Quế Sơn chủ động ứng phó khô hạn

Đông xuân thắng lợi

Ông Nguyễn Văn Hoa - Phó Chủ tịch UBND xã Quế Phú cho biết, vụ đông xuân 2023 - 2024 vừa qua, nông dân trên địa bàn xã gieo sạ 476ha lúa và nếp, năng suất bình quân đạt 73 tạ/ha, tăng 2 tạ/ha so với cùng vụ sản xuất năm ngoái.

Theo ông Hoa, trong số diện tích nêu trên, thông qua HTX Nông nghiệp Quế Phú, vụ đông xuân năm nay nông dân địa phương liên kết với một số công ty có uy tín tổ chức sản xuất 230ha lúa giống, nếp giống và lúa, nếp thương phẩm theo phương thức doanh nghiệp bao tiêu toàn bộ đầu ra.

“Mô hình liên kết sản xuất này mang lại hiệu quả kinh tế khá cao. Theo ước tính, vụ vừa rồi bình quân 1ha nông dân có mức thu nhập tăng thêm từ 15 - 17 triệu đồng so với làm lúa và nếp thường” - ông Hoa nói.

Ông Lưu Văn Thành - Phó Trưởng phòng NN&PTNT Quế Sơn thông tin, vụ đông xuân 2023 - 2024 nông dân 13 xã, thị trấn của huyện canh tác 3.625ha lúa, hơn 238ha bắp và nhiều loại cây trồng khác.

Qua thống kê, năng suất lúa bình quân toàn huyện đạt 63,8 tạ/ha, cao hơn đông xuân năm trước 2,8 tạ/ha; năng suất bắp đạt 52 tạ/ha.

Nhờ năng suất lúa và bắp đạt khá cao nên đông xuân năm nay tổng sản lượng lương thực cây có hạt của Quế Sơn đạt 24.408 tấn, tăng 4,8% so với vụ đông xuân 2022 - 2023 và vượt 13,2% so với kế hoạch đề ra.

Đáng ghi nhận, trong vụ đông xuân vừa qua, nông dân một số địa phương của Quế Sơn liên kết với các doanh nghiệp ở trong và ngoài tỉnh sản xuất 447ha lúa thiên ưu 8, ĐT100, sơn lâm, TĐ25 với năng suất bình quân đạt 73 tạ/ha; 37ha nếp hương và nếp 97 với năng suất bình quân đạt 75 tạ/ha; 40ha đậu phụng với năng suất bình quân đạt 27 tạ/ha.

Ngoài ra, nhiều HTX nông nghiệp cũng liên kết với các công ty sản xuất và khảo nghiệm một số giống lúa mới đem lại hiệu quả cao như giống lúa QC03 tại xã Quế Xuân 2, giống lúa HG12 tại các xã Quế An, Quế Phong, Quế Hiệp và thị trấn Đông Phú.

“Nhìn chung, các dự án, kế hoạch liên kết sản xuất lúa và nếp được các công ty thu mua sản phẩm với mức giá tương đối cao, góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân trên địa bàn huyện Quế Sơn” - ông Thành cho biết.

Ứng phó khô hạn vụ hè thu

Ông Trần Xuân Bá - Phó ban Nông nghiệp xã Quế Hiệp cho biết, hiện nay địa phương có 291ha đất canh tác lúa, trong đó 206ha chủ động nguồn nước tưới và 85ha phụ thuộc vào nước trời.

Trước nguy cơ nắng hạn sẽ xảy ra kéo dài trên diện rộng nên trong số 206ha đất lúa chủ động nước tưới, vụ hè thu 2024 này xã Quế Hiệp chỉ đưa vào kế hoạch gieo sạ 156ha, cắt giảm 50ha.

“Nếu nắng nóng hoành hành, mực nước các hồ đập, sông suối tụt giảm mạnh thì rất nhiều khả năng trong số 156ha đất lúa nằm trong kế hoạch sản xuất vụ hè thu 2024 sẽ có 20ha ở những khu vực cuối kênh bị khô hạn nặng.

Theo phương án đã thiết lập, nếu tình huống xấu xảy ra, chính quyền xã Quế Hiệp sẽ tiến hành lắp đặt 4 máy bơm dã chiến hút nguồn nước từ hồ chứa Suối Tiên, hồ chứa Vũng Tôm và đập dâng Cây Cốc để chống hạn cho cây trồng” - ông Bá nói.

Ông Trần Vũ Tánh - Phó Trưởng phòng NN&PTNT Quế Sơn cho hay, trên địa bàn huyện có tổng cộng 3.630ha đất lúa. Thế nhưng, trước những diễn biến bất lợi của thời tiết, vụ hè thu 2024 này địa phương chỉ đưa vào kế hoạch sản xuất 3.095ha lúa, còn lại 535ha sẽ phải bỏ hoang.

Đối với 3.095ha đất lúa nằm trong kế hoạch gieo sạ vụ hè thu 2024, huyện Quế Sơn chủ trương sử dụng các loại giống trung và ngắn ngày, tuyệt đối không cơ cấu những loại giống dài ngày. Nhóm giống chủ lực trong vụ này là BC15, TBR225, ĐT100, Bắc Thịnh, Hà Phát 3, HN6, HT1, PC6, Hương Châu 6.

Thời vụ xuống giống số diện tích lúa vừa nêu bắt đầu từ ngày 20/5 và kết thúc vào 5/6/2024. Tùy theo thời gian sinh trưởng của từng loại giống, bố trí lúa trổ từ ngày 25/7 đến 10/8/2024 nhằm đảm bảo thu hoạch xong trước ngày 5/9, chậm nhất là 10/9/2024.

Ông Trần Vũ Tánh cho biết, thời gian tới nếu nắng nóng kéo dài trên diện rộng thì rất nhiều khả năng trong số 3.095ha đất lúa nằm trong kế hoạch sản xuất vụ hè thu 2024 sẽ có hơn 1.265ha bị khô hạn, thiếu nước tưới.

Nhằm chủ động ứng phó, chính quyền huyện Quế Sơn đã thiết lập cụ thể nhiều phương án phòng chống hạn, đảm bảo phù hợp với điều kiện từng vùng. Theo đó, khi tình huống xấu xảy ra, dự kiến địa phương sẽ chi hơn 3,3 tỷ đồng để thực hiện các biện pháp công trình chống hạn.

Trong đó, tập trung nạo vét các hồ đập, bể hút các trạm bơm điện và hệ thống kênh mương; đắp đập tạm nâng tràn trữ nước; lắp đặt hàng chục máy bơm dã chiến để tận dụng mọi nguồn nước ngọt giải cứu cây trồng...