Nhà đất

Thi hành Luật Đất đai 2024: Kỳ vọng khơi thông nguồn lực - Bài cuối: Áp dụng pháp luật kịp thời, đồng bộ, thống nhất

PHÚ THẠNH (thực hiện) 12/08/2024 08:00

“Sở Tài nguyên và môi trường (TN-MT) đã và đang tích cực nghiên cứu, tham mưu triển khai các nhiệm vụ của chính quyền địa phương nhằm đưa Luật Đất đai 2024 vào cuộc sống kịp thời, đồng bộ, thống nhất” - ông Bùi Ngọc Ảnh - Giám đốc Sở TN-MT khẳng định.

Một dự án khu đô thị mowiss ĐN - ĐN bỏ hoang
Một dự án bất động sản ở Khu đô thị mới Điện Nam - Điện Ngọc xây dựng dang dở. Ảnh: H.Quang

Cũng theo ông Bùi Ngọc Ảnh, những vướng mắc, bất cập trong thực tiễn thi hành Luật Đất đai 2013, đã được giải quyết trong luật 2024, sẽ đưa công tác quản lý nhà nước về đất đai đi vào nền nếp, hiệu quả; nhất là với các quy định về đổi mới và nâng cao chất lượng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; hoàn thiện quy trình giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; giá đất; đổi mới chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng…
Gỡ vướng về bồi thường

- Thu hồi đất, bồi thường, tái định cư là vướng mắc lớn của Quảng Nam lâu nay. Theo đánh giá của ông, Luật Đất đai 2024 sẽ tháo gỡ đến đâu?

- Ông Bùi Ngọc Ảnh: Những cái khó của Quảng Nam và các địa phương lâu nay, nếu soi chiếu với Luật Đất đai 2024, đã có nhiều hướng mở. Luật Đất đai 2024 bổ sung thêm rất nhiều lợi ích cho các trường hợp bị thu hồi đất, tôi đơn cử:

Thứ nhất là bồi thường về đất đa dạng hơn (bằng tiền, bằng nhà ở, đất ở, hoặc đất khác). Các hộ dân tự ý xây nhà trên đất nông nghiệp trước ngày 1/7/2014 cũng được bố trí lại đất ở.

Thứ hai, giá đất bồi thường được xác định theo đơn giá đất cụ thể, tiệm cận với giá thị trường. Việc này được giao cho UBND cấp huyện quyết định, sẽ giúp các địa phương chủ động thực hiện, đảm bảo quyền và lợi ích của người dân.

Thứ ba, luật yêu cầu phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (TĐC), bố trí TĐC trước khi ban hành quyết định thu hồi đất. Các khu TĐC phải đảm bảo đầy đủ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội trước khi giao đất cho dân. Giá đất để tính tiền sử dụng đất TĐC không phân biệt giữa đối tượng đủ điều kiện, hoặc không đủ điều kiện bồi thường về đất ở.

Người được bố trí TĐC mà tiền được bồi thường về đất nhỏ hơn tiền sử dụng đất phải nộp khi được giao đất TĐC được ghi nợ “không thời hạn” đến khi chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.

Với các quy định nêu trên, quyền lợi của người dân đảm bảo cao hơn rất nhiều so với trước. Theo đó, công tác bồi thường, thu hồi đất chắc chắn sẽ thuận lợi hơn.

- Công tác bồi thường đối với đất 5% (đất công do UBND cấp xã quản lý) thời gian qua tại Quảng Nam gặp rất nhiều khó khăn, ách tắc?

- Ông Bùi Ngọc Ảnh: Hiện nay, có 13/18 huyện, thị xã, thành phố có Sổ quản lý quỹ đất công ích (Đông Giang, Tây Giang, Nam Giang, Nam Trà My và Phước Sơn không có).

Tổng số thửa đất công ích là 225.045 thửa, diện tích 11.763,3ha, chiếm 3,14% tổng diện tích đất nông nghiệp; trong đó có hợp đồng thuê đất là 15.447 hộ với diện tích 1.720ha, còn lại 10.043,3ha không có hợp đồng thuê đất (chiếm 85,5% diện tích).

Luật Đất đai 2024 tiếp tục không thừa nhận việc cấp “bìa đỏ” cho đất công ích và khi Nhà nước thu hồi, cũng không bồi thường về đất. Tuy nhiên, có hướng mở quan trọng là cho phép xem xét, công nhận và bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp không đủ điều kiện cấp “bìa đỏ” cho các trường hợp hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ổn định, trực tiếp sản xuất trước ngày 1/7/2004.

Sở TN-MT đã có báo cáo tham mưu UBND tỉnh trình các cấp thẩm quyền chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ rà soát quỹ đất công ích 5% tại từng địa phương để loại khỏi quỹ đất công ích mà trước đây xác lập không đúng quy định, xử lý đối với quỹ đất công ích vượt trên 5% và xử lý đối với việc sử dụng đất công ích sai đối tượng…

Trên cơ sở đó, sẽ tiến hành các thủ tục công nhận quyền sử dụng đất đối với trường hợp đảm bảo quy định. Hy vọng tới đây sẽ giải quyết dứt điểm những tồn tại, bất cập trong quản lý, sử dụng quỹ đất 5% trên địa bàn tỉnh; tạo thuận lợi cho công tác bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất tại các dự án.

- Như ông đã đề cập, Luật Đất đai 2024 quy định bắt buộc phải hoàn thành TĐC trước khi thu hồi đất. Điều này có làm chậm tiến độ các dự án đầu tư trong thời gian tới?

- Ông Bùi Ngọc Ảnh: Yêu cầu đặt ra tới đây là việc xây dựng các khu TĐC cần chủ động, đi trước một bước, hợp phần TĐC được đặt lên hàng đầu trước khi ra các quyết định tiếp theo.

Quy hoạch đất phát triển dự án phải đi đôi với quy hoạch khả thi các khu dân cư phục vụ TĐC. Và tính khả thi của các quy hoạch TĐC đi đôi với khả năng sớm hình thành và tiến độ triển khai dự án. Điều cần lưu ý là những khu vực bố trí TĐC phải gần với đất sản xuất, giúp người dân có điều kiện chuyển đổi nghề nghiệp và cải thiện đời sống.

Theo tôi, tới đây, việc triển khai xây dựng các khu dân cư để bố trí TĐC là ưu tiên hàng đầu trong các dự án đầu tư công. Các địa phương và chủ đầu tư cần chủ động rà soát các quỹ đất hiện có; ưu tiêu quy hoạch, xây dựng các khu TĐC phục vụ các dự án đang và sẽ triển khai trong thời gian tới.

Lành mạnh thị trường bất động sản

- Nhiều địa phương, doanh nghiệp đang lo giá đất tăng sẽ ảnh hưởng đến thu hút đầu tư. Quan điểm của ông khi xây dựng bảng giá đất tại Quảng Nam trong thời gian tới để vừa bảo đảm quyền lợi của người dân, vừa phù hợp với nguồn lực ngân sách và tính cạnh tranh trong thu hút đầu tư?

- Ông Bùi Ngọc Ảnh: Luật Đất đai 2024, giá đất tới đây sẽ phải xây dựng theo nguyên tắc thị trường. Sở TN-MT sẽ lập thủ tục thuê tư vấn xác định giá đất theo quy định của pháp luật để triển khai thực hiện.

Yêu cầu đặt ra là đảm bảo tính khoa học, thực tiễn và có tính kế thừa hợp lý; đánh giá đầy đủ các yếu tố tác động đến sự phát triển kinh tế, ổn định trật tự an toàn xã hội.

Đồng thời đảm bảo các nguyên tắc: phương pháp định giá đất theo nguyên tắc thị trường; tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá đất; khách quan, công khai, minh bạch; tính độc lập giữa tổ chức tư vấn xác định giá đất, hội đồng thẩm định bảng giá đất; hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư.

- Việc phát triển tràn lan các dự án bất động sản, nhất là dự án phân lô bán nền thời gian qua đã để lại nhiều hậu quả. Thi hành Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi, theo ông, cơ quan chức năng và các địa phương cần lưu ý những vấn đề nào?

- Ông Bùi Ngọc Ảnh: Chính sách mới về định giá đất sẽ giúp hạn chế hiện tượng đầu cơ đất đai; mang lại cơ hội cho người dân sở hữu, sử dụng nhà, đất để ở, với chi phí hợp lý và tránh được tình trạng bị “thổi giá”.

Luật Đất đai 2024 với nhiều nội dung mới về quyền và nghĩa vụ người sử dụng đất, về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, về giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển nhượng mục đích sử dụng đất; về tài chính, đất đai, giá đất sẽ góp phần tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, trong đó có vấn đề về pháp lý đối với các dự án có liên quan đến sử dụng đất đai trong doanh nghiệp.

Đối với các dự án phát triển đô thị, quy trình triển khai chặt chẽ hơn trước nhiều, từ khâu lập dự án, thỏa thuận với người dân, xác định nghĩa vụ tài chính đến các điều kiện để giao dịch trên thị trường.

Luật mới quy định “trường hợp sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại thì chỉ được thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất ở” (Nhà nước không còn đứng ra thu hồi đất), sẽ hạn chế được tình trạng đầu cơ, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển theo hướng an toàn, lành mạnh, bền vững hơn.
Xin cảm ơn ông!

Từ ngày 1/1/2026, Quảng Nam sẽ áp dụng bảng giá đất mới
Bảng giá đất hiện nay được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025; từ ngày 1/1/2026, Quảng Nam áp dụng bảng giá đất mới theo Luật Đất đai 2024.

Theo Kế hoạch số 2940/KH-UBND, ngày 25/4/2024 của UBND tỉnh về thi hành Luật Đất đai 2024, Sở TN-MT đã và đang đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến và tập huấn thi hành luật; khẩn trương nghiên cứu xây dựng, tham mưu UBND tỉnh các văn bản về: Quy định bồi thường, hỗ trợ, TĐC khi Nhà nước thu hồi đất (dự kiến có hiệu lực trong quý IV/2024); Quy định chính sách hỗ trợ về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số (dự kiến trình HĐND tỉnh tháng 12/2024); Quy định về các loại giấy tờ quyền sử dụng đất có trước ngày 15/10/1993; hạn mức giao, hạn mức công nhận quyền sử dụng đất và diện tích tối thiểu được tách thửa, hợp thửa đối với các loại đất cho hộ gia đình cá nhân, cộng đồng dân cư và các tổ chức trên địa bàn tỉnh (dự kiến có hiệu lực từ quý I/2025).

Ngoài ra, Sở TN-MT cũng chủ trì, lấy ý kiến góp ý của các ngành, địa phương để hoàn chỉnh quy định cụ thể về các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất...; tỷ lệ (%) để xác định chi phí kinh doanh, chi phí lãi vay, lợi nhuận của nhà đầu tư..., hoàn thiện trình UBND tỉnh, có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2025.

Giám đốc Sở TN-MT Bùi Ngọc Ảnh

(0) Bình luận
x
Nổi bật Báo Quảng Nam
Mới nhất
Thi hành Luật Đất đai 2024: Kỳ vọng khơi thông nguồn lực - Bài cuối: Áp dụng pháp luật kịp thời, đồng bộ, thống nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO