Thời điểm vàng để gỡ "thẻ vàng" thủy sản

Nhiều nhiệm vụ chưa hoàn thành

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu đã yêu cầu các địa phương ven biển của tỉnh khẩn trương rà roát, thống kê các phương tiện đánh bắt hải sản có chiều dài dưới 12m, báo cáo UBND tỉnh vào tháng 10/2023 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành.

Ông Lê Văn Hiệp - Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Núi Thành nói, do địa phương có quá nhiều tàu thuyền dưới 12m nên việc rà soát gặp khó khăn.

Tại nhiều cuộc họp về IUU trực tuyến cấp quốc gia cũng như của tỉnh, yêu cầu “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng phương tiện” được nhắc lại nhiều lần và giao nhiệm vụ cụ thể cho các địa phương ven biển thực hiện nhưng đến nay vẫn… chưa hoàn thành.

Ngoài ra, việc xử lý các tàu cá “3 không” cũng rất nan giải. Nhiều phương tiện “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không được cấp giấy phép khai thác hải sản) vẫn ngang nhiên hoạt động tại các vùng biển; trong đó không ít phương tiện khai thác với phương thức tận diệt nguồn lợi.

Nhiều cộng đồng cư dân ven biển đã gửi đơn đến các ngành chức năng yêu cầu xử lý nghiêm tình trạng đánh bắt hải sản bất hợp pháp, nguy hại đến môi trường, sinh thái biển, đặc biệt là sinh kế của ngư dân sản xuất ven bờ nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Trong khi đó, việc theo dõi, kiểm soát hoạt động của tàu khai thác xa bờ của tỉnh vẫn còn lỗ hổng. Có nhiều trường hợp chủ tàu bị phạt vì ngắt tín hiệu giám sát hành trình trên biển quá 10 ngày vẫn bị phạt lại. Cán bộ của Chi cục Thủy sản Quảng Nam cho rằng mức xử phạt theo quy định dưới 30 triệu đồng là chưa đủ sức răn đe.

Ngoài ra, chất lượng nhật ký khai thác hải sản của ngư dân khi nộp về Văn phòng Kiểm soát nghề cá sau chuyến biển vẫn… được chăng hay chớ.

Truy xuất nguồn gốc hải sản vẫn đang là nỗi lo của ngành chức năng, địa phương ven biển khi có đoàn kiểm tra đến hỏi. Đến nay tình trạng chủ tàu cá không cập cảng cá chỉ định để bốc dỡ hải sản theo quy định vẫn chưa được khắc phục triệt để...

Giải quyết dứt điểm

Đã 6 năm sau khi EC cảnh báo “thẻ vàng” thủy sản, nước ta vẫn chưa thể gỡ được. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung giải quyết dứt điểm các tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của EC tại đợt thanh tra lần thứ 4.

Các địa phương phải có kết quả, số liệu đã làm được để chứng minh cụ thể với đoàn thanh tra lần thứ 5 của EC, dự kiến đến kiểm tra vào tháng 4.

Các địa phương, ngành chuyên môn, lực lượng chức năng căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình để triển khai đồng bộ các giải pháp chống khai thác IUU vì lợi ích quốc gia, lợi ích của người dân, hình ảnh của đất nước trên trường quốc tế.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang lưu ý, các địa phương cần ưu tiên bố trí lực lượng công an, biên phòng, giao trách nhiệm cụ thể cho chính quyền cơ sở tập trung quản lý chặt chẽ tàu cá neo đậu, tàu cá xuất nhập cảng, chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài.

Bên cạnh tổng rà soát số lượng thực tế tàu cá, phải thống kê danh sách nhóm tàu cá không đủ điều kiện ra khơi để theo dõi, quản lý, không cho xuất bến.

“Các tỉnh, thành có nghề cá cần đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức của thuyền trưởng, chủ tàu, ngư dân về chống khai thác IUU, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm khai thác IUU, đảm bảo thực thi nghiêm minh quy định của pháp luật” - Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Quang Bửu yêu cầu Chi cục Thủy sản tỉnh và các địa phương ven biển kiểm soát chặt chẽ tàu cá, bảo đảm tất cả tàu đã hủy đăng ký không được phép hoạt động khai thác hải sản.

Chi cục Thủy sản bảo đảm tính chính xác thông tin dữ liệu tàu cá trong VNFishbase, theo dõi, đôn đốc các địa phương thực hiện việc cập nhật, nhất là kiểm soát chặt chẽ tàu cá “3 không”. Trung tâm Đăng kiểm tàu cá & quản lý cảng cá tỉnh quản lý chặt chẽ truy xuất nguồn gốc hải sản sau khai thác và phải cập nhật dữ liệu sản lượng hải sản hằng ngày lên phần mềm quản lý.