Hội An chồng chất khó khăn

Từ khi được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới (1999), TP.Hội An trở thành điểm du lịch hấp dẫn của quốc gia và quốc tế. Theo đó, việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng phát triển du lịch - dịch vụ và thương mại làm chủ lực và mũi nhọn được địa phương chú trọng.

Hơn 20 năm qua, ngành kinh tế này đã tăng vượt bậc và hiện chiếm tỷ trọng hơn 70% so với GDP toàn thành phố. Đời sống đại bộ phận nhân dân cũng khá hẳn lên từ ngành kinh tế này, thu nhập bình quân đầu người năm 2019 đạt hơn 53 triệu đồng.

Thế nhưng, năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 trên toàn cầu, ngành kinh tế du lịch của Hội An bị đóng băng và nguồn thu sụt giảm nghiêm trọng. Tổng lượng khách đến tham quan Hội An đạt hơn 923 nghìn lượt, giảm gần 84% so với năm trước, lượt khách tham quan khu phố cổ cũng giảm gần 85%. Doanh thu từ hoạt động du lịch đạt hơn 771 triệu đồng, giảm hơn 86%.

Ông Nguyễn Văn Sơn - Chủ tịch UBND TP.Hội An, cho biết: “Hiện nay, thành phố quá khó khăn, từ chỗ năm 2019 thu hơn 2.000 tỷ đồng, đến năm 2020 chỉ còn 40%. Năm nay dự kiến cũng chỉ thu từ 40 - 50% của năm 2020. Trong 4 tháng năm nay mới thu được 22% tổng dự toán, rất thấp, trong đó những khoản được chi thường xuyên thì cực kỳ khó”.

Việc không có khách du lịch khiến các hoạt động tại khu phố cổ chững lại, nhiều di tích, nhà ở phải đóng cửa. Theo số liệu thống kê của Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An, sau 2 đợt dịch vào tháng 9.2020, trong tổng số 842 nhà ở, di tích mặt tiền được khảo sát, chỉ có 331 ngôi nhà và di tích mở cửa. Trong đó, chỉ có 133 ngôi nhà đang duy trì hoạt động kinh doanh với các mặt hàng tiêu dùng, ăn uống là chủ yếu (chiếm tỷ lệ 15%).

Còn theo số liệu thống kê của Phòng VH-TT thành phố, có 935 trường hợp nộp hồ sơ xin nghỉ hoặc tạm nghỉ kinh doanh, tập trung chính ở khu phố cổ (trong đó Minh An có gần 100%, Cẩm Phô 36%, Sơn Phong 44%). Nhà ở, di tích đóng cửa, đường phố thiếu ánh sáng đèn điện, cả khu phố cổ lung linh huyền ảo, điểm đến được yêu thích hàng đầu của du khách ngày nào bỗng trở nên vắng vẻ…

Còn nhớ, trong một cuộc hội thảo quốc tế tổ chức tại Hội An cuối năm 2019, TS.Ando Katsuhiro - Trường Đại học Yamanashi (Nhật Bản) đã từng cảnh báo: “Các ngành nghề ở Hội An hiện phụ thuộc vào du lịch đến hơn 60%. Điều này không có vấn đề gì nếu trong giai đoạn du lịch phát triển ổn định. Tuy nhiên, nếu du lịch bị rơi vào khủng hoảng do thiên tai, chiến tranh, biến cố trong quan hệ quốc tế giống như những nơi khác trên thế giới, thì rủi ro này không thể tránh khỏi”.