Mùa tỉa đậu phụng ở Duy Xuyên

 Bà Nguyễn Thị Dê (thôn La Tháp, xã Duy Hòa) cho biết, vụ đông xuân 2023, gia đình bà tỉa hơn 30kg hạt đậu giống trên 2 sào đất ở bãi bồi ven sông Thu Bồn. Đậu giống bà mua ở cửa hàng vật tư nông nghiệp với giá khoảng 35 nghìn đồng/kg. Công việc làm đất, xới cỏ đã được bà xử lý trước khi xuống giống đậu gần 1 tuần.

“Tôi tỉa hạt đôi nên số lượng đậu giống tăng hơn so với tỉa lẻ. Những năm gần đây ít mưa nên đất ở bãi bồi không có nhiều phù sa, cây đậu chậm phát triển. Từ lúc xuống giống đến khi thu hoạch đậu phụng hơn 100 ngày.

Nếu mùa đậu đạt năng suất thì 1kg đậu giống thu được 15kg tươi. Bình quân 3kg đậu khô sẽ ép được 1kg dầu. Với 2 sào đất này, mỗi năm tôi ép được khoảng 75 – 80kg dầu phụng” – bà Dê nói.

Ông Nguyễn Văn Toàn cũng đang tỉa đậu ven sông Thu Bồn, cho hay đất trồng đậu phụng phù hợp là loại đất tơi xốp, thoát nước tốt, cao ráo. Trước khi tỉa đậu, nên lên luống, bón lót, vạch hàng sẵn để gieo hạt. Mỗi hàng cách nhau khoảng 20 – 30cm.

“Sau khi thu hoạch đậu phụng, tôi phơi khô để dành ép dầu để chế biến món ăn hoặc bán dầu với giá 110 nghìn đồng/kg, còn bã đậu thì làm phân bón cho cây lúa, bắp… So với bán đậu khô thì ép dầu thu được lợi nhuận cao hơn. Dầu đậu phụng nguyên chất thơm ngon, tốt cho sức khỏe nên nhiều khách hàng ưa dùng” – ông Toàn chia sẻ.

Những năm gần đây, người dân Duy Xuyên đưa máy móc vào phục vụ sản xuất, vừa cải thiện được sức lao động, giảm tiền thuê nhân công, xuống giống kịp thời vụ. Để cây đậu phụng phát triển tươi tốt, nhiều hộ dân dùng phân hữu cơ để bón vào đất kèm với phân vô cơ.

Cạnh đó, họ còn thường xuyên theo dõi sâu bệnh, làm cỏ để cây đậu nhanh ra nhiều củ, hạn chế được mầm bệnh trong đất. Theo hướng dẫn canh tác cây đậu phụng của Trung tâm Khuyến nông tỉnh, nên chọn lựa những quả đậu to, chắc quả, không bị dập nứt mỏ quả, không sâu bệnh để làm giống.

Trước khi gieo phải phơi lại hạt giống, chỉ nên bóc vỏ trước khi trồng 1 - 2 ngày. Nếu đã bóc vỏ rồi nhưng gặp điều kiện bất thuận chưa thể gieo được thì nên trộn vỏ vào hạt, bảo quản kín thêm được vài ngày.

Thời gian xuống giống đậu phụng vụ đông xuân từ ngày 15/12 năm trước đến 30/1 năm sau. Còn vụ hè thu thì bố trí gieo hạt giữa tháng 4 hoặc cuối tháng 5 để tránh đậu ra hoa, đâm tia gặp tiết mang chủng. Trên chân đất lúa chuyển đổi theo thời vụ sản xuất lúa do Sở NN&PTNT ban hành từng vụ…

Theo báo cáo của Phòng NN&PTNT huyện Duy Xuyên, năm 2023, sản lượng lương thực đạt 50.321,7 tấn, trong đó cây đậu phụng đạt 18 tạ/ha. Năm 2024, diện tích đất trồng đậu phụng là 755ha.