Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam góp ý dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi)

Theo đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh, qua hơn 7 năm thi hành, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014 đã đi vào cuộc sống, khẳng định tính đúng đắn của chính sách, chế độ BHXH theo nguyên tắc đóng - hưởng, đáp ứng nguyện vọng của đông đảo người lao động, bảo đảm an sinh xã hội và hội nhập quốc tế.

Tuy nhiên, Luật BHXH cũng đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập, đòi hỏi phải sửa đổi nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn và thể chế hóa các quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước về BHXH.

Với quy định về căn cứ tham gia BHXH tự nguyện, đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh đề nghị giữ nguyên quy định tại Luật BHXH hiện hành vì nếu tăng mức đóng sẽ gây khó khăn cho người dân muốn tham gia vào hệ thống an sinh xã hội. Theo đó, cần sửa đổi quy định tại dự thảo luật theo hướng “…mức thu nhập làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện, thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn và cao nhất bằng tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc cao nhất...”.

Đồng thời, nên bỏ quy định tại dự thảo luật về mức trần tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc cũng như tự nguyện: “cao nhất bằng 8 lần mức lương tối thiểu tháng vùng cao nhất do Chính phủ công bố”. Đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh lý giải, việc người lao động đóng nhiều thì hưởng nhiều, vừa có lợi cho Quỹ BHXH, vừa có lợi cho người tham gia bảo hiểm, vừa phù hợp với nguyên tắc “mức hưởng được tính trên cơ sở mức đóng”.

Với quy định về thời gian hưởng chế độ khi sinh con, đại biểu đề nghị nâng mức thời gian mẹ được nghỉ việc nếu con từ 2 tháng tuổi trở lên bị chết, từ 2 tháng lên 3 tháng để đảm bảo sức khỏe, quyền lợi của lao động nữ vì quy định như dự thảo luật là quá ít.

Cần bổ sung và hoàn thiện quy định về giải quyết hưởng chế độ BHXH tự nguyện chậm so với thời hạn để đảm bảo quyền lợi cho người lao động theo hướng: Trường hợp nộp hồ sơ và giải quyết hưởng chế độ BHXH chậm so với thời hạn quy định, gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người hưởng thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp do lỗi của người lao động hoặc thân nhân của người lao động thuộc đối tượng được hưởng chế độ BHXH.

Đại biểu phản ánh tình trạng tăng lương hưu được tăng tương ứng với tăng lương cơ sở và tăng chung cho tất cả các nhóm, dẫn đến mất công bằng giữa các nhóm nghỉ hưu trước 1/4/1993; nhóm nghỉ hưu trước 1/10/2004; nhóm đóng BHXH bằng tiền lương theo thang, bảng lương nhà nước; nhóm đóng BHXH theo tiền lương do chủ sử dụng lao động quyết định.

Đã có trường hợp người lao động có thời gian đóng BHXH dài hơn nhưng lại hưởng lương hưu thấp hơn người đóng BHXH ngắn hơn. Từ thực trạng đó, đề nghị dự thảo luật nghiên cứu liên thông cách tính lương hưu các nhóm trên nhằm đảm bảo công bằng cho người tham gia.

Quan tâm đến các giải pháp về chuyển đổi số trên lĩnh vực BHXH, đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh cũng đề nghị luật cần bổ sung nội dung cho người tham gia, người thụ hưởng các chế độ BHXH được lựa chọn hình thức nộp hồ sơ hưởng các chế độ theo hình thức trực tuyến hoặc hồ sơ giấy.