Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam theo lời mời của Nhà nước Việt Nam, Hoàng Thái tử hoàng gia Nhật Bản Akishino và Công nương Kiko đã đến thăm phố cổ Hội An. Nhân dịp này, cùng nhìn lại một không gian ngoại giao đặc biệt trong lòng phố cổ mà Quảng Nam may mắn sở hữu.
Từ không gian văn hóa Việt Nam - Nhật Bản
Hội An - Quảng Nam được biết đến là một trong những nơi khởi nguồn cho mối quan hệ giữa Nhật Bản và Việt Nam cách đây hơn 400 năm với mối quan hệ giao thương nhộn nhịp tại thương cảng Hội An cũng như mối lương duyên giữa Công nữ Ngọc Hoa với thương nhân Araki Sotaro.
Cùng với nhiều hoạt động hợp tác, hữu nghị trên nhiều lĩnh vực đã được thiết lập trong quá khứ, năm 2017, Quảng Nam chính thức ký kết quan hệ hợp tác hữu nghị với tỉnh Nagasaki. Đến nay, 2 tỉnh đã thúc đẩy mối quan hệ hợp tác theo hướng tích cực, đạt nhiều kết quả.
Ông Nguyễn Văn Sơn - Chủ tịch UBND thành phố cho biết, tháng 11/2017, trong khuôn khổ Tuần lễ cấp cao APEC tại Việt Nam với sự chứng kiến của Thủ tướng và đoàn lãnh đạo cấp cao của 2 nước, Không gian văn hóa Việt Nam - Nhật Bản tại TP.Hội An cùng với mô hình Châu Ấn thuyền do tỉnh Nagasaki tặng đã được khai trương.
Sự kiện để lại dấu ấn sâu đậm về mối quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa Hội An, Quảng Nam và các địa phương Nhật Bản nói riêng, cũng như giữa 2 nước Việt Nam - Nhật Bản nói chung.
“Từ đó đến nay, Không gian văn hóa Việt Nam - Nhật Bản được duy trì và phát huy với nhiều hoạt động thú vị, đặc sắc, thu hút hàng triệu lượt du khách đến tham quan, trải nghiệm mỗi năm” - ông Sơn nói.
Không gian văn hóa Việt Nam - Nhật Bản được tái hiện trên toàn bộ tuyến đường Nguyễn Thị Minh Khai và khu vực xung quanh Chùa Cầu (đoạn đường, mặt sông từ ngã ba đường Bạch Đằng - Châu Thượng Văn).
Điểm nhấn nổi bật của không gian là cổng chào, biểu tượng và mô hình Châu Ấn thuyền mà các thương nhân Nagasaki (Nhật Bản) dùng để giao thương tại thương cảng Hội An vào thế kỷ 16 - 17. Đây cũng là con thuyền đã đưa Công nữ Ngọc Hoa - con gái của chúa Sãi Nguyễn Phúc Nguyên theo chồng là thương nhân Araki Sotaro về Nagasaki vào năm 1619.
...đến không gian ngoại giao đặc biệt
Trải dài trong Không gian văn hóa Việt Nam - Nhật Bản từ lúc khai trương đến nay (trừ quãng thời gian bùng phát đại dịch COVID-19) thường xuyên diễn ra nhiều hoạt động như: trình diễn trà đạo Nhật Bản, trà xanh Matcha Nhật Bản; trưng bày bonsai Nhật Bản và Việt Nam; giới thiệu sản phẩm mỹ nghệ Việt Nam, Nhật Bản; giới thiệu ẩm thực Hội An, Nhật Bản; biểu diễn trang phục với chủ đề “Ký ức thời gian”; trình diễn thư pháp; trình tấu nhạc cụ dân tộc 2 nước… Ngoài ra còn có các trò chơi trẻ em Nhật Bản, Việt Nam, gấp giấy Origami…
Cùng với những nỗ lực tổ chức hoạt động của chính quyền và nhân dân thành phố, Không gian văn hóa Việt Nam - Nhật Bản tại Hội An đã nhận được sự hỗ trợ, đóng góp thiết thực của nhiều tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp… phía Nhật Bản.
Tỉnh Nagasaki sau khi tặng Châu Ấn thuyền đã hỗ trợ chi phí để đưa nhân lực sang Nhật đào tạo bảo dưỡng thuyền. Công ty Takara đã tài trợ các sản phẩm thủ công mỹ nghệ cho hoạt động trưng bày, trang phục Nhật Bản (áo Yukata, guốc, trâm cài…); đưa nghệ nhân sang đào tạo cho nhân viên và cộng tác viên Văn phòng Hướng dẫn tham quan về chế trà đạo, gấp giấy Origami Nhật Bản; tặng tranh cổ, tặng lồng đèn Nhật Bản để trang trí.
Công ty thời trang May - Nohashi tài trợ vải Nhật để may trang phục cổ truyền Việt Nam, tài trợ đèn lồng, tặng “Tủ sách Nhật Chiêu”; thành phố Nihonbashi và Nishhijin Kyoto tặng hàng lưu niệm; thành phố Sakai cũng tặng nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống Nhật Bản…
Các hoạt động tại Không gian văn hóa Việt Nam - Nhật Bản đã trở thành sản phẩm du lịch mới lạ, độc đáo, thể hiện đậm nét các giá trị văn hóa hữu nghị.
Hai du khách trẻ Max Elson và Laurence Fricker đến từ Anh Quốc sau khi tham quan, trải nghiệm các hoạt động tại không gian này cho biết: “Chúng tôi rất ấn tượng về hoạt động xếp lá dừa ở Hội An và xếp giấy của người Nhật. Các bạn đã sử dụng chất liệu tạo nên những sáng tạo rất độc đáo. Nhờ đó chúng tôi biết thêm một phần văn hóa của Nhật Bản” - hai du khách nước Anh chia sẻ.
Trong chương trình “Giao lưu văn hóa Hội An - Nhật Bản” lần thứ 18 tổ chức vào tháng 8/2022, TP.Hội An đã đưa vào hoạt động Nhà trưng bày văn hóa Nhật Bản tại nhà số 6 đường Nguyễn Thị Minh Khai.
Đây là nơi trưng bày và giới thiệu về lịch sử, văn hóa - du lịch, các sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống của các địa phương Nhật Bản có mối quan hệ giao lưu mật thiết với tỉnh Quảng Nam và TP.Hội An như: tỉnh Nagasaki, thành phố Sakai, thành phố Matsusaka...
Đồng thời tổ chức không gian trình diễn, trải nghiệm các sinh hoạt, sản phẩm văn hóa đặc sắc của Nhật Bản như: trà đạo, gấp giấy Origami, truyện tranh Nhật Bản… Đặc biệt, tại đây còn trưng bày các tranh ảnh, hiện vật liên quan đến ngài Sugi Ryotaro - nguyên Đại sứ đặc biệt Việt Nam - Nhật Bản, người đã có nhiều đóng góp to lớn trong việc kết nối quan hệ Việt Nam - Nhật Bản trong những năm qua.