Khi người trẻ Trung Quốc “viết lại kịch bản” xuân vận

Ông Guo (tên đã được thay đổi) - một người đàn ông hơn 50 tuổi đến từ Nội Mông, lần đầu tiên trong bốn năm qua mới có thể về quê ăn tết với gia đình ở TP. Bao Đầu (Nội Mông, Trung Quốc).

Và trong khi ông Guo chọn cách về quê theo truyền thống, một làn sóng mới trong thế hệ gen Z lại đang viết lại kịch bản của xuân vận - cuộc di cư lớn nhất hành tinh này - đó là mời cha mẹ đến thành phố nơi họ làm việc để cùng đón mừng năm mới.

“Chuyến đi ngược”

Có khoảng 9 tỷ chuyến đi trong mùa xuân vận 2025, gấp ba lần so với năm 2019 (theo số liệu từ Bộ Giao thông Trung Quốc) - xu hướng “chuyến đi ngược” đang dần định hình khuôn mẫu mới cho định nghĩa đoàn viên trong dịp tết Nguyên đán.

Thay vì hòa vào dòng người về quê, ngày càng nhiều người trẻ Trung Quốc chọn mời cha mẹ đến thành phố nơi họ làm việc để đón tết. Khảo sát từ nền tảng mạng xã hội Soul, xu hướng này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí và giảm áp lực đi lại, mà còn tạo cơ hội cho cha mẹ hiểu hơn về môi trường sống của con cái.

Sự thay đổi này phản ánh thực tế của gần 300 triệu lao động di cư ở Trung Quốc, trong đó riêng tại Bắc Kinh, với dân số 22 triệu người, có khoảng 1/3 là lao động từ nơi khác đến.

Giáo sư Shen Han từ Khoa Du lịch Đại học Phúc Đán nhận định với Asia News, cho rằng đây là “một cách sáng tạo để thể hiện văn hóa truyền thống Trung Quốc trong xã hội hiện đại”. Ông giải thích thêm: “Người trẻ đã định nghĩa lại việc mua sắm tết truyền thống, ưu tiên các sản phẩm có giá trị cảm xúc cao hơn để thể hiện cá tính và giá trị của họ, đồng thời thỏa mãn mong muốn kết nối về mặt tình cảm. Đây là khái niệm tiêu dùng văn hóa của họ”.

Các số liệu thống kê trong dịp Tết 2025 cho thấy sự chuyển dịch rõ rệt này. Trong 8 ngày nghỉ tết, đã có hơn 2,3 tỷ chuyến đi liên vùng.

Định nghĩa lại khái niệm đoàn viên

Không chỉ thay đổi cách thức di chuyển, thế hệ gen Z còn định hình lại toàn bộ trải nghiệm đoàn viên bằng công nghệ số. Theo khảo sát của nền tảng Soul, hơn 1/3 người dùng cho biết họ dành nhiều thời gian giao tiếp trực tuyến hơn là gặp gỡ trực tiếp trong dịp tết. Xu hướng này đặc biệt phổ biến ở các thành phố lớn.

Thuật ngữ “người thân trên mạng” (cyber relatives) đã xuất hiện để chỉ những người bạn trong các cộng đồng và nhóm sở thích trực tuyến mà giới trẻ tương tác hàng ngày. Các nền tảng số không chỉ là phương tiện giao tiếp với người thân ở xa, mà còn trở thành công cụ gửi thiệp chúc mừng và phong bao lì xì ảo, có thể được cá nhân hóa với hoạt ảnh hoặc tin nhắn riêng, theo AsiaNews.

Xu hướng này đã tạo ra một làn sóng tiêu dùng mới trong dịp tết. Dữ liệu từ Taobao, nền tảng thương mại điện tử hàng đầu Trung Quốc, cho thấy nhóm tuổi 18-24 đang dẫn dắt xu hướng tiêu dùng trong mùa lễ hội. Ngay cả những người lớn tuổi, vốn từng hoài nghi, giờ đây cũng đang đánh giá lại việc mua sắm trực tuyến và sự tiện lợi của giao hàng tận nhà.

Sự thay đổi này phản ánh rõ nét trong cách thức tổ chức bữa tối đoàn viên - thời khắc quan trọng nhất của tết. Theo số liệu từ chuỗi nhà hàng lẩu Haidilao, các nhà hàng trên toàn Trung Quốc đã nhận được khoảng 40.000 đặt chỗ cho bữa tối giao thừa, trong khi Meituan báo cáo lượng đặt chỗ trực tuyến cho các bữa tối, như vậy tăng 300% so với cùng kỳ năm ngoái.