Kiên quyết đấu tranh chống gian lận thương mại

Diễn biến phức tạp

Thực hiện chỉ đạo mở đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả từ ngày 15/5 đến ngày 13/6, các lực lượng chức năng của tỉnh đã tiến hành kiểm tra 123 vụ, phát hiện 103 vụ vi phạm, đã tiến hành xử lý vi phạm hành chính 99 vụ, còn 4 vụ đang tiếp tục thẩm tra, xác minh.

Qua đợt cao điểm, tổng số tiền xử phạt, thu nộp ngân sách nhà nước là hơn 16,8 tỷ đồng. Các hành vi vi phạm gồm kinh doanh hàng cấm, hàng giả, hàng nhập lậu, hàng không rõ xuất xứ, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, vi phạm lĩnh vực thuế… Cơ quan chức năng đã khởi tố 1 bị can “trốn thuế”, 3 bị can “mua bán trái phép hóa đơn”.

Cũng trong đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, đoàn kiểm tra liên ngành gồm Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Công an tỉnh, Quản lý thị trường (Sở Công Thương) đã tiến hành kiểm tra đột xuất 7 cơ sở trên địa bàn Tam Kỳ, Điện Bàn, Thăng Bình, Duy Xuyên, Quế Sơn. Đoàn liên ngành đã phát hiện 4 vụ vi phạm, lập biên bản, chuyển các đội quản lý thị trường phụ trách các địa bàn xử lý theo quy định.

Theo đó, tổng số tiền xử phạt là 22,5 triệu đồng với các hành vi kinh doanh hàng hóa nhập lậu (3 vụ); kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ (1 vụ). Hàng hóa vi phạm gồm thực phẩm tươi sống (chân gà, cánh gà, nem chua…); thực phẩm bổ sung - nước uống tăng lực Redbull; ốp lưng điện thoại các loại…

Theo ông Lê Vũ Thương - Giám đốc Sở Công Thương, tại nhiều địa bàn trọng điểm như Tam Kỳ, Hội An, Duy Xuyên, Điện Bàn, Đại Lộc, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả diễn biến phức tạp. Các đối tượng lợi dụng hoạt động quảng cáo, giới thiệu sản phẩm thông qua sàn thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, hàng kém chất lượng.

Ở các chợ truyền thống, các hộ kinh doanh trà trộn, bày bán công khai cả hàng thật, hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc... Các đối tượng lợi dụng hoạt động vận chuyển, lưu thông hàng hóa trong nội địa, gửi hàng qua đường bưu điện, chuyển phát, xe khách để trà trộn hàng thật...

Đấu tranh không ngừng nghỉ

Theo Ban chỉ đạo 389 Quảng Nam, công tác quản lý hàng hóa, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trên địa bàn tỉnh gặp nhiều khó khăn, bất cập. Truy xuất nguồn gốc hàng hóa, đặc biệt là thực phẩm chức năng, dược phẩm còn vướng do không có hệ thống dữ liệu đồng bộ, minh bạch.

Đáng nói, có nhiều bất cập, lỗ hổng trong cơ chế tự công bố sản phẩm dẫn đến nhiều sản phẩm mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu kém chất lượng, không rõ nguồn gốc được “hợp pháp hóa” qua hình thức này.

Doanh nghiệp kê khai thành phần, công dụng, nguồn gốc sản phẩm trong hồ sơ hoàn toàn dựa trên cam kết tự chịu trách nhiệm nhưng cơ chế kiểm tra, xác minh lại thiếu chặt chẽ, vô hình trung tạo điều kiện cho gian lận thương mại phát sinh.

Do nguồn lực hạn chế, hậu kiểm sau tự công bố chỉ thực hiện được trên diện rất hẹp, chủ yếu mang tính định kỳ hoặc khi có phản ánh, khiếu nại từ người tiêu dùng. Ngoài ra, các đơn vị như y tế, quản lý thị trường, hải quan, công an chưa có hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung để truy xuất nhanh các sản phẩm đã tự công bố, gây khó khăn cho việc xác minh, đối chiếu và xử lý...

Ban chỉ đạo 389 Quảng Nam đề nghị Ban chỉ đạo 389 quốc gia nghiên cứu xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu liên thông về sản phẩm tự công bố, phục vụ tra cứu, hậu kiểm, truy xuất nguồn gốc và chia sẻ thông tin giữa các lực lượng chức năng. Cùng với đó, đề xuất sửa đổi, bổ sung cơ chế kiểm soát sau công bố, trong đó quy định rõ trách nhiệm giải trình của doanh nghiệp và tăng cường hậu kiểm đột xuất, ngẫu nhiên thay vì định kỳ. Xây dựng danh mục cảnh báo quốc gia đối với các sản phẩm vi phạm nhiều lần, công bố rộng rãi để người tiêu dùng chủ động phòng tránh.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự báo chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả thời gian tới sẽ còn nhiều phức tạp. Các bộ, ngành địa phương cần tiếp tục kiên định mục tiêu kiên quyết phòng ngừa, đấu tranh, tiến tới quét sạch tình trạng buôn lậu, gian lận gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Qua đó bảo vệ quyền lợi ích của nhân dân, doanh nghiệp, bảo vệ an ninh xã hội, sức khỏe nhân dân, góp phần phục vụ phát triển đất nước nhanh và bền vững.