Tam Kỳ làm gì để tăng thu, đẩy mạnh giải ngân?

“Bài toán” nguồn thu từ đất

Theo phân tích của UBND TP.Tam Kỳ, thu ngân sách nửa đầu năm 2024 cơ bản đạt tiến độ, 6 tháng thu được gần 839 tỷ đồng, đạt 55% dự toán tỉnh và 46% dự toán thành phố.

Đây được xem là kết quả tốt với một số điểm sáng ở các khoản thu như thuế ngoài quốc doanh, lệ phí trước bạ, thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế thu nhập cá nhân…

Dù vậy, các khoản thu về đất đáng lo ngại khi kết quả thu đạt khá thấp trong khi đây là nguồn chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dự toán của địa phương.

Báo của của ngành tài chính thành phố cho biết, nửa năm trôi qua song nguồn thu tiền sử dụng đất chỉ đạt hơn 27% với 110 tỷ đồng/400 tỷ đồng kế hoạch (6 tháng đầu năm 2023 đạt 219 tỷ đồng). Nguồn thu tiền cho thuê đất cũng chưa đến 12%.

Nguyên nhân được xác định là tình hình kinh tế khó khăn, thị trường bất động sản chững lại, các dự án khai thác quỹ đất có tổ chức đấu giá nhưng do vướng mắc thủ tục, quỹ đất ưu tiên cho tái định cư…

Nguồn thu không đạt chỉ tiêu ảnh hưởng lớn đến kế hoạch đầu tư công. Theo ông Nguyễn Ngọc Trai - Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất TP.Tam Kỳ, tiến độ bồi thường, giải phóng mặt bằng chậm; giải ngân đầu tư công thấp; thu ngân sách, cụ thể tiền sử dụng đất thấp là những khó khăn trong thời gian qua.

Giải thích nguyên nhân, ông Trai cho rằng Nghị định 91 của Chính phủ ban hành ảnh hưởng đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng vì một số trường hợp không được hỗ trợ hoặc hỗ trợ rất thấp so với trước đó. Vì vậy, giải ngân bồi thường, giải phóng mặt bằng đến nay rất thấp, chỉ đạt 65/207 tỷ đồng.

“Để đảm bảo kế hoạch giải ngân đầu tư công, thời gian tới thành phố cần điều chuyển nguồn từ các dự án chậm hoặc không chi được sang dự án cần vốn; đồng thời đẩy nhanh tiến độ thi công, có biện pháp cứng rắn với các nhà thầu yếu kém năng lực” - ông Trai nói.

Ông Trần Thanh Dương - Giám đốc Ban Quản lý dự án TP.Tam Kỳ cho biết năm 2024 kế hoạch khởi công mới 12 dự án nhưng đến nay mới khởi công 5 dự án do vướng thủ tục. Cạnh đó, nhiều nhà thầu gặp khó khăn, thậm chí dừng hoạt động và giải thể cũng là nguyên nhân làm cho tiến độ thi công, giải ngân chậm.

Giải pháp nào?

Chủ tịch UBND TP.Tam Kỳ Nguyễn Duy Ân cho rằng, 6 tháng qua có những tín hiệu tốt trong thu ngân sách, trừ các khoản thu về đất. Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất vẫn là công tác giải phóng mặt bằng, tiến độ thi công, giải ngân tiếp tục gặp khó khăn.

Đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, theo ông Ân, thành phố sẽ tăng cường công tác phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành nhằm giải quyết điểm nghẽn về giải phóng mặt bằng, nhất là các dự án, công trình trọng điểm.

Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ triển khai thủ tục để khởi công, thi công các dự án nhằm thực hiện đạt kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công, đến 30/9 giải ngân đạt 60%, đến hết ngày 31/12 giải ngân đạt 95% và hết ngày 31/1/2025 đạt 100% kế hoạch vốn năm 2024.

“Thời gian tới thành phố kiên quyết điều chuyển vốn của các công trình, dự án có tỷ lệ giải ngân thấp, còn thừa sang công trình, dự án có khối lượng nhưng thiếu vốn. Đồng thời, nâng cao trách nhiệm của các đơn vị, địa phương trong giải ngân theo chỉ đạo của tỉnh và thành phố” - ông Ân nhấn mạnh.

Liên quan đến thu ngân sách, để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch năm 2024 là “bài toán” khó đối với Tam Kỳ, nhất là nguồn thu về đất còn lại rất lớn trong bối cảnh thị trường đất đai vẫn còn ảm đạm như hiện nay.

Theo ông Ân, thành phố và các ban ngành, xã, phường xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm hàng đầu, chỉ đạo quyết liệt và xuyên suốt trong thực hiện nhiệm vụ.

Theo đó, tập trung rà soát toàn diện tất cả nguồn thu để có kế hoạch, lộ trình thu. Đối với các khoản thu về đất, tập trung thu khai thác đất lẻ, hợp thức hóa đất ở; quyết liệt thu nợ tiền sử dụng đất.

Đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng và đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng các dự án khai thác quỹ đất để thu tiền đất từ bố trí tái định cư; sớm hoàn thiện thủ tục để đưa ra đấu giá các lô đất đủ điều kiện.