Quế Sơn gặp khó trong thực hiện giảm nghèo

Xin trả lại vốn

Tại cuộc làm việc với Chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Dũng mới đây, ông Nguyễn Minh Châu - Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Sơn cho biết, tổng kế hoạch vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) giảm nghèo bền vững năm 2024 của địa phương gần 20,7 tỷ đồng. Trong đó, vốn năm 2022 - 2023 chuyển sang hơn 10,6 tỷ đồng và vốn bố trí năm 2024 hơn 10 tỷ đồng.

Tính đến cuối tháng 7/2024, Quế Sơn mới chỉ giải ngân gần 2,9 tỷ đồng trong số hơn 10,6 tỷ đồng của nguồn vốn năm 2022 - 2023 chuyển sang, đạt tỷ lệ 27,16%. Riêng đối với nguồn vốn hơn 10 tỷ đồng bố trí năm 2024, huyện chưa phân bổ và giải ngân đồng nào.

Trước thực tế đó, căn cứ tổng số vốn của Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững năm 2024, huyện Quế Sơn đã có văn bản đề nghị xin nộp trả lại hơn 9,5 tỷ đồng; trong đó ngân sách trung ương hơn 8,7 tỷ đồng và ngân sách tỉnh hơn 773 triệu đồng.

“Năm 2023 các địa phương của huyện đã thực hiện những mô hình giảm nghèo của dự án 2 và tiểu dự án 1 thuộc dự án 3 với số lượng hộ nghèo, cận nghèo, thoát nghèo tham gia tương đối nhiều.

Vì vậy, số hộ còn lại không có khả năng tham gia mô hình dự án giảm nghèo nữa. Từ đó, nguồn vốn triển khai dự án 2 và tiểu dự án 1 thuộc dự án 3 không có khả năng thực hiện được nên buộc phải trả lại nguồn kinh phí trên…” - ông Châu lý giải.

Nhiều hạn chế

Ông Nguyễn Minh Châu cho rằng, thực trạng hộ nghèo trên địa bàn huyện Quế Sơn còn cao; số hộ nghèo thuộc diện chính sách bảo trợ xã hội, già cả, khuyết tật, ốm đau nặng, có hoàn cảnh khó khăn còn nhiều và phần lớn tập trung ở các xã có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn.

Thời gian qua công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức về giảm nghèo bền vững chưa được tổ chức thường xuyên; một bộ phận người nghèo có tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào các chính sách hỗ trợ của nhà nước, không muốn thoát nghèo để được hưởng các chế độ chính sách; một số hộ còn ngại vay vốn phát triển sản xuất - kinh doanh để nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, vươn lên thoát nghèo.

Lãnh đạo huyện Quế Sơn cũng nhìn nhận, những năm qua kết quả giảm nghèo của địa phương chưa bền vững, mặc dù số lượng hộ nghèo toàn huyện có giảm, nhưng lại rơi vào hộ cận nghèo. Chất lượng cuộc sống của nhóm hộ thoát nghèo, cận nghèo còn ở mức thấp, chưa đảm bảo tính bền vững; các hộ thoát nghèo thực chất chỉ vượt qua ngưỡng chuẩn nghèo, cuộc sống còn nhiều khó khăn.

Có thực trạng một số thành viên ban chỉ đạo các cấp chưa thật sự quan tâm chỉ đạo trong quá trình thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững. Sự phối hợp giữa các cơ quan, ban ngành và địa phương có lúc, có nơi chưa chặt chẽ và chưa đồng bộ trong triển khai thực hiện dự án.

Đáng chú ý, đối tượng triển khai thực hiện dự án hỗ trợ giảm nghèo là người lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, người khuyết tật không có sinh kế ổn định. Thế nhưng, kinh phí hỗ trợ cho các đối tượng trên chỉ ở mức 60%, còn lại họ phải đối ứng 40%.

“Đa số hộ nghèo trên địa bàn huyện Quế Sơn thuộc diện khó khăn, bệnh tật nên việc đối ứng 40% kinh phí theo quy định và thực hiện quay vòng vốn từ 10-15% theo Quyết định số 01 (ngày 28/2/2023) của UBND tỉnh Quảng Nam là không khả thi đối với những hộ tham gia dự án” - ông Châu nói.

Ông Nguyễn Minh Châu cũng cho biết, số lao động thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn Quế Sơn rất ít. Thời gian qua, các đơn vị liên quan của huyện đã triển khai đăng ký học nghề, đào tạo nghề nhưng chỉ có 5 người đăng ký nên không mở lớp đào tạo nghề cho lao động được.

Mô hình giảm nghèo theo dự án 2 và dự án 3 của Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững phải có ít nhất 10 hộ tham gia. Tuy nhiên, qua rà soát, thống kê và đánh giá số hộ có đầy đủ điều kiện để tham gia dự án rất ít (có địa phương không đủ số lượng 10 hộ) nên việc triển khai còn chậm và khó thực hiện được dự án.

“Với số hộ dân tham gia thực hiện dự án 2 và dự án 3 như đã nói trên thì việc phân bổ nguồn vốn năm 2024 để thực hiện dự án này là rất khó…” - ông Châu nói.