quê hương Duy Xuyên ngày càng giàu đẹp, văn minh.