Già làng Xơ Đăng giúp dân bỏ rượu
Tại làng Măng Dí 2 (xã Trà Nam, Nam Trà My), ông Trần Ngọc Loan không chỉ được người làng kính trọng bởi tuổi đời và kiến thức, mà còn bởi sự gương mẫu, tận tụy trong việc vận động dân làng từ bỏ thói quen rượu bia, chuyên tâm làm ăn, vươn lên thoát nghèo.

Sinh ra và lớn lên giữa núi rừng, già làng Trần Ngọc Loan gắn bó với nương rẫy, biến khó khăn thành động lực vươn lên. Hiện nay, ông đang chăm sóc hơn 2.000 gốc quế, hơn 10ha sắn, ruộng lúa, vườn rau và cả những gốc sâm Ngọc Linh quý giá, tất cả đều là thành quả của mồ hôi, công sức vun trồng không biết mỏi mệt.
Một điều mà người khác luôn nghĩ đến đầu tiên khi nhắc về già Loan, là chuyện hơn 10 năm trước ông quyết tâm từ bỏ rượu bia, trở thành người có uy tín của làng.
“Lúc đó tôi mắc bệnh, tưởng chết, từ đó mới nghĩ đến việc bỏ rượu. Bỏ không dễ, nhưng một khi đã hạ quyết tâm, tôi phải làm cho bằng được. Bỏ được rượu thì đầu óc tỉnh táo, tay chân chăm chỉ mới lo được cái ăn cho gia đình và làm gương cho các con phải sống lành mạnh, siêng năng, không sa vào tệ nạn” - già Loan nói.
Với già Loan, một già làng không chỉ giữ hồn cốt, bản sắc của dân tộc, mà còn phải là người dẫn đường để bà con đổi thay tư duy, xây dựng cuộc sống ấm no.
Ông luôn đau đáu chuyện làm sao để đồng bào mình thoát khỏi cảnh nghèo túng, lạc hậu, làm sao để thay đổi thói quen xấu đã ăn sâu vào nếp nghĩ, nếp sống từ bao đời. Trong đó, điều khiến ông trăn trở nhất chính là nạn rượu bia khiến biết bao gia đình ly tán, ruộng nương bỏ hoang, thanh niên sa ngã.
Già Loan quả quyết: “Chừng nào còn rượu, chừng đó còn cái đói, cái nghèo đeo bám. Muốn no cái bụng, phải tỉnh cái đầu”. Nghĩ là làm, già Loan bắt đầu hành động từ những việc nhỏ nhưng đều đặn.
Ông tổ chức họp dân mỗi tháng một lần, không chỉ để nhắc nhở chuyện làng, chuyện bản mà còn dành thời gian tuyên truyền về tác hại của rượu bia. Những buổi họp ấy, tiếng nói của già vang lên dõng dạc, bằng lý lẽ chân tình và trải nghiệm thật từ chính cuộc đời mình.
Những gia đình có người nghiện rượu, bỏ bê làm ăn, ông không ngại lặn lội đến tận nhà, kiên trì khuyên nhủ. Nhà nào tụ tập, rủ rê nhau uống rượu giữa ban ngày, ông nhẹ nhàng đến can ngăn, phân tích phải - trái, để họ hiểu rượu không nuôi được cái bụng, không dựng được mái nhà. Có người ban đầu còn cãi lý, nhưng rồi khi thấy già kiên nhẫn, quyết liệt mà không nóng nảy, họ bắt đầu lắng nghe.
Chị Hồ Thị Liên (làng Măng Dí 2) chia sẻ: “Từ khi già Loan bỏ rượu, mình thấy sức khỏe ông khá lên rõ rệt, tinh thần minh mẫn hơn, ruộng vườn làm ăn khấm khá, kinh tế gia đình từng bước đi lên. Thấy ông sống khỏe, sống vui, con cháu hiếu thuận, chúng tôi dặn nhau phải nhìn lại mình. Già bỏ được, mình cũng bỏ được”.
Về Măng Dí 2 hôm nay, đường làng sạch đẹp, hoa được dân làng trồng hai bên đường làng, ngõ nhà nào cũng tung bay sắc cờ Tổ quốc đỏ thắm. Ban ngày, người làng đi rẫy, không còn cảnh sáng xỉn chiều say như xưa. Nhờ công già Loan, mùi men rượu nay đã nhường chỗ cho mùi quế, mùi lúa mới, cho tiếng cười của những ngày rẫy được mùa.